Hulusi Akardan Şoyquya Suriya ilə bağlı xəbərdarlıq
“Sabitliyi pozmağa yönəlmiş hərəkətlərə lazımi cavab veriləcək”
Rusiya və Türkiyənin müdafiə nazirləri iyunun 7-də Ukrayna və Suriyanın şimalından potensial taxıl ixracı dəhlizini müzakirə ediblər.
NATO üzvü olan Türkiyənin Qara dənizdə həm Rusiya, həm də Ukrayna ilə sərhədləri var. Odur ki, fevralın 24-dən başlayan Rusiya-Ukrayna müharibəsində vasitəçilik etməyə çalışır.
Müharibədə daha çox Kiyevi dəstəkləsə də, Moskvaya qarşı sanksiyalar tətbiq etməkdən də imtina edib.
Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan iki həftə əvvəl ölkəsinin Suriyanın şimalında terror təşkilatı hesab etdiyi kürd YPG milislərinə qarşı yeni hərbi əməliyyatlara başlayacağını açıqlamışdı.
Türkiyənin müdafiə naziri Hulusi Akar rusiyalı həmkarı Sergey Şoyquya zəng zamanı deyib ki, bölgədə əldə edilmiş sabitliyi pozmağa yönəlmiş hərəkətlərə lazımi cavab veriləcək.
“Çünki həmin ərazilərdə terrorçuların olması qəbuledilməzdir”, – Türkiyə müdafiə naziri bildirib.
Ankara 2019-cu ildə Türkiyənin hücumundan sonra Vaşinqton və Moskvanın YPG-ni sərhəddən 30 km (18 mil) uzaqlaşdırmaq vədlərini pozduqları üçün hərəkətə keçməli olduğunu deyib.
YPG-nin nəzarətində olan ərazilərdən hücumların artdığını bildirib.
Akar həmçinin bu mövzuda əvvəlki razılaşmalara riayət edilməsinin lazım olduğunu xatırladıb.
Müdafiə nazirləri Ankara görüşündən bir gün əvvəl danışıblar. Ankarada iki ölkənin xarici işlər nazirləri Ukrayna və Suriyaya taxıl daşımaları məqsədilə təhlükəsiz dəhliz açmaq üçün Birləşmiş Millətlər Təşkilatının (BMT) rəhbərlik etdiyi səyləri müzakirə edirlər.
Rusiyanın fevralda Ukraynaya müdaxiləsi Kiyevin Qara dəniz taxıl ixracını dayandırıb. Bu da qlobal ərzaq böhranı təhlükəsi yaradıb.
Türkiyə Müdafiə Nazirliyindən verilən məlumata görə, Akar və Şoyqu “taxıl, günəbaxan və bütün digər kənd təsərrüfatı məhsullarının təhlükəsiz daşınması ilə bağlı görülə biləcək bütün tədbirləri” qiymətləndirib.
Bundan əvvəl Akar Türkiyənin səyləri tezliklə başa çatdırmaq üçün Rusiya və Ukrayna ilə əlaqə saxladığını bildirmişdi.
Ukraynanın Ankaradakı səfirliyi Kiyevin limanlarındakı blokadaları aradan qaldırmaq üçün “maksimum səy” göstərdiyini bildirib, lakin əlavə edib ki, Ukrayna, Rusiya və Türkiyə arasında məsələ ilə bağlı hələlik razılıq yoxdur.
“Ukraynanın maraqlarını nəzərə almayan hər hansı sövdələşmə bizim tərəfimizdən rədd ediləcək”, – deyə o bildirib.
Səfirlik həmçinin bildirib ki, Rusiyanın son hücumları Moskvanın Odessanın cənub limanında hərəkət etmək üçün potensial dəhlizdən istifadə etməyə cəhd edə biləcəyini göstərib və daşımalara başlamazdan əvvəl “effektiv təhlükəsizlik zəmanəti” almağa çağırıb.
Bunlara Ukraynanın öz sahillərini hər hansı dəniz təhdidlərindən qorumaq üçün silahlara malik olmasını və Qara dənizin müvafiq hissələrini qorumaq üçün üçüncü ölkələrin donanmasının cəlb edilməsini təmin etmək daxildir.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) deyir ki, Ukrayna müharibəsi illər boyu davam edə biləcək qlobal ərzaq böhranına səbəb olub.
Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT) deyir ki, Ukrayna müharibəsi illər boyu davam edə biləcək qlobal ərzaq böhranına səbəb olub.
BMT-nin Baş katibi Antonio Quterreşin sözlərinə görə, müharibə dünyada taxıl və gübrə çatışmazlığı kütləvi aclıq və qıtlığa səbəb ola bilər:
“Odur ki, çatışmazlığı azaltmaq üçün Dünya Bankının daha 12 milyard dollar ayıracağı gözlənilir”.
BMT xəbərdarlıq edir ki, Ukraynadakı müharibə nəzarət edilmədiyi təqdirdə illər davam edə biləcək qlobal ərzaq böhranının alovlanmasına kömək edəcək.
“Müharibə, qlobal istiləşmə və pandemiyanın səbəb olduğu tədarük problemlərinin səbəb olduğu taxıl və gübrə çatışmazlığının maliyyə bazarlarının səhm qiymətlərinin yenidən ciddi şəkildə endirib. Bu, on milyonlarla insanın ərzaq təhlükəsizliyinə təhdiddir”, – deyə Quterreş əlavə edib.
Onun fikrincə, inflyasiya da dünya miqyasında tənəzzül qorxusu yaradıb:
“Bizi illərlə davam edəcək böhran, qida çatışmazlığı, kütləvi aclıq və qıtlıq gözləyir. Rusiya və Ukrayna taxıl ixracını bərpa etməlidir. Həll yolu tapmaq üçün Rusiya və digər ölkələrlə sıx təmasdayıq”.
Fevralın 24-dən başlayaraq Moskvanın Ukraynaya hərbi müdaxiləsi və bunun fonunda ABŞ, Avropa Birliyi ölkələrinin Rusiyaya qarşı beynəlxalq iqtisadi sanksiyaları hər iki ölkədən gübrə, buğda və digər malların tədarükünü dayandırıb.
Xüsusilə də inkişaf etməkdə olan ölkələrdə ərzaq və yanacağın qiymətləri bahalaşıb.
Müharibə edən dövlətlər birlikdə dünya buğdasının 30 faizini istehsal edirlər.
