PODKAST | Romanın böyük yəhudiləri
2022-12-04 09:00:00
Kral nəslindən olan iki kişi: Çətin bir dövrdə yəhudiliyi qəbul etmək üçün tərbiyə rahatlığını tərk etməklə yanaşı, nəslin alimlərinin ən yüksək zirvələrinə çatan Şmaya və Avtalyon.
Onlar Mişnanın ən məşhur ravvinlərindən olan böyük Ağsaqqal Hillelin müəllimləri idilər.
İnsanın başlanğıcı nə olursa olsun, zəhmət və fədakarlıqla yəhudi elmində hər şeyə nail ola bilər.
Kraliça Yelena
Adyabene indiki İraq Kürdüstanı ərazisində, Qüdsdən təxminən 1300 kilometr şimal-şərqdə, indiki Ərbilin yerləşdiyi Assuriya İmperiyasının ərazisi idi.
Şmaya və Avtalyon İsrailə rəhbərlik etdiyi vaxtlarda Yelena bu kiçik imperiyanın kraliçası idi.
Kral Monbazın ölümündən sonra atasının yerinə oğulları İzates gəldi.
İzatesin vəliəhd şahzadə olduğu müəyyən edildikdə, o, qorunmaq üçün Adyabenedən təxminən 900 kilometr cənub-şərqdə, İraqın indiki Bəsrə əyalətindəki Charax-Spasiniyə göndərildi.
Orada olarkən yəhudiliyin təsiri altına düşdü. Özündən xəbərsiz anası da yəhudi təlimindən ilham almışdı.
Evə qayıtdıqdan sonra ana və oğul sintez edilmiş dinin maraqlarını öyrəndilər.
Əvvəlcə Kraliça Yelena yəhudiliyə olan maraqlarını gizli saxlamalı olduqlarını xəbərdar etdi və oğlunu səltənətlərində üsyana səbəb olmamaq üçün iman gətirənlərin sünnət edilməsinin son addımını atmamağa çağırdı.
İzates əvvəlcə anasının xəbərdarlığına qulaq assa da, sonradan tamamilə yəhudi olub.
Qorxulu üsyanın baş vermədiyini görən Helena yəhudiliyi tamamilə qəbul etdi və hətta qurbanlar kəsmək və məbədə qiymətli hədiyyələr gətirmək üçün Yerusəlimə getdi.
Ölümündən sonra Helen Yerusəlimdə dəfn edildi. Məzar arxeoloq Louis Felicien de Saulcy tərəfindən aşkar edilmişdir.
Təxminən özünə məxsus olan sarkofaq sonradan Fransadakı muzeyə aparılıb.
Böyük Rabbi Akiva
O, Mişna dövrünün ən məşhur ravvinlərindən biridir.
O, İkinci Məbədin dağıdılmasından təxminən 50 il əvvəl anadan olub və tarixin ən böyük yəhudi ravvinlərindən biri olub.
O, ilk 40 ilində savadsız idi və daha sonra orta yaşlarında yəhudi xalqının ən böyük alim və müəllimlərindən birinə çevrildi.
Daha sonra o, 24.000 tələbədən ibarət bütün akademiyasını itirdi, lakin təslim olmadı.
Ömrünün sonunda uğursuz Bar Koçba üsyanından sonra Roma imperatoru Hadrian tərəfindən vəhşicəsinə öldürülməzdən əvvəl beş tələbəsi ilə birlikdə hər şeyi yenidən qurdu.
Neron
Eramızdan əvvəl 66-cı ildə ilk Yəhudi-Roma müharibəsinin başlanğıcında Neron kimi tanınan Neron Klaudi Sezar Avqust Germanicus Roma imperatoru idi.
Məhz o, oğlu Titusla birlikdə ölkəni fəth edən və İkinci Məbədi dağıdan yəhudi üsyanını yatırmaq üçün Vespasianı göndərdi.
Tərcümə“24 SAAT”
