Dünyanın bir çox ölkəsindən jurnalistlər də Kahramanmaraşdakı zəlzələlər üçün Türkiyəyə gəlib. 10 gündür zəlzələdən ən çox zərər çəkən vilayətləri işıqlandıran jurnalistlər arasında “zəlzələ ölkələri” adlanan ölkələrdən gələn jurnalistlər də olub. Yaponiya, Tayvan və İtaliyadan olan jurnalistlər gördüklərini və yaşadıqlarını “Hürriyyət” qəzetinə danışıblar. Xarici jurnalistlərin ağzından çıxan ümumi söz “Biz yola çıxanda fəlakətin bu qədər böyük ola biləcəyini təsəvvür belə edə bilməzdik. Fəlakətin miqyası və zəlzələnin şiddəti bizi təəccübləndirdi.

Saytların yığılması

“DAHA AZ ÖYRƏNİLƏCƏK”

Tayvan Rəsmi Televiziya Kanalının (PTS) müxbiri Çen Kuan-Xun, “Kahramanmaraş, Pazarcık, Qaziantep və Adıyaman bölgələrini gəzdik və xəbərlər verdik. Gəzdiyimiz bölgələr arasında bizdə ən çox Adıyaman heyran qaldı. İnsanlar şaxtalı soyuqda küçələrdə qalırdılar. Qohumlarını axtarırdı. Biz binaları yoxladıq və boşluqları olan çoxlu kərpiclərin və köpük materialının istifadə edildiyini gördük. Məncə, bu materiallardan bina tikilməməlidir. Çünki Türkiyə zəlzələ ölkəsidir. Binalar bu şəkildə tikilməyə davam edərsə, yaxın illərdə zəlzələlərdə insan itkisi arta bilər. Binaların və bina kodlarının təcili təmirə ehtiyacı var. Köhnə tikililərin tez bir zamanda sökülməsi və yeni və möhkəm yerə köçürülməsi lazımdır. Zəlzələ yavaş-yavaş İstanbula doğru gedir. Hər kəs ibrət dərsi almalıdır”, – deyə o bildirib.

class=”medianet-inline-adv”>

Tayvan Rəsmi Televiziya Kanalının (PTS) müxbirləri Adıyamanda baş verən zəlzələ ilə bağlı məlumat almaq üçün “Hürriyet” qəzetinin müxbirləri Emre Eser və Taylan Özgür Dilə müsahibə verib.

“GÖRDÜYÜM ƏN BÖYÜK FƏLAKƏT”

Tayvan, Çin və Yaponiyanın zəlzələ xəttində olduğunu xatırladan Kuan-Xun, “1999-cu ildə Tayvanda böyük bir zəlzələ baş verdi. Hətta Türkiyədən axtarış-xilasetmə qrupları da bizə kömək etməyə gəldi. Tayvan dövləti bu zəlzələdən böyük dərslər aldı. Yanlış zəmində və yanlış materiallarla heç bir binanın tikilməsinə icazə verməyib. Daha sonra Tayvanda yenidən böyük zəlzələlər yaşadıq. Lakin bu dəfə binalarımız ayaqda qaldı. Türkiyə az qala döyüş bölgəsinə çevrilib” dedi. PTS kanalının operatoru Lin, Chih-Chiendə uzun illər yaşadıqlarını və gördüklərini unutmayacağını ifadə edərək, Kahmaranmaraş mərkəzli zəlzələlərin indiyə qədər gördüyü ən böyük fəlakətlər olduğunu vurğuladı.

class=”medianet-inline-adv”>

İTALYAN JURNALİST: İLK GƏLƏNDƏ ŞAYIRDIM

İtaliyanın Agenzia Giornalistica Italia (AGI) şirkətindən Cüzeppe Didonna, “İtaliyada da zəlzələlər var, amma mən bundan daha böyük fəlakət görəcəyimi düşünmürəm. Bura gəlməyənlər bu zəlzələnin böyüklüyünü başa düşə bilmirlər. İlk gələndə donub qaldım. Dayanan heç bir bina yox idi”, – deyə o bildirib. Zəlzələ bölgəsini gəzdiyini izah edən Didonna, “Bəzi şəhərlərdə ziyan çox böyükdür. Hatay, Kahramanmaraş və Adıyamanda zəlzələ bir çox binanı dağıdıb. Mən Türkiyəni çox yaxşı tanıyıram. Bu bölgədə çox olmuşam, amma indi gördüklərimi təsvir etməyə söz tapa bilmirəm. Mənim ölkəmdə zəlzələlər çox olur, amma bu zəlzələdirsə, İtaliyada baş verənlər zəlzələ deyil”.

class=”medianet-inline-adv”>

Cüzeppe Didonna

YAPON JURNALİST: Özümü saxlaya bilmədim, ağladım

YAPON qəzetinin The Yomiuri Shimbun-dan Şiqeki Tao dedi: “Mən təsəvvür edə bildiyimdən daha böyük bir fəlakətlə üzləşdim. Xilasetmə əməliyyatlarını izləyərkən özümü saxlaya bilməyib ağladım. Türkiyə 1999-cu il zəlzələsindən lazımi dərsi almadı. Tikinti reqlamentlərini hazırlamaq kifayət deyil, onları düzgün tətbiq etmək lazımdır”, – deyə o bildirib. Səlahiyyətlilərin sahə əməliyyatlarında daha mütəşəkkil və daha sürətli olması halında can itkisinin azalacağını vurğulayan Şiqeki Tao, “Bəzi yerlərdə zərərçəkənlər xilasetmə işlərinin yaxşı aparılmamasından şikayətlənirlər. Türkiyənin bundan ibrət dərsi alması lazımdır”, – deyə o bildirib.

Zəlzələ ölkəsi olan və bu sahədə təcrübəli qruplara sahib olan Yaponiya, Kahramanmaraş zəlzələlərindən qısa müddət sonra bölgəyə “Beynəlxalq Təcili Xilasetmə” qrupları göndərərək sahədəki işlərə dəstək verdi. Bildirilib ki, Yaponiya qruplarından biri ötən gün ölkəsinə qayıdarkən, zəlzələdən zərərçəkənlərin axtarış-xilasetmə və sağlamlıq ekspertlərindən ibarət 78 nəfərlik ikinci qrup zəlzələ bölgəsində fəaliyyətlərini davam etdirib.

class=”medianet-inline-adv”>

Şigeki Tao

ARGENTİNA KOMANDA: TÜRK XALQI MÖCÜBƏDİR

Zəlzələnin 228-ci saatında bir ana və iki qızını xilas edən komandalardan biri olan Argentina qrupu, “Hatayda yaşadıqlarımızı həyatımızın sonuna qədər unutmayacağıq” dedi.

Antakya Oymak küçəsindəki Uğur Mənzilindən 228-ci saatda xilas edilən ana və iki uşağını xilas edən qruplar arasında olan Argentina axtarış-xilasetmə qrupu ilə bir araya gəldik. Zəlzələnin ikinci günü bölgəyə 35 nəfərlik qrup gəlib.

‘ONLAR BİZİ MOTİV EDİB’

Komanda adından danışan Dieqo Moşe, “Mən 30 ildir axtarış-xilasetmə mütəxəssisiyəm. Çox çətin əməliyyatlarda iştirak etmişəm. Amma mən ömrümdə belə bir fəlakət görməmişəm. Gəldiyimiz ilk günləri unuda bilmirəm. Bütün şəhər dağıdıldı. 3 nəfəri sağ-salamat xilas etdik, təəssüf ki, 20 nəfərin cansız bədəninə çatdıq. Xilas edə bilmədiyimiz və ölü tapdığımız hallarda ailələrə böyük kədər yaşadıq. Türk xalqının quruluşu bizi təəccübləndirdi. Onlar inanılmaz idi. Çox isti, sevgi dolu və minnətdar idilər. Bu, bizim üçün həqiqətən motivasiya oldu. Dağıntılar altında qohumu olan ana bizə yemək verməyə çalışır. Bizi görən hər kəs təkcə əməliyyatlar zamanı deyil, hər an təşəkkür edir, çox isti davranır. Biz Türkiyə cəmiyyətinə heyran qaldıq” dedi.

class=”medianet-inline-adv”>

‘HATAYI UNUTMAYACAĞIZ’

“Biz artıq missiyamızın sonundayıq” dedi Moşe. Daha iki gündür buradayıq. Bir tərəfdən, biz yardım paylama missiyalarını dəstəkləyirik. Hatayı həyatımda heç vaxt unutmaram” dedi.

BRITANIYA tibb bacısı: Türk xalqına aşiq oldum

Zəlzələdən sonra Hatay’a yardıma qaçan Britaniya Beynəlxalq Axtarış və Xilasetmə Qrupundan (UKISAR) tibb bacısı Deborah Swann zəlzələ bölgəsində ona çay və yemək təklif edən kənd qadını ilə çəkdirdiyi foto ilə sosial medianın gündəminə çevrilib. və verdiyi mesaj. “Hürriyet”ə danışan Swann zəlzələ bölgəsində yaşadıqlarını belə izah edib:

ÇOX KƏS OLDU

“10 ildir ki, UKISAR-da könüllü işləyirəm. Zəlzələ ilə bağlı xəbər kanallarından öyrəndik. Türkiyəyə gedəcəyimizi bildirdiyimiz andan 24 saat ərzində Qaziantep vasitəsilə fevralın 8-i səhər saatlarında Hataya çatdıq. Uçmuş binalar arasında yaxınlarını axtarıb qaçan insanları görmək çox üzücü idi. Dağıntılar altında qalan insanları xilas etmək üçün dağıntıların arasından işləmək bir az qorxulu idi, xüsusən də yeraltı təkanlar şiddətlənərkən.

ƏL TUTUŞDA TAPDIK

“Bu fəlakət həm həyatını itirən insanların sayı, həm də komandamızın xilas etdiyi insanların sayı baxımından qarşılaşdığımız ən böyük zəlzələ idi. Ümumilikdə 11 nəfəri diri-diri torpaqdan çıxardıq. Mənə ən çox təsir edən şey dağıntılar altında həyatını itirən bir cütü əl-ələ tutaraq tapmağımız oldu. Hələ də düşünəndə ağlayıram, bu an ömür boyu mənimlə qalacaq. Digər tərəfdən Hataylıların hər şeyi itirməsinə baxmayaraq səxavəti məni çox utandırdı. Türk xalqına aşiq olduğumu deyə bilərəm”.