Göz ən həssas orqanlarımızdan biridir. Körpəlikdən göz sağlamlığına fikir vermək lazımdır. Son illərdə uşaqlarda artan miopiya və çəpgözlük görmə itkisinə səbəb ola bilər. İstanbul Universiteti-Cerrahpaşa (İÜC) Cerrahpaşa Tibb Fakültəsi Oftalmologiya Bölümü Müəllim Prof. Dr. Hüseyn Yetik son illərdə uşaqlarda miyopi və çəpgözlüyün artmasına diqqət çəkib.

EKRAN İSTİFADƏSİ GÖZ XƏSTƏLİKLƏRİNİ TƏTİK EDİR

Yaxıngörmənin xalq arasında “uzağı görmə” kimi tanındığını qeyd edən Yetik, çəpgözlük və çarpaz gözlərin bir-birindən fərqli olaraq qəbul edildiyini, lakin eyni vəziyyət olduğunu bildirib. Bütün dünyada klinikalara müraciət edən uşaqların şikayətlərinin ümumi olduğunu və bunun beynəlxalq görüşlərdə paylaşıldığını bildirən Yetik, “Dünyada yayılan koronavirus pandemiyası ilə bu xəstəliklərin də pandemiyaya çevrildiyini” ifadə edirik; birincisi miopiya, ikincisi çəpgözlük, çəpgözlükdür.”Pandemiyada təhsil uzaqdan və kompüterdən həyata keçirilməyə başlandı, uşaqlar planşet, telefon, kompüter, televizor qarşısında təhsil almaq üçün daha çox vaxt keçirdilər. Bu, həm miyopiya, həm də göz dəyişir” dedi.

EYNƏK taxmaqla dartılmanı aradan qaldırmaq olar

prof. Dr. Telefon, planşet kimi cihazlardan istifadə edənlərin yaşının azaldığını vurğulayan Yetik belə davam edib: “Uşaqlarda çəpgözlüyün 80-90%-i ortoptik yanaşma ilə, yəni eynək taxaraq, bağlanma müalicələri ilə əməliyyata getmədən aradan qaldırıla bilər. Bu dövrdə müşahidə etdiyimiz mühüm şeylərdən biri də ortoptik yanaşma ilə bunu düzəltməyimizdir, “Masalar artıq buna cavab verə bilmir. Çünki göz yorucu faktor, həddindən artıq baxış o qədər ifrata çevrilir ki, bu prosesdə , sizin ortoptik yanaşmanızı aşan uşaqların eynək uyğunluğu pisləşir, eynək üzərindən baxırlar. Bir tərəfdən uşaq və ailələrin səhiyyə müəssisələrinə müraciət tezliyi azalır”.

YENİ DOĞAN Körpələrin GÖZ NƏZARƏLƏRİNƏ DAXİL OLMALIDIR

Yetik, hər yeni doğulan körpənin 1 ay ərzində göz müayinəsindən keçməsi lazım olduğunu, doğuşdan sonra bir həftə ərzində yeni doğulan həkim tərəfindən gözdə anadangəlmə problem olub-olmadığını ölçmək üçün qaranlıq otaqda qırmızı yansıma testi edildiyini izah etdi. Uşağın doğumdan sonra ən erkən 6 ay, ən gec 1 yaşında müayinə edilməsi lazım olduğuna işarə edən Yetik, “Uşağımın gözündə heç bir problem görmürəm, yerdəki kiçik qarışqa görür, göstərir. uçan quş.” O, fikirlərinin düzgün olmayacağını, çünki uşağın qüsuru olmayan bir gözü ilə bunu edə biləcəyini bildirib.

prof. Dr. 2,5-3 yaşın bu yaşda olan bir uşağın özünü ifadə etmə qabiliyyəti sayəsində görmə haqqında dəqiq təsəvvürə malik olduğu bir dövr olduğunu qeyd edən Yetik, “Uşağın tənbəl gözü varsa O vaxta qədər diaqnoz qoyulmamış, mümkün qədər az fəsadla düzəldilə biləcəyi dövrdür. -3 yaş. Ona görə də 3 yaşında görülməlidir” dedi. Yetik 40 yaşından etibarən bütün sağlam şəxslərin ildə ən azı bir dəfə müayinəyə getməsinin vacib olduğunu vurğulayıb.

FOTOLARDAKİ GÖZLƏRDƏ AĞ REFSİYA SAĞLAMLIQ PROBLEMİ OLA BİLƏR.

prof. Dr. Hüseyn Yetik onlara müraciətlərin adətən məktəb taramaları zamanı uşağın göz problemlərinin fərqinə vardıqdan sonra və ya uşaq məktəbdə yazı lövhəsini izləyə bilmədiyini anladıqdan sonra edildiyini bildirib.

Fotoşəkillərdə də göz sürüşmələrinin müşahidə oluna biləcəyini ifadə edən Yetik: “Fotolar haqqında məlumat verən başqa bir cəhət də şagirdlərin qırmızı və ya ağ əks (reflection) verməsidir. Müasir kameralar qırmızı göz şəkillərini qara rəngə çevirir. Əgər qırmızı əks varsa Fotoşəkil çəkiləndə göz bəbəyinin ortası,Burada heç bir problem yoxdur.Amma bir gözdə qırmızı,digərində qırmızı əksiklikdən çox ağ əksiklik varsa,bu ciddi bir göz problemi ilə əlaqəli ola bilər. Ona görə də ailələrin bunu sadə bir fotoşəkildə belə fərq etməsi vacibdir.Ağ refleks sağlam deyil, torlu qişanın qopması (dəyrəsi), göz şişi, katarakta inkişafda gözün anomaliyasını ifadə edə bilər”.

GÖZ SAĞLAMLIĞININ QORUNMASI ÜÇÜN TƏKLİFLƏR

prof. Dr. Yetik göz sağlamlığını qorumaq üçün edilməsi lazım olanları belə sıraladı: “20-20-20 qaydası var. Kompüter qarşısında oturarkən hər 20 dəqiqədən bir 20 fut (6 metr) məsafəyə baxaraq gözü dincəlin və 20 saniyə uzaqda. Bu müalicəvi faktorlardan biridir. Digəri. Beynəlxalq araşdırmalar tərəfindən sübut edilmiş, demək olar ki, miyopi artımını dayandıran yeganə üsul, qapalı yerdə vaxt keçirən uşaqlarda miyopi artımını azaltmaq üçün sənədləşdirilmişdir. kompüteri otaqda deyil, çöldə, gün işığında.. Onları çöldə daha çox vaxt keçirməyə təşviq etmək lazımdır”.

SAM İŞIQLANAN MÜHİTDƏN UZAQ DILMAYIN

Yetik son vaxtlar gənclərdə istifadə edilən arıqladan dərmanların və çayların ciddi yan təsirlərinin də müşahidə olunduğu barədə xəbərdarlıq edib. prof. Dr. O əlavə edib ki, mümkün qədər çox güclü və birbaşa gözə tuş gələn işıqlardan uzaq durmaq, oxuyarkən mətni işıqlandırmaq və qaranlıq mühitə sahib olmaq, rutin müayinələr üçün oftalmoloqa müraciət etmək lazımdır. şikayət olsun ya yox.

(AA)