Nigerdə siyasi qeyri-müəyyənlik davam edir: Makron çevrilişçiləri fikrindən daşındırmaq istəyir
2023-07-29 08:00:57
class=”mediyanet-inline-adv”>
Nigerdə çərşənbə günü başlayan hərbi çevriliş cəhdi ilə bağlı qeyri-müəyyənlik davam edərkən, Fransadan diqqətçəkən açıqlamalar gəldi. Fransa prezidenti Emmanuel Makron Papua-Yeni Qvineyaya səfəri zamanı çıxışı zamanı Nigerdə dövlət çevrilişinə cəhdin qeyri-qanuni və bütün Sahel bölgəsi üçün təhlükəli olduğunu bildirib. Niger prezidenti Muhammed Bazoum ilə görüşdüyünü deyən Makron Niger liderinin səhhətinin yaxşı olduğunu bildirib. Açıqlama verən digər Fransa rəsmisi Xarici İşlər Naziri Ketrin Kolonna isə ordunun çevriliş cəhdini dəstəklədiyini bildirən açıqlama versə də, Nigerdəki çevrilişin tamamlandığını görmədiyini bildirib. Paris administrasiyasının bir-birinin ardınca verdiyi bəyanatlar belədir: “Fransa bölgədəki yeganə müttəfiqi Nigeri itirməmək üçün hərbi rəsmiləri çevrilişdən çəkindirməyə çalışır”.
class=”mediyanet-inline-adv”>
ŞƏRTLƏÇİ “PREZİDENT” OLDU
Çevrilişin arxasında duran şəxs kimi göstərilən Prezident Mühafizə Alayının komandiri Ömər Çiani dünən Niger Dövlət Televiziyasında verdiyi açıqlamada hərbi çevrilişdən sonra keçid hökumətinin başçısı olduğunu açıqlayıb. 62 yaşlı general müdaxilənin ölkənin pisləşən təhlükəsizlik problemlərinə son qoymaq üçün zəruri olduğunu müdafiə etdi. Əvvəlki prezident Mahamadou İssoufou ilə yaxınlığı ilə tanınan Tchiani, təxminən 10 il idi ki, Prezident Mühafizəsi Alayının komandiri idi.
PRİQOJİN ÇEVRİLİŞİ DƏSTƏK ETDİ
Nigerə hərbi müdaxilə Qərblə Rusiya arasında hakimiyyət mübarizəsində son addım kimi şərh olunur. 2020-ci ildən bəri Nigerin qonşuları Mali və Burkina Fasoda hərbi çevrilişlər nəticəsində Qərbin dəstəklədiyi hökumətlərin devrilməsi və onları əvəz edən xunta administrasiyaları Moskvaya yaxın qaldı və bu, Fransanın Afrikadakı hegemonluğunun Rusiyanın təsiri ilə əvəzləndiyi barədə qiymətləndirmələrə səbəb oldu. Bu şərhi dəstəkləyən daha bir yeni inkişaf dünən baş verdi. Afrikada varlığını günü-gündən artıran rus muzdlu qruplaşmasının lideri Yevgeni Priqojin Nigerdəki vəziyyətlə bağlı bunları deyib: “Qərb müstəmləkəçilərindən çoxdan gecikmiş qurtuluş”.
class=”mediyanet-inline-adv”>
FRANSA NİGER URANINDAN ASLIDIR
Ölkədəki 1500 fransız əsgərindən başqa, Nigerin Fransa ilə xüsusilə enerji sahəsində mühüm iqtisadi əlaqələri var. Avropa Perspektivləri və Təhlükəsizliyi İnstitutunun prezidenti Emmanuel Dupuy daha əvvəl demişdi ki, “Fransada işıq lampalarının üçdə biri Nigerdəki uran sayəsində yanır”. Fransa dövlətinin tərəfdaşı olduğu Orano nüvə enerji şirkəti Nigerdəki uran mədənlərini idarə etmək hüququna malikdir.
Tərcümə“24 SAAT”