2024-cü ildə Azərbaycanda həbsdə olan jurnalistlər 2024-cü ildə Azərbaycanda həbsdə olan jurnalistlər
Dünyadan səslər

Tarixin axarına qayıtmağın zəruriliyi!

2022-11-25 11:48:14

Təhlükəsizliyi, əmin-amanlığı, qidası, dolanışığı dalınca öz ölkələrindən qaçanlar, sırf mavi gözlü sarı saçlı (!)

Molla rejiminin İranda, hətta İranın başqa yerlərində sona çatması təəccüblü deyil.

Çünki tarix geriyə deyil, irəliyə gedir. Odur ki, Şahinşah Rza Pəhləvi rejimi faciəvi sonluqla üzləşdikdə Şahinşahın ardınca gələn rejim qırıq bir əsaya söykənməkdə davam etdi.

Çünki məlumdur ki, artıq nə fars, nə də İran rejimi yoxdur və artıq mövcud olmayan bu ölkədə vəziyyətin bərpası çox çətin, hətta qeyri-mümkündür.

“Strateji” Keçmişdə və sonrada mövqedə olan bu bölgədə iranlıların, daha dəqiq desək, farsların tarixi rollar oynaması danılmazdır.

İran İnqilabı və Şah Pəhləvi sülaləsinin süqutunun bu tarixi rolda artıq görünən pozulmalarla müşayiət olunduğu danılmazdır.

Bu səbəbdən də tarixi hərəkatın birləşmələrindən birinə qayıtmağın uzaq bir ehtimala çevrildiyini, hətta bunun nə qısa, nə də uzunmüddətli perspektivdə mümkün olmadığını deyənlər var!!

Bəziləri deyirlər ki, tarixin hərəkəti bəzi böyük və mühüm dayanacaqlarda dayana bilər, bu çıxılmaz və faciəvi şərtlərə çatdıqdan sonra əvvəlki vəziyyətə tarixi qayıdış artıq mümkün deyil.

Bu iranlı sınmış əsaya söykənib dayanıb. Tarixin impulsunu tutmaq və ləğv etmək cəhdləri indiki tarixi anda mümkün deyil, üstəlik, hətta uzunmüddətli perspektivdə də mümkün deyil.

Bu mütləqdir “Əbədi mesajla Birləşmiş Ərəb ümməti” Bu, gözəl şüarı olan ərəb vəziyyətinə də aiddir

Bu məqamda ərəblərin hələ də Ərəb Liqası və onun qurumlarında təcəssüm olunmuş ərəb çərçivəsinin mövcud olduğunu inkar etmək olmaz.

Onlara möhkəm yapışmalı və inkişaf etdirilməlidir. Amma problem ondadır ki, artıq hamını özündə birləşdirən və cəlb edən böyük bir mərkəz yoxdur.

Qısa və cəld, bərpa olunmayan və indiyə qədər təkrarolunmaz tarixi məqam olan, Misir prezidenti Camal Əbdünnəsər dövründə olduğu kimi güc və zorakılıqla deyil, hörmətlə özünü hamıya sırıyan lider yoxdur.

İnkar etmək olmaz ki, bir vaxtlar tarixin müxtəlif müsbət dövrlərində zorakılıq və tiranlıqla deyil, anlayışla, ortaq maraqlarla, ortaq tarixlə hamını özünə cəlb edən nüfuzlu ərəb mərkəzi və ya mərkəzləri olub.

Şübhəsiz ki, bu gün fəal ərəb mərkəzləri heç bir minnətdarlıq və tələb olmadan öz qardaşlarına kömək edirlər. “zəngin ölkələr” var.

Amma problem ondadır ki, onun mövcudluğu qorunmalıdır.Ərəb Liqası“, bəzi çətin tarixi anlarda heç kimi bir araya gətirə bilmədi.

Burada onu deməliyik ki, ərəb konsensusunun pozulduğu, hər kəsin fərqli bir melodiya ifa etdiyi uzun və yaxın tarixi dövrlər olub.

Təbii ki, bütün ərəb ölkələrinin bir küncə sıxışdırılması arzuolunan deyil, bu nə lazım, nə də tələb olunur.

İstənilən isə bütün bu parçalanmanın olmaması, vahid mövqe tələb edən tarixi məqamlarda və situasiyalarda münaqişənin olmamasıdır.

Tarixi məsələlərdə və birlik tələb edən məsələlərdə ixtilaf düzgün deyil. Fələstin məsələsində heç bir fikir ayrılığı ola bilməz.

Eynilə, ümumilikdə hamı Fələstin məsələsindən daha mühüm məsələnin olmadığını desə də, Fələstin məsələsindən heç də az olmayan digər məsələlərdə ixtilaf etmək məqbul deyil.

Üstəlik, ərəblər bölündükcə və hər biri ayrı simdə oynadıqca, Fələstin xalqının öz işini monopoliya altına almaq hüququ olduğunu söyləyənləri eşitdik.

Lakin bu parçalanma və ayrılıq üzündən ərəb bölgəsindəki ölkələrin bir çoxu, eləcə də İraq xəstədir.

Bilad er-Rafideyn kimi tanınan İraq itirildi və bəziləri hətta onun artıq olmadığını söyləyəcək qədər irəli gedib. Eyni şey bir çox ərəb ölkələrinə də aiddir.

Təbii ki, dəqiq olan odur ki, ərəb ölkələri, xüsusən də Səudiyyə Ərəbistanı var ki, bütün ağırlığını ərəb istiqamətinə və ərəb mövqeyinin birliyinə yönəltməyə başlayıb.

Amma problem burasındadır ki, bunun əksində israr edənlər olsa da, bugünkü dünyanın dünənki dünyadan fərqli olduğunu və hər kəsin təkbaşına hərəkət etməsinin daha yaxşı olacağını düşünənlər də var.

Tərcümə“24 SAAT”

Saytların yığılması Saytlarin yigilmasi

Bənzər məqalələr

Bir cavab yazın

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.

Back to top button