Dünya 13.10.2025

SON DƏQİQƏ İsrail mediası Qəzza atəşkəsinin əsl qalibini açıqladı Türkiyə yeni nizamın memarı

İsrail mediasının "Mako" nəşri Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki vasitəçilik səylərinə dair diqqətçəkən bir təhlil dərc edib.

İsrail Mediasından Qəzzadakı Atəşkəsə Dair Təhlil

Keçmiş yüksək səviyyəli Mossad rəsmisi Oded Eilam tərəfindən qələmə alınan "Müqavilənin qalibi Türkiyə oldu" başlıqlı təhlildə Ankaranın təxminən iki il yarım ərzində danışıqlar prosesində aktiv rol aldığı və regionun əsas aktorlarından birinə çevrildiyi vurğulanıb. Eilam, "İsrailin qələbəsi, Türkiyənin qələbəsinin kölgəsində qaldı" ifadəsini istifadə edib.

Yeni Regional Düzenin Memarı: Türkiyənin Vasitəçiliyi

Eilam, Türkiyənin Misirdə keçirilən Qəzza atəşkəsi danışıqlarında iştirakının razılığa gəlinməsində həlledici olduğunu qeyd edərək, "Həmas Vaşinqtonu deyil, Ankarayı nəzərə aldı. Diplomatik ritorika artıq Ankaraya yönəlir. Türkiyə bu nöqtədə müvəqqəti vasitəçi deyil, yeni düzenin əsas aktoru və memarıdır" deyib. Təhlildə həmçinin Türkiyənin son dövrlərdə Orta Şərqdəki fəaliyyətini getdikcə artırdığına diqqət yetirilib. "Türkiyə ilə Misir arasında təhlükəsizlik əməkdaşlığı artır. Bu il Ankarada, iki ölkənin Baş Qərargah rəisləri arasında yüksək səviyyəli bir görüş keçirilib; təlim, gələcək təlimlər və ortaq müdafiə sənayesinin qurulması kimi məsələlər müzakirə edilib. Türkiyə, son on ildə inkişaf etmiş sualtı qayıqlar satın alaraq, təyyarə gəmiləri inkişaf etdirərək və hücum məqsədli dəniz silahları tədarük edərək donanmasını gücləndirməklə yanaşı, Orta Şərqdəki digər ölkələrlə də əməkdaşlığını möhkəmləndirib."

ABŞ Prezidenti Donald Trampdan Təşəkkür

İsrail mediasının "Globes" nəşri isə, xüsusilə ABŞ prezidenti Donald Tramp olmaqla dünya liderlərinin atəşkəs vasitəçiliyindəki töhfələrinə görə Türkiyəyə təşəkkür etdiyini vurğulayıb. Xəbərdə, Tel Əviv Universiteti Moşe Dayan Mərkəzində fəaliyyət göstərən Türkiyə üzrə mütəxəssis Dr. Hay Eytan Cohen Yanarocakın dəyərləndirmələri yer alıb. Yanarocak, Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğan üçün "Müsəlman dünyasının lideri və Fələstinlilərin müdafiəçisi" ifadələrini istifadə edib. Türkiyənin vasitəçiliyi prosesdə Həmas üzərində effektiv nüfuza sahib olduğunu diqqətə çatdıran Yanarocak, "Türkiyənin NATO üzvü olması, ABŞ ilə dialoqunu daha asan edir. Çünki bir müttəfiqlə danışmaq hər zaman daha rahatdır" deyib.

Gələcək Sınaqlar və Türkiyənin Regional Rolu

Yanarocak həmçinin keçən ay təşkil edilən Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasını xatırladaraq, "Tramp, müsəlman ölkələrlə bir araya gələrək müharibəni sona çatdırma mövzusunda birliyi təmin etməyə nail oldu və Türkiyənin vasitəçiliyi bu prosesdə əsas rol oynadı" dəyərləndirməsini verib. Lakin Yanarocak, Türkiyənin vasitəçilik prosesindəki aktiv rolunun İsrail üçün bəzi çətinliklər yarada biləcəyini qeyd edərək, "Türkiyənin daha aktiv bir rol üstlənməsi, İsrail üçün irəliləyən prosesdə sıxıntı yarada bilər" deyib.

Danışıqların Pərdəarxası və Qəzza Atəşkəsi

ABŞ prezidenti Donald Tramp, Qəzzadakı atəşkəs planının təsdiqləndiyini elan etdikdən sonra xüsusilə Türkiyəyə və Prezident Ərdoğana prosesdəki roluna görə təşəkkür etmişdi. Misirdəki danışıqlara Türkiyə adından Milli Kəşfiyyat Təşkilatı (MİT) sədri İbrahim Kalın qatılmışdı. Danışıqlar zamanı tərəflərin əl sıxdığı anlar sosial mediada geniş əks-səda doğurub. İtalyan müxbir Mariano Giustino, danışıqlar masasından İbrahim Kalının yer aldığı bir fotoşəkil paylaşaraq bu ifadələri istifadə etmişdi: "Türkiyə, Şarm Əl-Şeyx razılaşmasında əhəmiyyətli bir rol oynadı. Türk kəşfiyyatının başçısı İbrahim Kalın, Misirdəki Qəzza görüşmələrində vasitəçilər arasında yer alır. Bu, misli görünməmiş bir inkişafdır. Ankara, Qəzzada müharibə sonrası dövrdə özünə bir rol qazanıb." "The Times of Israel"in ərəb diplomatlara istinad etdiyi xəbərində isə, Türkiyə, Qətər və Misirin, Həması əsirlərin azad edilməsindən sonra İsrailin hücumları yenidən başlatmayacağına dair ABŞ-ın verdiyi təminatlara inandırmağa çalışdığı bildirilib. Xəbərdə, ərəb diplomatın "Qətər və Misir intensiv cəhdlər göstərdi, lakin Türkiyənin vasitəçiliyi danışıqlara daxil olması həlledici oldu" sözlərinə yer verilib.

24 saat

Etiketlər: #QəzzaAtəşkəsi #OrtaŞərqSiyasəti #TürkiyəArabuluculuq #İsrailBasını #YeniNizamınMemarı

Oxucu Şərhləri

Ramin Fərmanli

15.10.2025 16:00

Sizinlə razı deyiləm. Məqalədə Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki rolunun "yeni nizamın memarı" kimi təsvir edilməsi, bu mövzunun olduqca mürəkkəb olduğunu düşünəndə bir az həddən artıq görünür. Bəli, Türkiyənin danışıqlarda iştirakı danılmazdır və onların fəaliyyəti regiondakı təsir dairələrini artırmış ola bilər. Lakin, bu prosesin təkcə bir ölkənin nailiyyəti kimi qələmə verilməsi, digər beynəlxalq aktyorların rolunu və ya atəşkəsin təmin edilməsindəki digər faktorları göz ardı edir. Türkiyəin diplomatik uğuru qeyd olunmalı olsa da, hadisələrin təkcə bir tərəfin perspektivindən qiymətləndirilməsi tam bir mənzərə yaratmır.

Cavid Teymurov

13.10.2025 07:59

Bu təhlil həqiqətən də düşündürücüdür. Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki rolunun bu qədər ön plana çıxarılması, xüsusilə də Mossad rəmisi tərəfindən belə ifadə edilməsi diqqətəlayiqdir. Mən də Maraqlanıram ki, bu vasitəçilik Türkiyənin regiondakı gələcək siyasətinə necə təsir edəcək? Yəni, bu, sadəcə bir atəşkəs müqaviləsi iləmi bitəcək, yoxsa Türkiyənin regionda daha mərkəzi bir rol oynamasına yol açacaq?

Nəsrin Quliyeva

13.10.2025 07:54

Bu təhlil çox maraqlı idi, xüsusən də İsrailin özündən belə bir qiymətləndirmənin gəlməsi diqqət çəkir. Məqalədə Türkiyənin bu prosesdə sadəcə vasitəçi deyil, "yeni nizamın memarı" kimi təqdim edilməsi xüsusilə düşündürücüdür. Bu, Türkiyənin regional siyasətdəki artan rolunu və təsir gücünü aydın şəkildə göstərir. Həqiqətən də, bütün bu diplomatik fəaliyyətin arxasında hansı strategiyanın yattığını və gələcəkdə belə vasitəçiliklərdə Türkiyənin rolunun necə inkişaf edəcəyini görmək maraqlı olardı.

Faiq Fərmanli

13.10.2025 07:33

Bu təhlil olduqca maraqlıdır və Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki roluna dair dərin məlumat verir. İsrail mediasının belə bir mövzuya toxunması və Türkiyəni "yeni nizamın memarı" olaraq təqdim etməsi xüsusilə diqqətəlayiqdir. Oded Eilamın fikirləri, Türkiyənin diplomatik təsirinin artdığını və regional siyasətdə mərkəzi bir rol oynadığını aydın şəkildə göstərir. Prezident Ərdoğanın "Müsəlman dünyasının lideri və Fələstinlilərin müdafiəçisi" olaraq qeyd olunması da bu təsiri vurğulayır. Bu cür analitik məqalələr, regiondakı hadisələri daha yaxşı anlamağımıza kömək edir.

Zöhrə Sadıqova

13.10.2025 07:28

Bu təhlillə tam razılaşmıram. Türkiyənin bu prosesdə rolunu danmaq olmaz, amma "qalib" kimi təqdim edilməsi bəlkə də bir qədər həddən artıqdır. Diplomatik uğurlar təqdirəlayiqdir, lakin belə mürəkkəb məsələlərdə hər zaman daha çox aktorun marağı və rolu olur. Türkiyənin vasitəçilikdəki addımlarını qiymətləndirərkən, digər ölkələrin və beynəlxalq təşkilatların səylərini də unutmaq olmaz.

Aylin Əhmədli

13.10.2025 07:24

Bu təhlil çox maraqlıdır. İsrail mediasının özünün Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki rolunu belə təqdim etməsi, Ankaranın regiondakı artan nüfuzunu və təsir gücünü açıq şəkildə göstərir. Türkiyənin sadəcə bir vasitəçi deyil, yeni bir nizamın memarı olaraq görülməsi, əslində onun diplomatik və strateji uğurudur. Bu xəbəri paylaşdığınız üçün təşəkkürlər.

Nərgiz Əhmədli

13.10.2025 06:43

İsrail mediasında, xüsusilə də keçmiş Mossad rəsmisi Oded Eilamın analizi, Qəzza atəşkəsində Türkiyənin rolunu çox aydın şəkildə ortaya qoyur. "Müqavilənin qalibi Türkiyə oldu" ifadəsi bir çox mətləbi açır. Bu analizin Türkiyəni sadəcə bir vaitəçi yox, "yeni nizamın memarı" kimi təqdim etməsi diqqətəlayiqdir. Son iki il yarım ərzində Türkiyənin diplomatik səyləri və regionda artan təsiri bu təhlili daha da möhkəmləndirir. Misirdəki danışıqlarda Həmasın Vaşinqtondan çox Ankaranı nəzərə alması və diplomatik ritorikanın Ankaraya yönəlməsi, Türkiyənin regionda artan nüfuzunun göstəricisidir. Həmçinin, Misirlə artan təhlükəsizlik əməkdaşlığı və Türkiyənin öz hərbi qüdrətini artırması, bu yeni regional düzəndə Ankaranın əsas oyunçu olacağını təsdiqləyir. Dünya liderlərinin, o cümlədən ABŞ prezidentinin Türkiyəyə təşəkkür etməsi də bu vəziyyətin bir təsdiqidir.

Rauf Teymurov

13.10.2025 06:38

Bu təhlil həqiqətən də maraqlıdır. İsrail mediasının özünün Türkiyəni Qəzza atəşkəsində əsas memar kimi tanıması diqqətəlayiqdir. Bu, Türkiyənin regionda artan rolunu və diplomatik təsirini bir daha təsdiqləyir. Prezident Ərdoğanın Fələstinlilərin müdafiəçisi kimi qəbul edilməsi də bu kontekstdə önəmlidir.

Təranə Teymurlu

13.10.2025 06:23

Vay vay, necə də gözlənilməz bir xəbər! Deməli, İsrail mediası da etiraf edir ki, Qəzzada atəşkəsin "əsl qalibi" Türkiyə olub. Həmişəkindən fərqli olaraq, bu dəfə "gəmi azğınlaşanda, qapıçı möhkəm olar" deyiblər elə bil. Türkiyənin diplomatiya masasında "gəzintiyə çıxıb" ortalığı sakitləşdirməsi, elə bil ki, elə bir vaxtda oldu ki, hamı "əlimizdən bir şey gəlmir" deyib oturmuşdu. Bu, elə bir "qələbədir" ki, "onun kölgəsində qalmaq" üçün də böyük bacarıq lazım gələr. Elə bil "qonşu balığını özü tutanda, balıqçı da sevinir" demiş oluruq. Yeni nziamın memarı olmaq heç də asan deyil, amma görünən odur ki, Türkiyə bu işin öhdəsindən layiqincə gəlir. Yəni, qısası, "tükürdüyünü yalamayan" bəzi dövlətlərə də bir dərs oldu.

Əhməd Həsənli

13.10.2025 05:48

Bu təhlil çox maraqlıdır. Türkiyənin bu danışıqlar prosesində oynadığı rolu, xüsusilə də "Mako" nəşrinin bu cür ifadələrlə təsvir etməsi diqqətimi çəkdi. Qeyd olunur ki, Ankara yalnız vasitəçi deyil, həm də yeni bir regionel nizamın memarı kimi görünür. Bu mənada, İsrailin öz təhlükəsizlik maraqları daxilində Türkiyə ilə daha geniş əməkdaşlığa getməsinin hansı çətinlikləri ola bilər?

Mənsur Ziyadli

13.10.2025 05:44

İsrail mediasının Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki rolunu belə qiymətləndirməsi maraqlıdır. Oded Eilamın təhlili, Türkiyənin təkcə vasitəçi deyil, həm də regionda yeni bir nizamın qurulmasında əsas oyunçu olduğunu göstərir. Bu, Ankaranın diplomatik təsirinin artdığının və regionda söz sahibi olmağa başladığının bir əlamətidir.

Əli Hüseynli

13.10.2025 05:28

Bu təhlil çox maraqlıdır, xüsusən də Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki rolunun İsrail tərəfindən belə yüksək qiymətləndirilməsi diqqət çəkir. Oded Eilamın "Müqavilənin qalibi Türkiyə oldu" deməsi, regionda Türkiyənin artan nüfuzunu və diplomatik qabiliyyətini əks etdirir. Bu, Türkiyənin sadəcə bir vasitəçi deyil, eyni zamanda yeni regional nizamın formalaşmasında əsas oyunçu olduğunu göstərir. Bu cür təhlillər, regiondakı güc dinamikalarının necə dəyişdiyini anlamaq baxımından olduqca vacibdir. Maraqlıdır ki, Türkiyənin bu nailiyyətləri ictimaiyyətdə nə qədər tanınır?

Xədicə Nəsirova

13.10.2025 05:24

İsrail mediasının bu təhlili, Türkiyənin regionda artan rolunu və diplomatik təsirini göz önünə qoyur. Oded Eilamın qeydləri, xüsusilə "yeni nizamın memarı" ifadəsi, Ankaranın Qəzza atəşkəsindəki vasitəçiliyinin təkcə bir uğur deyil, eyni zamanda strateji bir mövqelenmə olduğunu göstərir. Türkiyənin Həmas tərəfindən üstünlük verilən diplomatik ünvan olması, həm də regionda ABŞ-ın təsirinin nisbi azaldığı bir dövrdə diqqətçəkicidir. Bu vəziyyət, Türkiyənin öz regional strategiyasını uğurla həyata keçirdiyini və beynəxalq münasibətlərdə daha aktiv bir oyunçuya çevrildiyini təsdiqləyir.

Murad Nurlu

13.10.2025 05:04

Bu təhlil olduqca maraqlı idi, xüsusən də Türkiyənin bu danışıqlar prosesindəki rolunun bu qədər ön plana çıxması təəccüblü idi. Oded Eilam-ın Türkiyəni "yeni düzenin memarı" adlandırması diqqətimi çəkdi. Bu, Türkiyənin regiondakı mövqeyinin necə dəyişdiyini göstərir.

Bu kontekstdə bir şey maraqlı gəlir: Türkiyənin vasitəçiliyi Həmas-ın Vaşinqtonu deyil, Ankaraya yönəlməsinə səbəb oldu. Belə bir vəziyyətdə, Türkiyənin regiondakı digər aktorlarla, xüsusən də ABŞ ilə münasibətləri necə formalaşacaq? Bu vasitəçilik rolunun uzunmüddətli təsirləri nələr ola bilər?

Əli Sadıqov

13.10.2025 04:13

Bu təhlil, Türkiyənin Qəzza atəşkəsi danışıqlarındakı rolunu dəyərləndirərək, ölkənin regionda artan nüfuzunu vurğulayır. Keçmiş Mossad rəsmisi Oded Eilamın qeyd etdiyi kimi, Türkiyənin bu prosesdəki fəaliyyəti onu sadəcə bir vasitəçi deyil, "yeni nizamın memarı" statusuna yüksəldib. Bu, Ankara üçün böyük bir diplomatik uğur olmaqla yanaşı, həm də regionda güc balanslarının dəyişdiyini göstərir. Türkiyənin Misirlə təhlükəsizlik sahəsindəki əməkdaşlığını gücləndirməsi və hərbi qüdrətini artırması da bu artan təsirinin göstəricilərindəndir. Prezident Ərdoğanın müsəlman dünyasında və Fələstinlilər arasında lider kimi qəbul edilməsi, Türkiyənin regional siyasətindəki əhəmiyyətini daha da artırır.

Vəfa Ziyadli

13.10.2025 04:08

İsrail mediasının belə bir təhlil dərc etməsi təəccüblü deyil. Türkiyənin regiondakı rolu artıq danılmazdır və bu cür vasitəçiliklərdə iştirakı onun artan təsirini göstərir. Lakin, "qalib" ifadəsinə yanaşmaqda ehtiyatlı olmaq lazımdır. Diplomatiyada qalıblar çox vaxt nisbidir, həm də bu cür münaqişələr zamanı bütün tərəflər üçün tam qələbə nadir hallarda olur. Türkiyənin regionda söz sahibi olmaq istiqamətində addımlar atdığı açıqdır, lakin bu, həm də öz daxili siyasətinə və regiondakı digər güclərlə münasibətlərinə təsir edə bilər. Gələcəkdə bu cür vasitəçiliklərin nəticələrini daha aydın görəcəyik.

Mənsur Fərmanli

13.10.2025 04:04

Bu təhlil çox maraqlıdır. Türkiyənin Qəzza atəşkəsindəki rolu haqqında belə bir məqalənin çıxması təəccüblüdür. Oded Eilamın Türkiyəni "yeni düzenin memarı" adlandırması diqqətəlayiqdir. Bu, regiondakı güc balansının dəyişdiyini göstərir. Bu vasitəçilik Türkiyəni beynəlxalq arenadakı mövqeyini necə dəyişdirəcək?

Ramin Əliyev

13.10.2025 02:49

Vay vay! Deməli, Qəzzada atəşkəsin əsl "qalibi" Türkiyəymiş, İsrail mətbuatı belə etiraf edib. Gərək hamı bir-birinə zəng edib "Alo, kimdi orda? Bizim Türkiyənin sayəsində atəşkəs oldu, buna görə ona təşəkkürümüzü bildirməliyik" desinmiş. Yəqin indi İrail də "yeni nizamın memarı" Ərdoğana təqaüd hazırlayır. Bu işlərdə bizim Türkiyənin adının çəkilməyi, necə deyərlər, lap ürəyimə su səpdi!

Rəna Nurlu

13.10.2025 02:44

Vay vay, Türkiyənin atəşkəs danışıqlarındakı rolu, elə bil ki, "məclisə gəlib sözü bir demək" kimi bir şey olub. İsrail mediası da bunu anlayıb, təəccüblənənlər sırasındadır. Əslində bu, bizim üçün sürpriz deyil, ancaq belə bir təhlili elə İsrail mediasından oxumaq, bir az da "gözləmədiyimiz yerdən gül çıxar" deməkdir. Yeni nizamın memarı...Maraqlı bir təyinat!

Aysel Hüseynli

13.10.2025 02:13

Bu təhlil həqiqətən də düşündürücü idi. Mənə ən çox təsir edən Oded Eilamın "İsrailin qələbəsi, Türkiyənin qələbəsinin kölgəsində qaldı" ifadəsi oldu. Bu, Türkiyənin bölgədəki diplomatik təsirinin nə qədər artdığını göstərir. Maraqlı idi ki, Həmasın Vaşinqton deyil, Ankaraya müraciət etməsi qeyd edildi. Bu, Türkiyənin necə əsas oyunçuya çevrildiyini daha aydın şəkildə ortaya qoyur.

Məqalədə Türkiyənin Misirlə təhlükəsizlik sahəsindəki əməkdaşlığının güclənməsindən də bəhs edilir. Bu, Türkiyənin bölgədəki rolunu yalnız diplomatik deyil, həm də hərbi və təhlükəsizlik baxımından möhkəmləndirdiyini göstərir. Bir cəhət mənə çox maraqlı gəldi: Türkiyənin öz donanmasını gücləndirməsi və eyni zamanda digər region ölkələri ilə əməkdaşlığını genişləndirməsi. Sizcə, bu, Türkiyənin gələcək regional siyasətində hansı dəyişikliklərə səbəb ola bilər?

Əli Orxanli

13.10.2025 02:09

Bu təhlil olduqca maraqlıdır. Xüsusilə Oded Eilamın "İsrailin qələbəsi, Türkiyənin qələbəsinin kölgəsində qaldı" ifadəsi düşündürücüdür. Bu, Türkiyənin regionda diplomatik nüfuzunu nə dərəcədə artırdığını göstərir. Məncə, bu mövzuda daha çox danışılmalı. Sizcə, Türkiyənin bu artan rolu digər region ölkələri ilə münasibətlərinə necə təsir edəcək?