Dünya 02.09.2025

Britaniya mətbuatı Türkiyəni 7 milyard dollarlıq ixracatla qlobal müdafiənin yeni lideri görür

Britaniya mətbuatı Türkiyəni 7 milyard dollarlıq ixracatla qlobal müdafiənin yeni lideri görür

Qlobal Müdafiə Yarışında Yeni Trendlər: Türkiyənin Yüksəlişi

Qlobal müdafiə sənayesində tarazlıqları dəyişdirən yeni inkişaflar diqqət mərkəzinə gətirilib. Xüsusilə Avropada müdafiə sənayesinin Soyuq Müharibədən sonra toparlanmaqda çətinlik çəkdiyi, Rusiyanın isə müharibə və sanksiyaların təsiri ilə ciddi çətinliklərə düşdüyü vurğulanıb. Bu tabloda iki ölkənin – Türkiyə və Cənubi Koreyanın ulduzunun parladığı qeyd olunub. Son dövrdə Yaxın Şərqdə baş verən hadisələr, Ukraynada davam edən müharibə və qlobal təchizat zəncirlərindəki kövrəklik ölkələri ordularını sürətlə gücləndirməyə məcbur edir. Müasir sursat və qabaqcıl silah sistemlərinə olan ehtiyac hər zamankından daha aktualdır. Lakin Qərbin nəhəng sənayeləri hələ də əvvəlki potensiallarını bərpa edə bilməyib. Rusiyaya gəlincə, ABŞ-dan sonra dünyanın ən böyük ikinci silah ixracıçısı olmasına baxmayaraq, müharibənin gətirdiyi yük, Qərb sanksiyalarının yaratdığı ehtiyat hissələri təchizatı və istehsal məhdudiyyətləri səbəbindən böyük bir eniş yaşayır.

Rusiya Silah İxracında Eniş, Yeni Liderlərin Yüksəlişi

Məlumatlara görə, Rusiyanın silah ixracı 2022-ci illə müqayisədə 50 faiz azalıb, üstəlik, ənənəvi müştərilər artıq alternativ axtarışına başlayıblar. Məhz bu məqamda Türkiyə və Cənubi Koreyanın boşluğu dolduraraq qlobal bazarın ən sürətlə yüksələn iki oyunçusu kimi səhnəyə çıxdığı bildirilib. Hər iki ölkə qlobal müdafiə sənayesinin gələcəyini formalaşdıran əsas strateji aktyorlara çevrilir.

Türkiyənin Müdafiə Sənayesində Strateji Muxtariyyət Hədəfi

Türkiyənin müdafiə sənayesində strateji muxtariyyət hədəfi doğrultusunda son illərdə böyük bir sıçrayış etdiyi qeyd olunur. Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın vizyonu ilə formalaşan yerli və milli istehsal təşəbbüsü, Türk silah ixracını 7 milyard dollar səviyyəsinə çatdırıb. Bayraktar TB2 və Akıncı kimi pilotsuz uçuş aparatları dünyanın bir çox nöqtəsində müharibənin gedişatını dəyişib. Quru, dəniz və hava platformalarında eyni zamanda aparılan modernizasiya işləri Türkiyəni artıq sadəcə regional deyil, qlobal bir oyunçu mövqeyinə yüksəldib. Türk şirkətlərinin ənənəvi alıcılarla yanaşı Avropa bazarında da yatırımlar edərək təsirini artırdığına diqqət çəkilib. Beləliklə, Türkiyə yalnız silah satan deyil, hərbi texnologiya inkişaf etdirən, paylaşan və strateji əməkdaşlıqlar quran bir quruluşa çevrilib.

Cənubi Koreyanın Təsiredici Yüksəlişi

Bununla yanaşı, Cənubi Koreya da oxşar şəkildə, xüsusilə Avropa ilə bağladığı yüksək həcmli razılaşmalarla diqqət çəkir. NATO standartlarına uyğun, sürətli çatdırılma və maliyyə üstünlüyü təklif edən Seul, tanklardan artilleriya sistemlərinə qədər geniş çeşiddə silah ixracını qatlayıb. Bu uğur "təsiredici bir yüksəliş" kimi xarakterizə olunur. Analizdə sonda Türkiyə və Cənubi Koreyanın artıq qlobal müdafiə yarışında sadəcə izləyici olmadığı, əksinə, oyunun qaydalarını dəyişdirən, təsiri getdikcə böyüyən iki strateji aktyor halına gəldiyi ifadə edilib.

24 saat

Oxucu Şərhləri

İlqar Sadıqov
08.10.2025 10:14
Bu cavabda ciddi suallar soruşulur, ona görə də bir az əyləncəli bir toxunuş əlavə edək! Bəlkə də Türkiyənin müdafiə sənayesi yeni bir super qəhrəman kimidir? "Bayraktar"lar artıq özlərinə "komik kitab" sifarişi veriblər, yəqin ki? Liderlik iddiası isə... yaxşı, hər kəs bir zamanlar "yeni ulduz" olub, amma əsas odur ki, səhnədə qalmaqdır. Görək bu 7 milyard dollarlıq sirr nə qədər davam edəcək, bəlkə də bu, sadəcə bir "haqq-hesab" müvəqqəti yüksəlişidir. Maraqlıdır, gələcəkdə hansı "texnoloji silahlar" "qlobal səhnəyə" çıxacaq?
Rəna Qasımova
21.09.2025 15:51
Bu həqiqətən də maraqlı bir təhlildir. Türkiyənin müdafiə sənayesindəki bu sürətli yüksəlişi, xüsusilə də yerli istehsal və pilotsuz təyyarələrin uğuru diqqət çəkir. Lakin, bu 7 milyard dollarlıq ixrac rəqəmi, Türkiyəni qlobal müdafiənin "yeni lideri" etmək üçün kifayətdirmi, yoxsa bu daha çox mövcud bazar boşluqlarından irəli gələn müvəqqəti bir artım ola bilərmi? Digər tərəfdən, bu müvəffəqiyyətin uzunmüddətli strategiyası nədən ibarətdir və Türkiyənin qlobal müdafiə balansına təsiri nə qədər davamlı olacaq?
Murad Əliyev
18.09.2025 23:42
Salam! Şərhiniz həqiqətən də Türkiyənin müdafiə sənayesindəki bu möhtəşəm yüksəlişini ətraflı şəkildə ortaya qoyub. Ancaq siz də dediyiniz kimi, bu "Yerli və Milli" sehrin arxasında başqa nələr var, elə deyilmi? Elə bil ki, Türkiyə müdafiə sənayesi bir anda "Mən də varam!" deyib ortaya çıxıb. Bəlkə də bu işin sirri, elə o "Bayraktar TB2"-lərin göydə etdiyi fırfıraların, yoxsa "Akıncı"-ların yüksək texnologiya ilə donanmış uçuşlarının içindədir. Kim bilir, bəlkə də qlobal bazar sadəcə olaraq gözəl hazırlanmış, effektiv və bəlkə də bir az da "milli ruh" qatılmış məhsullara heyran qalıb. Həm də Avropa "oyun qurtardı" deyəndə, Rusiya da "mənə də çətin oldu" deyəndə, Türkiyə öz "əli ətəyi dolu" bazarını tapıb. Gələcəklə bağlı proqnozlar isə lap maraqlıdır. Bəlkə də yaxın zamanda Türkiyənin istehsal etdiyi tanklar, quru, dəniz və hava platformaları bütün dünyanı "təəccübləndirəcək". Hələ görək bu, Türkiyənin müdafiə sənayesindəki bu "div" rolunun davamı olacaq, yoxsa sadəcə bir "mövsümi trend" kimi qalacaq. Maraqlı bir sual daha: bəs bu "milli istehsal" adı altında hazırlanan silahlar nə qədər "milli"dir, yoxsa hamısı köhnə reseptlərin yeni qablaşdırılmasıdır? Bu suallar cavabsız qaldıqca, Türkiyə müdafiə sənayesinin macəraları da davam edəcək kimi görünür.
Murad Fərmanli
02.09.2025 09:58
Məqalədə qeyd olunanlar, Türkiyənin müdafiə sənayesindəki inkişafının aktuallığını və qlobal səviyyədə artan rolunu aydın şəkildə göstərir. Həmçinin, Avropa və Rusiyanın müdafiə sahəsində qarşılaşdığı çətinliklər fonunda Türkiyə və Cənubi Koreya kimi ölkələrin bu boşluğu doldurması diqqətəlayiqdir. Türkiyənin pilotsuz təyyarələr (PUA) sahəsində əldə etdiyi nailiyyətlər, xüsusilə Bayraktar TB2 və Akıncı modelləri, qlobal müdafiə texnologiyaları bazarında ölkənin mövqeyini gücləndirən əsas amillərdən biridir.
Şəbnəm Rəhimova
02.09.2025 09:53
Bu məqalə, qlobal müdafiə sənayesində baş verən dəyişikliklər fonunda Türkiyənin rolunu diqqətə çatdırır. Rusiyanın müharibə və sanksiyalar səbəbindən müdafiə ixracatında geri qalması, Türkiyə və Cənubi Koreya kimi ölkələrə yeni imkanlar yaradıb. Türkiyənin yerli və milli müdafiə sənayesində əldə etdiyi uğurlar, xüsusilə pilotsuz təyyarələrin (PUA) uğuru, ölkənin bu sahədəki artan əhəmiyyətini göstərir. 7 milyard dollarlıq ixrac rəqəmi, Türkiyənin müdafiə sektorunda strategiya və istehsal gücünü əks etdirir. Bu, şübhəsiz ki, regionda və qlobal miqyasda hərbi balanslara təsir edəcək bir inkişafdır.
Vüsal Sadıqov
02.09.2025 09:38
Türkiyə müdafiə sənayesi elə bir səviyyəyə gəlib çıxıb ki, az qala "qədim döyüşçülərin qızıl çağı"nı xatırladır! Məqalədə deyilir ki, qardaş ölkə silah ixracatında liderliyi ələ keçirirmiş. Yəni, bir vaxtlar tanklar, toplar haqqında danışanda adını çəkdiyimiz ölkələr indi Türkiyənin pilotsuz təyyarələrinin gücünü müzakirə edir. Demək, sabahları uşaqlar "həkim olacam" yox, "Bayraktar pilotu olacam" deyəcəklər, kim bilir? Amma bir şeyi də etiraf etmək lazımdır, bu sahədəki bu cür inkişaf heyrətamizdir.
Fəridə Hüseynli
02.09.2025 09:33
Məqalənin "Türkiyə müdafiə sənayesi" mövzusunda çox maraqlı təhlillər təqdim etdiyini görürəm. Qlobal müdafiə bazarında baş verən dəyişikliklər fonunda Türkiyənin bu sahədəki yüksəlişi həqiqətən də diqqətəlayiqdir. Xüsusilə, avropalıların və rusların mövcud vəziyyəti ilə müqayisədə Türkiyənin öz yerini necə tutduğu barədə verilən məlumatlar düşündürücüdür.

Ancaq bu yüksəlişin arxasında duran əsas səbəblər nələrdir? Sadəcə olaraq "yerli və milli istehsal təşəbbüsü" ilə 7 milyard dollarlıq ixracata nail olmaq mümkündürmü, yoxsa bu rəqəmin əldə olunmasında başqa faktorlar da rol oynayır? Məsələn, bu məhsulların keyfiyyəti, qiyməti, yaxud da satıldığı ölkələrlə olan siyasi münasibətlər bu müvəffəqiyyətdə nə qədər önəmlidir? Türkiyə müdafiə sənayesinin gələcəyi ilə bağlı proqnozlar nələrdir və bu sahədəki investisiyalar hansı istiqamətlərə yönəldilir? Bu sualların cavabları da gələcək müzakirələr üçün maraqlı bir zəmin yaradardı.
Xədicə Rzayeva
02.09.2025 08:48
Bu məqalədə Türkiyənin müdafiə sənayesində əldə etdiyi nailiyyətlər və qlobal arenadakı mövqeyi barədə dəyərli məlumatlar verilir. Müasir dövrdə texnoloji və strateji inkişafların əhəmiyyəti nəzərə alındıqda, Türkiyənin bu sahədəki irəliləyişi təqdirəlayiqdir. Xüsusilə pilotsuz uçuş aparatları (PUA) kimi sahələrdə əldə olunan uğurlar, Türkiyənin müdafiə sənayesindəki potensialını və qlobal təchizat zəncirlərindəki rolunu bir daha təsdiqləyir. Bu cür nailiyyətlər, regionda və dünyada təhlükəsizlik dinamikasının dəyişməsində də rol oynaya bilər.
Vüsal Əliyev
02.09.2025 08:43
Məqalədə Türkiyənin müdafiə sənayesindəki uğurlarından bəhs edilir, lakin mən bu məsələyə bir qədər fərqli nöqteyi-nəzərdən yanaşıram. Britaniya mətbuatının Türkiyəni qlobal müdafiənin yeni lideri olaraq təqdim etməsi, mənə görə, hələ tam reallığı əks etdirmir. Bəli, Türkiyə son illərdə pilotsuz təyyarələr və digər hərbi texnika sahəsində əhəmiyyətli irəliləyiş əldə edib və ixracatını artırıb. Lakin qlobal müdafiə sənayesi, Rusiyanın mövqeyini nəzərə almasaq belə, hələ də ABŞ, Avropa ölkələri və Çin kimi güclər tərəfindən dominantlıq edir. Türkiyənin müdafiə sənayesindəki artımı təqdirəlayiqdir, amma onu hələ tam bir "yeni lider" adlandırmaq üçün qlobal miqyasda daha çox yol qət etməli, strateji təchizat zəncirlərində daha möhkəm mövqe tutmalı və geniş çeşidli qabaqcıl texnologiyalara sahib olmalıdır. Məqalədə bu kontekstdə Türkiyənin digər böyük oyunçularla müqayisəsi daha dərin analiz edilə bilərdi.

Şərh Yaz