Belçikanın paytaxtı Brüsseldə Avropa İttifaqı Liderlər Zirvəsi işə başlayıb. Aİ liderləri 2 günlük sammit üçün səhər saatlarından etibarən Aİ-nin Avropa binasına gəlməyə başladılar. Sammit çərçivəsində liderin enerji, müdafiə və təhlükəsizlik, Aİ-nin xarici əlaqələri və xüsusilə cənub qonşuları ilə, o cümlədən Ukrayna-Rusiya müharibəsi ilə əlaqələri müzakirə edəcəyi gözlənilir. Ukrayna məsələsində liderlər Aİ-nin Ukraynaya davam edən siyasi, hərbi, humanitar və mülki müdafiə yardımını, eləcə də Ukraynanın əsas infrastrukturunun itirilməsinin təmirini müzakirə edəcəklər.

ƏSAS GÜNDƏM ENERJİ

Sammitin digər mövzusu enerji olacaq. Aİ liderləri Ukrayna müharibəsi ilə Avropadakı enerji böhranını müzakirə edəcəklər. Aİ Komissiyası tərəfindən təklif edilmiş və Aİ-nin enerji böhranına qarşı resepti kimi təqdim edilmişdir; Enerji tələbinin azaldılması, birgə qaz alqı-satqısı, təhlükəsiz enerji təchizatı və aşağı enerji qiyməti hədəfi liderlərin masasında olacaq. Liderlər elektrik enerjisi bazarı məsələsini də müzakirə edəcəklər.

Aİ öz müdafiəsinə meyl edəcək

Mart ayında Fransada keçirilən Versal Sammitində qəbul edilən qərarlara uyğun olaraq, Brüsseldə keçiriləcək sammitin gündəliyində Aİ-nin özünün müdafiə siyasətinin inkişafı məsələsi də yer alacaq. Liderlərin Aİ-nin öz təhlükəsizliyi üçün daha çox məsuliyyət daşıması, müdafiə qabiliyyətini inkişaf etdirməsi və “Strateji Kompas” oxunda müstəqil qabiliyyətini inkişaf etdirməsi üçün orta və uzunmüddətli hədəflər qoyması gözlənilir.

Sammit çərçivəsində ABŞ-ın son qanunvericilik dəyişiklikləri ilə öz şirkətlərinə verdiyi maliyyə dəstəyi və bu səbəbdən Aİ-nin qlobal rəqabətdə geridə qalma riski görüşdə müzakirə ediləcək məsələlər sırasındadır. Aİ liderləri ABŞ-ın bu siyasətinə qarşı öz strategiyalarını müəyyən etməyin yollarını axtaracaqlar.

Digər tərəfdən, Aİ liderləri Aralıq dənizi ətrafındakı “cənub qonşuları” ilə münasibətlərini də müzakirə edəcəklər. Xüsusilə enerji böhranının həlli üçün Cənub qonşuları ilə münasibətlərini yenidən müəyyənləşdirəcək Aİ-nin Yaxın Şərq problemlərinə qarşı hansı strategiyanı izləyəcəyi də müzakirə olunacaq.

MAKRONDAN İZAH

Aİ liderlərinin sammiti üçün Brüsselə gələn Fransa prezidenti Emmanuel Makron jurnalistlərin suallarını cavablandırıb. Ukraynaya dəstək mövzusunun, enerji sahəsində atılacaq addımların və Aralıq dənizi ölkələri ilə əlaqələrin müzakirə ediləcəyini qeyd edən Makron, “Əvvəlcə müharibə səbəbindən Ukraynaya verdiyimiz dəstəyi müzakirə edəcəyik. Bildiyiniz kimi, Fransa Ukrayna xalqına dəstək məqsədilə həmrəylik konfransı keçirdi. Ukrayna xalqını mülki müdafiə, generatorlar, lampalar kimi ehtiyaclarla təmin etməklə qışı uğurla keçirmələri üçün 1 milyard avrodan çox həmrəylik fondu yaratdıq. “Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar paketini müzakirə etməyə davam edərkən, Ukraynaya 18 milyard avroluq makroiqtisadi maliyyə dəstəyini nəzərdə tuturuq”, – o deyib.

Bərpa olunan enerji lisenziyaları və qaz qiymətlərinin məhdudlaşdırılması məsələlərinin müzakirə ediləcəyini təsdiqləyən Makron, “AB olaraq 2023-cü il üçün enerji ilə bağlı dəqiq qərarlar verməliyik” dedi. Makron həmçinin Fransa olaraq böyük əhəmiyyət verdikləri cənub qonşuları və Aralıq dənizi ölkələri ilə əlaqələr məsələsinin də müzakirə olunacağından məmnun olduğunu bildirib. Makron həmçinin bildirib ki, sammitin gündəm bəndlərindən biri olan “qlobal rəqabət və ABŞ siyasətləri” mövzusunda ABŞ-ın qoruyucu iqtisadi qanunlarına qarşı yaşıl texnologiya və sənayesini qorumaq üçün Aİ-nin öz qərarlarını qəbul etməsini dəstəkləyir.