Koronavirus pandemiyası bütün dünyaya mənfi təsir göstərib. İndi gözlər yeni pandemiya təhlükəsi və bu istiqamətdə narahatlıqlarla bağlı izahatlara çevrilib. İngiltərədəki Böyük Britaniya Sağlamlıq Təhlükəsizliyi Agentliyi (UKHSA) epidemiyalara hazırlıqsız tutulmamaq üçün dünya miqyasında epidemiya təhlükələrini daim izləyir. UKHSA-nın yeni siyahısına ən qorxulu 15 yoluxucu xəstəlik daxildir. Bu xəstəliklər alimlər tərəfindən yüksək nəticəli yoluxucu xəstəliklər kimi xarakterizə edilir. Siyahıda məlumatlar ölkələr üzrə bölünür və həmin ölkələrdəki xəstəliklərin insan yoluxması kimi aşkar edilib-edilmədiyini ortaya qoyur.

ƏN TƏHLÜKƏLİ XƏSTƏLİKLƏR: EBOLA VƏ NİPAH

NTV-nin verdiyi məlumata görə; Siyahıda ən təhlükəli epidemiya xəstəlikləri arasında Ebola və Nipah başçılıq edir.

Ebola Ebola virusunun yaratdığı viral xəstəlikdir. 75% hallarda ölümcül ola bilən xəstəliyin simptomlarına adətən qızdırma, yorğunluq, əzələ ağrısı, baş ağrısı, boğaz ağrısı və səpgi daxildir. Ebola virusu başqalarına xəstə olan və ya Eboladan ölmüş şəxsin qanı və ya bədən mayeləri və ya yoluxmuş əşyalar vasitəsilə yayıla bilər.

Hazırda Ebolaya qarşı xüsusi müalicə və ya peyvənd yoxdur. Ebola epidemiyaları tez-tez Saharadan cənubda Afrikada baş verib, lakin son vaxtlar dünyanın digər yerlərində də baş verib.

Ebola ilə oxşar ölüm dərəcəsinə malik olan Nipah virusu ilk növbədə heyvanlardan, xüsusilə yarasalardan insanlara ötürülür.

Virus həmçinin çirklənmiş qidalar vasitəsilə və ya birbaşa insandan insana keçə bilər. Nipah virusu infeksiyasının simptomlarına atəş, baş ağrısı, miyalji, başgicəllənmə və ürəkbulanma daxildir və virus beyinsapı ensefalitinə keçərək ölümə səbəb olur.

Ebola ilə olduğu kimi, Nipah virusunun müalicəsi və ya peyvəndi yoxdur.

ÇİNDƏ 3 MÜXTƏLİF QUŞ Qripi Növü VAR

Digər tərəfdən, Covid-19 epidemiyasının meydana gəldiyi yer olduğu düşünülən Çində, ümumiyyətlə quş qripi kimi tanınan quş qripi A-nın üç fərqli ştammı var: H5N1, H7N9 və H5N6.

Potensial dağıdıcı quş qripi epidemiyası qorxusu keçən həftə minklar arasında “həyəcanverici” epidemiyadan sonra artıb. Onilliklər ərzində elm adamları xəstəliyin növbəti pandemiyaya səbəb olduğunu düşünürdülər.

Mütəxəssislər bunun ölümcül quş qripi ştammının yoluxucu mövsümi qriplə birləşmə təhlükəsi ilə bağlı olduğunu bildiriblər.

BURADA TÜRKİYƏNİ TƏHLÜKƏ EDƏN EPİDEMİK XƏSTƏLİK VAR

H5N1 UKHSA-nın siyahısında Türkiyədə ən təhlükəli xəstəlik kimi görünür.

Quş qripi kimi də tanınan H5N1, ilk növbədə quşlara təsir edən, lakin insanları və digər heyvanları da yoluxdura bilən qrip A virusunun ştammıdır. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) Türkiyədə H5N1 virusuna yoluxma hallarının çox olduğunu bildirib.

2006-cı ildə Türkiyədə quşçuluq təsərrüfatlarında bir neçə H5N1 epidemiyası baş verdi. Bu epidemiyalar 1 milyondan çox quşun məhv edilməsinə və təsirlənmiş ərazilərdə quşların hərəkətinə qadağa qoyulmasına səbəb oldu. 2014-cü ilin yanvar ayında Türkiyədə H5N1-ə yoluxma halı qeydə alınıb və bu, 2011-ci ildən bəri Türkiyədə H5N1-ə ilk insan yoluxma hadisəsi olub.

2017-ci ildə ÜST bildirib ki, Türkiyə çöl quşlarında H5N8 quş qripi aşkar edib.

Digər tərəfdən, Türkiyə çöl quşlarında və ev quşlarında quş qripi hallarını bildirməyə davam edir və quşçuluq və quşçuluqla işləyən insanların infeksiyadan qorunmaq üçün tədbirlər görməsi xalq sağlamlığı üçün böyük əhəmiyyət kəsb edir.

ÖLKƏLƏRƏ GÖRƏ EPİDEMİK XƏSTƏLİKLƏR PANDEMİK OLUNUR

Quş qripi Quş qripi, Krım Konqo Hemorragik qızdırması KKKA, vərəm taunu, Marurq qızdırması Muarburq və Lassa qızdırması Lassa qızdırması siyahıdadır.