Dünya 12.10.2025

İsrail-HƏMAS razılaşması: Qəzzada daimi atəşkəs başlayır

İsrail-HƏMAS razılaşması: Qəzzada daimi atəşkəs başlayır
İsrail dövlət televiziyası KAN, Qəzza zolağında əldə edilən və yaxın zamanda qüvvəyə minməsi gözlənilən atəşkəs razılaşmasının sızdırılmış layihə mətnini yayımlayıb. KAN-ın əldə etdiyi layihəyə əsasən, Qəzzada atəşkəs İsrail Nazirlər Kabinetinin təsdiqindən sonra qüvvəyə minəcək. Bildirilir ki, İsrail hökumətinin təsdiqindən sonra qərar vasitəçilərə bildiriləcək və atəşkəsin qüvvəyə minməsi elan olunacaq. Elanın ardınca 24 saat ərzində İsrail ordusu yenilənmiş xəritədəki müəyyən edilmiş sərhədlərə çəkilməlidir. İsrail ordusunun çəkilməsi başa çatdıqdan sonra 72 saat ərzində Hamas Qəzza zolağındakı bütün israilli əsirləri təhvil verəcək. Bunun müqabilində İsrail, ağır cəzaya məhkum edilmiş 250 fələstinli məhbusu, 7 oktyabr 2023-cü il tarixindən sonra Qəzza zolağından saxlanılan 1700 nəfəri və 22 uşağı azad edəcək. Eyni zamanda, İsrail tərəfindən öldürülmüş 360 fələstinlinin cəsədləri də geri qaytarılacaq. Bu atəşkəs razılaşması müharibənin dayandırılması, hərbi əməliyyatlara son qoyulması, İsrail ordusunun geri çəkilməsi, girovların azad edilməsi və humanitar yardımın fasiləsiz axınının təmin olunmasını əsas hədəf kimi müəyyənləşdirir.

Müharibənin Dərhal Sonlandırılması

Layihənin ilk bəndinə əsasən, ABŞ prezidenti Donald Trampın gələcək bəyanatından sonra Qəzza zolağındakı müharibə rəsmi olaraq bitmiş elan ediləcək. Tərəflər bu hədəfə çatmaq üçün zəruri addımların atılması barədə razılığa gəliblər. İsrail hökumətinin təsdiqindən dərhal sonra bütün hərbi əməliyyatlar, o cümlədən hava hücumları, artilleriya atəşləri və hədəfləmə əməliyyatları 72 saat müddətinə tamamilə dayandırılacaq.

İsrail Qüvvələrinin Çəkilməsi

İsrail ordusu, əlavə edilmiş xəritədə göstərilən sərhədlərə çəkilməlidir. Bu çəkilmə prosesi hökumətin təsdiqindən sonra 24 saat ərzində başa çatdırılacaq. Hamas razılaşmaya tam əməl etdiyi müddətcə, İsrail qüvvələri çəkildikləri ərazilərə geri qayıtmayacaq.

Humanitar Yardım Axınının Bərpası

Qüvvələrin çəkilməsindən sonra humanitar yardım daşımaları dərhal başlayacaq. 19 yanvar 2025-ci il tarixli humanitar yardım atəşkəs razılaşmasına uyğun olaraq, ərzaq, dərman və digər zəruri ehtiyac mallarının Qəzza zolağına tam şəkildə daxil olmasına icazə veriləcək. Yardım axını müəyyən edilmiş beynəlxalq plana uyğun olaraq həyata keçiriləcək.

Əsirlərin və Məhbusların Dəyişdirilməsi

Atəşkəs razılaşmasının beşinci bəndi əsir və məhbus mübadiləsinin detallarını müəyyənləşdirir. Hamas, 72 saat ərzində əlində olan bütün israilli girovları – həm sağ, həm də həyatını itirənləri – azad edəcək. Eyni zamanda, İsrail də müəyyən sayda fələstinli məhbusu sərbəst buraxacaq. Tərəflər arasında məlumat mübadiləsi vasitəçilər və Qızıl Xaç vasitəsilə həyata keçiriləcək. Dəyişmə prosesi ictimaiyyətə açıq mərasim olmadan, məxfiliklə baş tutacaq.

Beynəlxalq Nəzarət

Razılaşmanın icrasına nəzarət etmək üçün ABŞ, Qətər, Misir, Türkiyə və tərəflərin müəyyən edəcəyi digər ölkələrin nümayəndələrindən ibarət "işçi qrupu" yaradılacaq. Bu struktur, icra prosesini izləyərək tərəflər arasında koordinasiyanı təmin edəcək.

24 saat

Oxucu Şərhləri

Mənsur İsmayılov
12.10.2025 18:20
Nəhayət, bir razılaşma oldu, amma nec bir razılaşmadır. Bir az "əvvəlcə öldür, sonra danış, sonra dəyiş" mövzusundakı filmlərə oxşayır. Ümid edək ki, bu "sözdə atəşkəs" real həyata da keçər və bu mübadilənin sonunda hər kəsə xeyirli olar. Qəzza sakinləri üçün isə daha çox rahatlıq, daha az stress deməkdir.
Nərgiz Hüseynli
12.10.2025 18:15
Bu atəşkəs razılaşmasının sızdırılmış layihə mətni maraqlıdır. Əgər həqiqətən də belə bir razılıq əldə olunubsa, bunun tətbiqi nə qədər real olacaq? İsrail Nazirlər Kabinetinin təsdiqi, ordunun geri çəkilməsi, HƏMAS-ın girovları qaytarması və fələstinli məhbusların azad edilməsi kimi maddələrin hamısı ciddi addımlardır. Xüsusilə, "ağır cəzaya məhkum edilmiş 250 fələstinli məhbus"un azad edilməsi məsələsi diqqət çəkir. Bu kimi razılaşmaların davamlılığı həmişə sual altındadır.
Nəsrin Nurlu
12.10.2025 17:54
Bu atəşkəs razılaşması, əsirlərin mübadiləsi və humanitar yardımın təmin edilməsi kimi vacib məqamları ehtiva edir. İsrail Nazirlər Kabinetinin təsdiqindən sonra qüvvəyə minəcək olması isə bu prosesin rəsmiləşməsi üçün mühüm addımdır. Bu razılaşmanın nəticələrini izləmək maraqlı olacaq.
Məryəm Əliyeva
12.10.2025 17:50
Bu atəşkəs razılaşmasının sızdırılmış layihəsinin detalları çox maraqlıdır. Lakin, mənim fikrimcə, bu cür razılaşmaların həyata keçirilməsində əsas çətinliklər həmişə məhz icra mərhələsində yaranır. İsrailin ordusunu geri çəkməsi, HƏMAS-ın əsirləri buraxması və Fələstinlilərin azad edilməsi kimi məsələlərdə müəyyən mübahisəli məqamların olacağını və onların razılaşmanın ruhuna uyğun şəkildə həll olunmasının asan olmayacağını düşünürəm. Əvvəlki müqavilələrdə də gördüyümüz kimi, bu cür müddəalar çox vaxt gecikmələrə və ya tamamilə yerinə yetirilməməsinə səbəb olur. Ümid edək ki, bu dəfə fərqli olacaq, amma şübhələrim hələ də qalır.
Təranə Ramizova
12.10.2025 17:45
Bu sızan razılaşma mətnini oxumaq çox düşündürücüdür. Belə bir mühüm sənədin detallarının ictimaiyyətlə paylaşılması, bu gərgin vəziyyətdə şəffaflıq baxımından maraqlıdır. Mən həmişə maraqlanıram ki, bu cür razılaşmaların əsas məqsədləri həmişə tam olaraq yerinə yetirilə bilirmi? Yəni, bu müqavilənin həyata keçirilməsində hər hansı bir məqamda gözlənilməyən çətinliklərlə qarşılaşılıbmı?
Mənsur Sadıqov
12.10.2025 17:40
Bu razılaşmanın əslində Qəzzada daimi atəşkəsə gətirib çıxaracağına inanmıram. Keçmişdə də belə anlaşmalar olub, lakin müvqəqəti olaraq qüvvədə qalıb və tezliklə pozulub. Tərəflərin verdiyi bəzi güzəştlər olsa da, əsas məsələlər hələ də həll olunmayıb. Bu, yalnız müvəqqəti bir fasilə ola bilər, tam bir həll deyil.

Şərh Yaz