Əl-Fəşərdən qaçanlar küçələrdəki dəhşəti və cəsədləri danışdı

Yardım təşkilatları mühasirəyə alınmış Darfur şəhərindən ümid ediləndən xeyli az insanın çıxa bildiyindən narahatdır.

Müharibənin cənginə düşmüş Sudanın qərbindəki El-Fəşir şəhərindən qaçanlar, Sürətli Dəstək Qüvvələri (RSF) tərəfindən törədilən dəhşətli zorakılıq səhnələrindən danışırlar. Yardım işçiləri isə mühasirədə olan şəhər sakinlərinin yalnız kiçik bir hissəsinin xilas ola bildiyindən ehtiyat edir.

El-Fəşirdə Dəhşətli Qətliamlar

RSF oktyabrın 28-i bazar günü şimali Darfur əyalətinin paytaxtı El-Fəşiri ələ keçirdiyindən bəri ən azı 1500 nəfəri qətlə yetirib. Bu qurbanlardan 460-ı geniş şəkildə pislənilən qətliamda bir xəstəxanada həyatını itirib.

Şənbə günündən bəri 36 mindən çox insan, əsasən piyada olaraq, təxminən 70 kilometr (43 mil) qərbdə yerləşən Tavila qəsəbəsinə qaçıb. Bu qəsəbə artıq təxminən 650 min məcburi köçkünü özündə sığınacaq verir.

Qaçanların Dəhşətli Hekayələri

Beş uşaq anası Hayat, AFP xəbər agentliyinə peyk telefonu ilə verdiyi müsahibədə, yeddi RSF döyüşçüsünün evini qarət etdiyini, alt paltarlarını axtardığını və 16 yaşlı oğlunu gözünün qarşısında öldürdüyünü söyləyib. Qonşuları ilə birlikdə qaçarkən, "yerlərdə uzanmış bir çox cəsədlər və ailələrinin daşıya bilmədikləri üçün açıq havada buraxılmış yaralı insanlar gördük" deyə xatırlayır.

Hüseyn adlı başqa bir sağ qalan şəxs atəş nəticəsində yaralanıb, lakin anasını eşşək arabası ilə daşıyan bir ailənin köməyi ilə Tavilaya çata bilib.

"El-Fəşirdə vəziyyət çox dəhşətlidir — küçələrdə cəsədlər var və onları basdıran yoxdur," deyə o bildirib. "Buraya sağ-salamat gəldiyimiz üçün şükür edirik, hətta yalnız üstümüzdəki paltarla gəlsək belə."

El-Fəşirdən olan başqa bir məcburi köçkün, Ayşə İsmayıl, Associated Press xəbər agentliyinə danışıb: "Hər zaman top atəşi və pilotsuz təyyarə (hücumları) olurdu. Evlərdə gizlənməsək, gecə-gündüz tüfənglərin qundağı ilə bizə vururdular. Səhər saat 3-də evlərdən gizlicə çıxıb Hillət Alşet (şimali Darfurda ərazi) bölgəsinə çatdıq, orada qarət edildik. Bizi heç nəsiz qoydular, bura ayaqyalın gəldim, hətta ayaqqabılarım da alınmışdı."

Yardım Təşkilatlarının Həyəcan Təbili

Lakin Taviladakı yardım işçiləri, El-Fəşirdən gözlənilən köçkünlərin əksəriyyətini hələ də gözlədiklərini bildirirlər.

Tavila düşərgəsini idarə edən Norveç Qaçqınlar Şurasının vəkillik meneceri Matilda Vu, Associated Press-ə verdiyi açıqlamada, "Tavilaya gələn insanların sayı çox azdır" deyib.

"Bəs digərləri haradadır?" deyə o soruşub. "Bu, səyahətin dəhşətini göstərir."

Birləşmiş Millətlər Təşkilatı (BMT), Tavilada və Darfurun digər bölgələrində reaksiya səylərini gücləndirmək üçün Mərkəzi Fövqəladə Yardım Fondundan Sudan üçün 20 milyon dollarlıq vəsait ayırmağı təsdiqləyib. BMT Baş katibinin sözçüsü Stefan Düjarrik çərşənbə günü bunu bildirib.

Düjarrik, xəstələr, səhiyyə işçiləri və sakinlərin sığınacaq axtardığı Səudiyyə Xəstəxanasında 450-dən çox insanın qətliamından BMT-nin "dəhşətə gəldiyini" əlavə edib.

O, yaşlı insanların, yaralıların və əlillərin "tələdə qaldıqlarını və ərazidən qaça bilmədiklərini" deyib.

Beynəlxalq Xəbərdarlıqlara Baxmayaraq Davam edən Vəhşiliklər

Sudan mütəxəssisi Şayna Lüis, Al Jazeera-ya verdiyi açıqlamada, dinc əhaliyə qarşı törədilən qətliamların "ən sarsıdıcı" olduğunu bildirib, çünki "vətəndaş cəmiyyətində biz bir ildən çoxdur ki, beynəlxalq ictimaiyyəti Şimali Darfurun dinc əhalisi üçün vəhşilik riskləri barədə xəbərdar edirdik".

Sudan ordusu şəhərdən çıxmazdan 18 ay əvvəl, RSF tərəfindən tətbiq olunan mühasirə yüz minlərlə insanı yemək və zəruri ehtiyaclar olmadan tələyə salmışdı.

Ən "heyrətamiz" odur ki, bu qan tökülməsini kosmosdan görmək mümkün idi: Yale Humanitar Tədqiqat Laboratoriyası (HRL) peyk görüntülərinin insan cəsədlərinə uyğun obyekt qrupları və yerdə geniş qırmızı rəng dəyişikliyi göstərdiyini bildirib.

24 saat