ABŞ Konqresinin aşağı palatası olan Nümayəndələr Palatasının 9-cu və 10-cu turlarında Palata sədri seçilməyib. 2022-ci il noyabrın 8-də keçirilən təkrar seçkilərdən sonra yeni qanunvericilik müddətinə yanvarın 3-də respublikaçıların çoxluq təşkil etdiyi Nümayəndələr Palatasında başlanması gözlənilən prezident seçkiləri yenə nəticəsiz qaldı.
Səsvermənin üçüncü günündə keçirilən səsvermənin 9-cu turunda respublikaçıların çoxluq lideri Kevin Makkarti prezident seçilmək üçün kifayət qədər dəstək ala bilməyib. Makkarti 200 səslə qalıb, onu dəstəkləməməkdə israrlı olan 17 Respublikaçı deputat isə deputat Bayron Donaldsın lehinə səs verib.
Üç Respublikaçı qanunverici bu dəfə Kevin Hernə səs verib. Son iki seçkidə deputat olmasa da, Hernə səs verənlər arasında ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald J. Trampa səs verən respublikaçı Matt Gaetz də var. 212 Demokrat üzvün hamısı partiya lideri Hakeem Jeffries-ə səs verməyə davam etdi. İki deputat isə heç bir namizədə səs verməyib.
ABŞ qanunlarına görə, Nümayəndələr Palatasının deputatları prezident seçilməzdən əvvəl and içə bilməzlər. Bu səbəbdən üç əsas orqandan, yəni qanunvericilik, icra və məhkəmə hakimiyyətlərindən ibarət olan federal dövlətin qanunverici orqanı dalana dirəndi. Nümayəndələr Palatasında ən uzun seçki yarışı 2 ay davam etdi.
Hazırda qanunvericilər fövqəladə və ya böhran vəziyyətində qanunvericilik fəaliyyətlərini həyata keçirə bilmirlər. Bu, ABŞ ictimaiyyəti tərəfindən “demokratiyanın sınağı” və “şəxsi siyasi ambisiyaların millətin maraqlarından üstün olması” kimi şərh olunur.
Bu vəziyyətin “ölkə üçün yaxşı olmadığını” qeyd edən deputatların bir çoxu prezidentin tez bir zamanda seçilməsini tələb edir.
Deputatlar xüsusilə Nümayəndələr Palatasında xarici əlaqələr və təhlükəsizlik komitələrinin fəaliyyət göstərə bilmədiyi üçün ölkədə inzibati pozuntuların ola biləcəyini vurğulayırlar.
CNN-ə danışan respublikaçı millət vəkili Mike Gallagher, Kəşfiyyat Komitəsində olmasına baxmayaraq, Nümayəndələr Palatasının mühafizəçilərinin ona “hələ səlahiyyət verilmədiyi” üçün Baş Qərargah rəisinin də iştirak etdiyi iclasa icazə verməyəcəyini söylədi.
Digər tərəfdən, bir çox respublikaçı qanunvericilər parlamentin spikeri seçilə bilmədiklərinə görə vəzifəyə gələ bilmədiklərinə görə “Bayden administrasiyası nəzarətsiz qalıb” deyə iddia edirlər.
ABŞ Nümayəndələr Palatasında son 100 ildə ilk dəfə üç gün ərzində keçirilən 9 səsvermədə kvorum əldə olunmadığı üçün palata spikeri seçilə bilmir.
ABŞ-ın keçmiş prezidenti Trampın “Makkartiyə səs verin” çağırışlarına baxmayaraq, onun güclü tərəfdarları olan bir qrup Respublikaçı üzv onun əleyhinə səs verməkdə davam edir.
Təxminən 20 Mühafizəkar Respublikaçı MakKartini “istehsalın adamı” olmaqda ittiham edərək büdcə, vergilər, sərhədlərin mühafizəsi və Konqresdəki mandat kimi məsələlərdə ona etibar etmirlər.
Çərşənbə axşamı günü keçirilən səsvermədə 203 respublikaçı Makkartiyə, 10 nəfər isə Endi Biqsə səs verib.
Sonrakı səsvermələrdə Bayron Donaldsa səs verən Respublikaçılardan bir neçəsi son iki səsvermədə Kevin Hernin tərəfini tutub.
ABŞ-da Nümayəndələr Palatasının sədri protokolda dövlət başçısı və vitse-prezidentdən sonra üçüncü yeri tutması ilə əhəmiyyətlidir.
Nümayəndələr Palatası öz prezidentini seçmədən fəaliyyətə başlaya bilməz. Deputatların yeni prezidenti seçmək üçün lazım olan səs çoxluğu əldə olunana qədər səsverməni davam etdirəcəyi gözlənilir.
Hazırda 435 nəfərlik Nümayəndələr Palatasında respublikaçılar 222, demokratlar isə 213 yerə sahibdirlər. Bununla belə, Virciniyadan seçilmiş demokrat siyasətçi Donald Makiçin 28 noyabr 2022-ci ildə vəfat etdikdən sonra Demokratların yerlərindən biri boş qalmışdı. Makkartinin prezident seçilməsi üçün o, Nümayəndələr Palatasının yarısı olan 218 üzvün səsini almalıdır.
Lakin hər bir deputat bir üzvə səs verərsə, bu hədd etibarlıdır. Məsələn, 6 deputat səsvermədə bitərəf olarsa, 434 deputatı olan parlamentdə çoxluq üçün tələb olunan səs 218 yox, 214 olmalıdır. (AA)
Tərcümə“24 SAAT”
