Mütəxəssisdən damar sağlamlığı üçün tövsiyələr

Bədənimizin qan nasosu olan ürəyimiz sıx bir damar şəbəkəsinə malikdir. Əgər bu damarlarda qanın axmasına mane olan problem varsa, bu, ürəyin sağlamlığının pozulması deməkdir. Yalnız ürək damarlarına deyil, beyin, böyrək və ətrafların damarlarına da təsir göstərir.

Yağlar bədənimizin əsas tikinti materiallarıdır. Sağlam insanların həm qanlarında, həm də hüceyrələrinin tikinti materiallarında yağ var. Lakin qanda dolaşan xolesterin və yağın miqdarı artarsa, damarlarda toplana bilər. Həddindən artıq xolesterol damar divarında toplanır və nəticədə damarı bağlayır. Tıxanmış damar hansı orqanı qidalandırırsa, həmin orqanda funksiya itkisi olur.

YAXŞI VƏ PİS XOLESTEROL NƏDİR?

Qan ölçmələrində bir neçə növ xolesterol ölçülür.

Pis xolesterin (LDL) qan damarlarının divarlarında toplanan xolesterindir. Ürək xəstəliyi riskini artırır.

Xoşxassəli xolesterin (HDL) xolesterolu toxumalardan, qandan və damar divarlarından xaric olunmaq üçün qaraciyərə aparır. Müəyyən bir dəyərin üstündə, ürək xəstəliyi riskini azaldır.

SƏRTLƏRİN QARŞISINI ALMAQ ÜÇÜN LDL-ni NECƏ AZALTMALI? HDL-ni NECƏ YENİLƏŞDİRMƏK?

Qanda HDL səviyyəsini artırmağın ən asan yolu fiziki məşqlər etməkdir. Bundan əlavə, siqareti buraxmaq, diabetiksə şəkərə nəzarət etmək, arıqlamaq, yüksək lifli qidalar qəbul etmək və az yağlı qidalar qəbul etmək HDL səviyyəsini artıracaq. Belə bir pəhriz vərdişi ilə LDL xolesterol səviyyəsi də azalacaq.

Görə biləcəyiniz bir neçə tədbirlə çox qiymətli olan damar sağlamlığınızı qoruya bilərsiniz. Sağlam bəslənmə üçün Ürək-Damar Xəstəlikləri Mütəxəssisi Prof. Dr. Məhərrəm Arslandağın tövsiyələri belədir.

TƏRKİBİ XOLESTEROL OLAN QİDALARDAN UZAQ KEÇİN

Yağ istehlakınızı azaldın, doymamış monoyağlara üstünlük verin, tərkibində yüksək xolesterol olan qidalardan uzaq durun. Balans sözündən də göründüyü kimi pəhriz aclıq demək deyil, sağlam olmaq üçün yağlı qidaları pəhrizdən tamamilə çıxarmaq sağlam deyil. Bədənin əsas tikinti materialı olan yağlar qida rasionunda mütləq olmalıdır. Əsas odur ki, yağın növü, zərərsiz yağları istehlak etməklə sağlam qidalanma əldə edilə bilər. Məsələn, zeytun yağı və günəbaxan yağı kimi bitki yağları. Marqarin kimi qatı doymuş yağları diyetdən çıxarmaq son dərəcə vacibdir.

Xolesterol heyvan mənşəli qidalarda (süd, ət, toyuq, balıq, pendir və s.) olur. Qan xolesterinini azaltmaq üçün onları az miqdarda istehlak etmək lazımdır.

POUST QİDALARI İSTƏKLƏ EDİN, MEYVƏ İSTƏKİLİNİ ARTIRIN

Liflə zəngin qidalar tərkibində yulaf, buğda kəpəyi, tərəvəz və meyvələr olan məhsullardır. Zəngin antioksidan xüsusiyyətlərə malik meyvələrin istehlakı ürək sağlamlığı üçün son dərəcə faydalıdır.

MÜTAMİL MƏŞQ EDİN, ÇƏKİYİZƏ DİQQƏT EDİN

Hər gün və ya həftədə ən azı 5 gün 30-45 dəqiqə fiziki fəaliyyətlə məşğul olun. Bu şəkildə qanda xolesterin azaldıqca özünüzü daha fit hiss edəcəksiniz. Bundan əlavə, qan təzyiqinə nəzarət daha asan olacaq və arıqlayacaqsınız.