AVROPA’Milyonlarla seçici sağçı populist partiyalara keçir. Aİ-nin ənənəvi sosial demokratları, yaşıl ideoloqları və solçuları seçki qutusunda öz cəlbediciliyini itirirlər. Sağçılar əvvəlcə İsveçdə, sonra İtaliya, Finlandiya və Yunanıstanda hakimiyyətə gəldilər. Gələn həftə İspaniyada keçiriləcək seçkilərdə populistlərin güclü çıxacağı gözlənilsə də, İspaniyanı əvvəlcə Hollandiya, sonra isə Almaniya izləyə bilər.

ÜÇDƏ BİRDƏN ÇOX

Saytların yığılması

Aİ-nin 27 üzv dövlətinin üçdə birindən çoxu hazırda ya populist tipli hökumətlər və ya koalisiyalar tərəfindən idarə olunur, ya da populizmin güclü təsiri altındadır. Onlar 2050-ci ilə qədər təmiz sıfır emissiyaya nail olmaq üçün insanları həyat tərzlərini dəyişməyə məcbur edən Aİ qanunlarına qarşı çıxır, eyni zamanda nəzarətsiz immiqrasiyanı dayandırmağı, cinayətlə mübarizə aparmağı və ənənəvi ailə quruluşunu təşviq etməyi vəd edir.

MİQRASİYA ƏHƏMİYYƏTLİ AMİLDİR

Populizm üzrə ekspert, Vyana Universitetindən Anthony J. Constantini deyir ki, immiqrasiyaya görə qəzəb seçicilərin sağa keçməsində hərəkətverici qüvvədir. Populizm tərəfdarlarının irqçi olmaqda günahlandırıldığını ifadə edən Konstantini, “AB ya faktları görməzlikdən gəlir, ya da qəsdən səhv başa düşür. “Aİ daxilində populistlərin və ifrat sağçıların niyə uğur qazandığını anlamaqda davamlı bir istəksizlik var”, o deyir.

SOSİAL PROBLEMLƏR

Artan inflyasiyanın, enerji və ərzaq qiymətlərinin artması fonunda avropalılar siyasətçiləri ilk növbədə öz xalqlarının qayğısına qalmağa çağırırlar, lakin bu, Avropada ifrat sağın yüksəlişinin hekayəsinin yalnız yarısıdır. Milyonlarla seçici həmçinin artan cinayət, mənzil çatışmazlığı, terrorizm riskləri, sosial problemlər və Avropanın eroziyasında mühacirəti günahlandırır. Aİ təkcə keçən il 900 minə yaxın qaçqını qəbul edib ki, bu da 2021-ci ildəki rəqəmdən iki dəfə çoxdur.

FRANSADA LE PEN, Hollandiyada Fermer HƏRƏKATI

– Fransada ifrat sağçı Marin Le Pen 2027-ci ildə keçiriləcək prezident seçkilərində Emmanuel Makronu əvəzləyəcək favorit namizəd kimi göstərilir.

– Hollandiyada sağ populist Karolin Van Der Plasın rəhbərlik etdiyi Fermer-Vətəndaş Hərəkatı Partiyasının bu ilin payızında keçiriləcək seçkilərdə qalib gələcəyi gözlənilir.

– Almaniyada son anketlərdə sağ populist “Almaniya üçün Alternativ” (AfD) partiyası yüksəlir.

– Macarıstanın populist baş naziri Viktor Orbanın Fidesz (Macar Vətəndaş Birliyi) və onun koalisiya ortağı Xristian Demokrat Xalq Partiyası (KDNP) keçən il 53 faiz səslə yenidən hakimiyyəti ələ keçirib.

– Keçən il keçirilən seçkilərdə İtaliyada neofaşist kimi xarakterizə edilən “İtaliya Qardaşları” partiyası birinci gələndə partiya lideri Giorgia Meloni hökuməti formalaşdırıb.