İsrailin əsir saxladığı 95 fələstinli səhiyyə işçisi kimdir

Fələstinli Tibb İşçilərinin Azad Edilməsi Üçün Beynəlxalq Çağırışlar Artır

Daha çox həkim və səhiyyə mütəxəssisi Dr. Hussam Abu Safia və İsrail hakimiyyəti tərəfindən girov götürülən ən azı 94 digər fələstinli tibb işçisinin azad edilməsini tələb etmək üçün səfərbər olurlar.

Bazar ertəsi, Healthcare Workers Watch (HWW) və Amnesty International UK tərəfindən təşkil edilən tədbirdə, həkimlər və səhiyyə işçiləri Londonun mərkəzindəki St Thomas Xəstəxanasının qarşısında etiraz aksiyası keçirərək, İsraildə dözülməz şəraitdə saxlanılan bütün şəxslərin dərhal və qeyd-şərtsiz azad edilməsini tələb ediblər.

Bu etiraz İsrail məhkəməsinin geniş şəkildə qınanan “Qeyri-qanuni Döyüşçülər Qanunu”na əsasən Abu Safia'nın həbs müddətini daha altı ay uzatmasından bir neçə gün sonra baş verib.

Daha beş səhiyyə işçisi İsrail həbsində olarkən ölüb və ya öldürülüb, beş nəfər isə hələ də itkin düşmüş hesab olunur. Fələstin Səhiyyə Nazirliyinin məlumatına görə, son iki ildə İsrailin hücumlarında ən azı 1722 səhiyyə işçisi həlak olub.

HWW-nin bildirdiyinə görə, tibb işçilərinin əksəriyyəti İsrail ordusu tərəfindən xəstəxanalardan və ya təcili yardım maşınlarından vəzifə başında olarkən qaçırılıb. HWW və digər təşkilatlar tərəfindən toplanmış ifadələr fələstinlilərin İsrail həbsxanasında məruz qaldıqları işgəncə və sui-istifadə hallarına dair məlumatları əhatə edir.

Reanimasiya həkimi və Qəzza Medic Voices-in həmtəsisçisi Dr. Rebecca İnqlis qeyd edir: “İsrailin yüzə yaxın səhiyyə işçisini davamlı olaraq həbsdə saxlaması beynəlxalq humanitar hüququn açıq şəkildə pozulmasıdır. Fələstinli saxlanılanların İsrail həbsində işgəncələrə məruz qalmasına dair geniş dəlilləri nəzərə alaraq, onların rifahı ilə bağlı ciddi narahatlığımız var.”

Dr. Hussam Abu Safia kimdir?

Şimali Qəzzadakı Kamal Advan Xəstəxanasının direktoru Abu Safia, İsrail qüvvələri tərəfindən 2024-cü il dekabrın 27-də, qoşunların o zaman bölgədə fəaliyyət göstərən son tibb müəssisələrindən biri olan xəstəxanaya basqın etməsindən sonra həbs edilib.

Amnesty International bildirir ki, xəstəxana direktoru İsrail təhlükəsizlik qanununa əsasən ittiham irəli sürülmədən və məhkəməsiz saxlanılır.

Fasiləsiz bombardmana və öz oğlunun İsrail hava zərbəsində faciəvi ölümünə baxmayaraq, Abu Safia iş başında qalıb, xəstələrə qulluq edib və təsəvvürəgəlməz şəraitdə komandasına rəhbərlik edib.

Onun həbsindən sonra işgəncə, fiziki zorakılıq və alçaldıcı rəftar, o cümlədən əhəmiyyətli dərəcədə çəki itirməsi, adekvat tibbi xidmətin, gigiyenanın və hüquqi yardıma vaxtında çıxışın rədd edilməsi barədə etibarlı hesabatlar yayılıb – bütün bunlar beynəlxalq qanunların açıq pozulmasıdır.

İsrailin Qəzza Səhiyyə İnfrastrukturuna Sistematik Hücumları

Qəzzadakı xəstəxanaların ən azı 94 faizi zərər görüb və ya tamamilə dağıdılıb, bir çoxu artıq fəaliyyət göstərmir. Buna əlavə olaraq, təcrübəli həkimlər və səhiyyə mütəxəssisləri öldürülüb, həmçinin səhiyyə işçilərinin – əksəriyyəti xəstəxanalarda və səhiyyə müəssisələrində işləyərkən həbs olunub – saxlanılması Qəzzanın həssas səhiyyə sisteminə böyük təzyiq yaradıb.

2023-cü il oktyabrın 7-dən 2025-ci il oktyabrın 20-dək HWW, ümumilikdə 431 fələstinli tibb işçisinin həbs olunması halını sənədləşdirib.

2025-ci il oktyabrın 20-nə olan məlumata görə:

• Həbs olunmuş 431 səhiyyə işçisindən 309-u azad edilib; bunlardan 67-si oktyabrın 13-də baş tutan son mübadilə razılaşması çərçivəsində sərbəst buraxılıb.
• Beş səhiyyə işçisi hələ də itkin düşmüş hesab olunur (üç baş həkim, bir UNRWA əczaçısı və bir baş fizioterapevt).
• Beş səhiyyə işçisinin İsrail həbsində öldüyü və ya həlak olduğu bildirilir, lakin onların cəsədləri ailələrinə qaytarılmayıb.

HWW, “həbsi təsdiqlənənlər” və ya “azad edilməsi təsdiqlənənlər” siyahılarına daxil olmayan 22 səhiyyə işçisinin ailələrindən hələ ki, yeni məlumat almadığını bildirib.

Digər Hansı Səhiyyə Mütəxəssisləri Həbsdə Saxlanılır?

İsrail tərəfindən hələ də həbsdə saxlanılan səhiyyə mütəxəssisləri orta hesabla 511 gün həbsdə keçiriblər, bəziləri isə müharibənin ilk həftələrindən əsirlikdədir.

Həbsdə olan 95 nəfərdən 80-i Qəzzadan, qalan 15-i isə işğal olunmuş İordan çayının qərb sahilindəndir.

Təkcə Qəzzadan 31 tibb bacısı, daha sonra 17 həkim, 15 xəstəxana dəstək və idarəetmə heyəti üzvü, 14 feldşer, iki əczaçı və bir tibb texniki həbs edilib. İyirmi beş nəfər yüksək vəzifələrdə, 50 nəfər orta səviyyəli vəzifələrdə çalışıb, beş nəfər isə kiçik səhiyyə işçisi olub. Bir nəfər istisna olmaqla, digərləri kişilərdir.

Səhiyyə işçilərinin əksəriyyəti Şimali Qəzzada yaşayıb, saxlanılanların 36-sı oradan, 24-ü Xan Yunisdən, 18-i Qəzza şəhərindən və 3-ü Rəfahdan olub.

Aşağıdakı cədvəldə İsrail tərəfindən hələ də əsirlikdə saxlanılan 95 tibb işçisi haqqında daha ətraflı məlumatlar təqdim olunur.

24 saat