Ukrayna müharibəsi başlayandan bəri Rusiyaya qarşı bir çox sanksiya paketini qüvvəyə mindirən və sabahdan etibarən bu ölkədən neft alışını qadağan edəcək Avropa Birliyi Rusiya iqtisadiyyatına daha bir zərbə vurdu. Üzv dövlətlər Rusiya xam neftinin bir barelinin tavan qiymətini 60 dollar müəyyən edib. G7 ölkələri və Avstraliya da eyni qərarı verdi. Aİ və G7-dən kənarda satışlarla sanksiyalardan yan keçməyi çətinləşdirmək üçün nəzərdə tutulan qiymət həddinin uğuru, əsasən, Avropa daşıma və sığorta şirkətlərindən asılı olacaq.

Tavan qiymətinin əsas məqsədi sanksiyalara və qiymət endirimlərinə baxmayaraq neft gəlirləri ötən illə müqayisədə yüksələn Rusiyanın neft satmasının qarşısını almaq deyil, onun satışından əldə olunan gəliri azaltmaqdır.

Saytların yığılması

ŞİRKƏTLƏR ÜÇÜN SANKSİYALAR

Plan, daşıma və sığorta şirkətlərinin Rusiya nefti qiymət tavanında və ya ondan aşağı olmadıqda onunla işləməsini qadağan edir. Bu şirkətlərin əksəriyyətinin G7 və Aİ ölkələrində yerləşməsi praktikanın qlobal təsirini artıracağı düşünülür. Bu şirkətlər Rusiya neftinin tavan qiymətindən yuxarı ticarət etdikləri təqdirdə sanksiyaların pozulmasına görə məsuliyyət daşıyacaqlar. Siyasəti bilərəkdən pozan şirkətlər üç ay müddətinə Rusiya neftinə xidmət göstərməyə qadağa qoyulacaq.

Aİ Komissiyasının sədri Ursula fon der Leyen sosial media mesajında ​​belə yazıb: “Aİ-nin G7 və digərləri ilə koordinasiya etdiyi neftin qiymətinin tavanına dair razılaşma Rusiyanın gəlirlərini əhəmiyyətli dərəcədə azaldacaq. “Bu saziş qlobal enerji qiymətlərini sabitləşdirməyə kömək edəcək və dünyanın inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlarına fayda verəcək”.

BYPASS MÜMKÜNLÜĞÜ

Rusiyadan ən çox xam neft alan ölkələr Çin və Hindistandır. Türkiyə Rusiyadan neft alanlar sırasındadır. Nə qədər ki, Rusiya neftini idxal edən üçüncü ölkələr daşıma və sığorta əməliyyatlarını Aİ və ya G7 ölkələrindən olmayan şirkətlər vasitəsilə həyata keçirir, problemin yaranma ehtimalı azdır. Sabahdan qüvvəyə minəcək embarqonu nəzərə alan Brüssel Rusiyanın bu qərara qatılan ölkələrə neft satmamasının Aİ iqtisadiyyatına ciddi təsir etməyəcəyi qənaətindədir.

MOSKVA QƏRARA QARŞI KİEVƏ YETİŞMİDİ

Qərbin Rusiya neftinə 60 dollar/barel yuxarı qiymət limiti qoyması Moskvanın reaksiyasına səbəb olub. Ukrayna isə neft sanksiyasını qeyri-kafi hesab edərək “Putini müharibədən çəkindirmək üçün Rusiya neftinin yuxarı həddi 60 deyil, 30 dollar olmalı idi” ifadəsi ilə reaksiya verib.

Rusiya lideri Putinin ötən həftə “Neftə qiymət limiti qoyan ölkələrə satış etməyəcəyik” sözlərini xatırladan Rusiya Baş nazirinin enerjidən məsul müavini Aleksandr Novak, “Biz neftə qiymət məhdudiyyəti qoyan ölkələrə neft ixracını dayandırırıq. neftimizin yuxarı qiymət həddi. “Rusiya bizdən bazar qiymətinə neft almağa hazır olan ölkələrlə iş görəcək.

Ukrayna: ‘ƏGƏR 30 DOLLAR Olsaydı’

Ukrayna prezidenti Zelenskinin kanchelar rəhbəri Andrey Yermak deyib: “Rusiya neftinə qiymət həddi tətbiq etmək müsbət addımdır, lakin bu, Rusiyanı mümkün qədər tez dayandırmaq üçün kifayət deyil. Rusiya neftinin qiymət həddi 30 dollar olmalı idi. Buna baxmayaraq, qəbul edilən qərar düzgün istiqamətdə atılmış addımdır”. (Nerdun HACIOĞLU)

RUSİYA PARALEL BAZAR EDİR

Qərb ölkələrinin Rusiya neftinə məhdudiyyətlər tətbiq edəcəyini əvvəlcədən bilən Moskva, qarşıdakı bir neçə ildə böyük maliyyə çətinliklərinə tab gətirmək riski ilə dünyada paralel enerji bazarı yaratmaq cəhdlərinə başlayıb.

– 2021-ci ildə Avropa Birliyi ölkələrinə 108 milyon ton neft satan Moskvanın gəliri təxminən 51 milyard dollar olub. Rusiyanın 2023-cü ildə Avropa neft bazarının 70 faizini itirəcəyi gözlənilir.

– Financial Times qəzetinin məlumatına görə, son aylarda dünya üzrə işlənmiş neft tankerləri almağa başlayan Moskva donanmasına ən azı 109 tanker əlavə edib. Bu tankerlərdən 29-u eyni vaxtda 2 milyon barel neft daşıma qabiliyyətinə malik VLCC tipli gəmilərdir.

– Buna əsasən, Rusiya Çin, Hindistan və Türkiyə ilə ikitərəfli müqavilələr vasitəsilə neftini əsasən bu üç ölkəyə satmağı planlaşdırır. Ekspertlər ciddi qiymət endirimlərinin olacağını bildirirlər.

– Rusiya da Qərbdə yerləşən sığorta şirkətlərindən müstəqil logistik kanallar yaratmağı planlaşdırır. Rusiyanın güvəndiyi başqa bir ünvan var: OPEK. OPEC+ kartelinə üzv ölkələr, o cümlədən Rusiya dünya neft bazarındakı vəziyyəti nəzərdən keçirmək üçün yaxın günlərdə görüşməyi planlaşdırır. Rusiya “Gəlin hasilatı azaldaq” ideyasını tətbiq edəcək. (Nerdun HACIOĞLU)