Prezident Ərdoğanın sözləri bütün dünyada əks-səda doğurdu… CNN İnternational-ın Türkiyəyə vurğusu: Özünəməxsus mövqedədir
2023-07-18 09:29:30
Dünyanın gözü və qulağı aylardır Ukraynadan gələn xəbərlərdədir.
Rusiya prezidenti Putinin sərəncamı ilə ötən ilin fevralında başlayan müharibə Ukraynanın şərq vilayətlərində tam sürətlə davam edir.
Bir müddətdir Ukrayna ordusunun hücumuna qarşı müdafiə mövqeyində olan Rusiyadan gələn xəbərlər dünyada bir nömrəli gündəm olmaqda davam edir.
Moskva Ukraynanın kənd təsərrüfatı məhsullarının dünya bazarlarına çıxmasına imkan verən taxıl müqaviləsini uzatmayacağını dünyaya bəyan edib.
Bu qərarla dünyada milyonlarla insanın həyati əhəmiyyət daşıyan taxıl məhsullarına çıxışı risk altında olsa da, prezident Ərdoğanın açıqlamaları razılaşmanın işığının yenidən ortaya çıxmasına kömək etdi.
Alman Frankfurter Rundschau, ‘Ərdoğan hələ də ümidlidir’ başlığı ilə yazıb: ‘Rusiya Ukraynadan taxıl ixracı ilə bağlı razılaşmanı dayandırdı. “Ərdoğan razılaşmanı xilas etmək istəyir və danışıqları elan edir.
Körfəz turu öncəsi Ərdoğanın açıqlamalarına yer verən Alman qəzeti Türkiyənin danışıqlara başladığını yazıb.
“Əl Ərəbiyyə” oxucularının qarşısına “Ərdoğan Putinin taxıl sazişinin davam etməsini istədiyinə inandığını söylədi” başlığı ilə çıxış edib.
Taxıl Dəhlizi sazişi Türkiyə və BMT-nin vasitəçiliyi ilə 27 iyul 2022-ci ildə imzalanıb. Müqaviləyə əsasən, Ukraynanın Odessa, Çernomorsk və Yujne limanlarından gələn məhsullar Bosfor boğazına ötürülür; Gəmiyə şəxsən minən BMT, Türkiyə, Rusiya və Ukrayna nümayəndə heyətləri tərəfindən yoxlamalar aparılıb…
“Ərdoğan əlavə edib ki, bazar ertəsi Türkiyənin xarici işlər naziri Hakan Fidanla rusiyalı həmkarı Sergey Lavrov arasında keçirilən görüşdən sonra məsələdə irəliləyiş əldə olunacağına ümid edir”, – xəbərdə deyilir.
Rusiyanın bu qərarını ‘qlobal ərzaq tədarükünə vurula biləcək bir zərbə’ olaraq xarakterizə edən CNN International, razılaşmanın 2022-ci ildə Türkiyənin də qatqı ilə edildiyini xatırladıb.
CNN-in ƏRDOĞAN VƏ Türkiyəyə Vurğu
Stiven Kollinsonun imzaladığı təhlildə Rusiyanın taxıldan silah kimi istifadə etdiyi bildirilib.
Təhlildə böhranın həllində Ərdoğanın əhəmiyyəti vurğulanıb. 2014-2016-cı illərdə Dövlət Departamentində siyasət planlaşdırma heyətində çalışmış və hazırda Vaşinqtondakı Amerika Katolik Universitetinin professoru olan Maykl Kimmage CNN İnternational-a bildirib ki, Türkiyə unikal vəziyyətdədir.
İlkin olaraq 120 gün müddətinə bağlanan müqavilə əvvəlcə 2022-ci il noyabrın 19-da, daha sonra isə 2023-cü il martın 19-da uzadılıb. İlk imzadan sonra keçən 355 gün ərzində 1004 gəmi cəmi 1144 səfər edib. Boğaziçi ilə 32,8 milyon ton taxıl daşınıb.
Türkiyənin NATO üzvü olduğunu və həm Rusiya, həm də Ukrayna ilə görüşə biləcəyini vurğulayan Kimmage, “Məncə, Putin-Ərdoğan görüşündən əvvəl də taxıl müqaviləsinin yenidən başlaması çox mümkündür, çünki bu, Rusiyanı gözdə müəyyən dərəcədə qoruyur. beynəlxalq ictimaiyyətin.”
Əl-Cəzirə isə NATO-nun baş katibi Stoltenberqin Türkiyənin böhranda oynadığı rolu vurğuladığı bəyanatına diqqət çəkib.
Xəbərdə “NATO Türkiyənin vasitəçilik səylərinə baxmayaraq Rusiyanın Qara dəniz taxıl sazişindən çıxma qərarını pisləyib” ifadəsi işlədilib.
ZELENSKİDƏN TÜRKİYƏYƏ MƏKTUB
Ukrayna prezidenti Zelenski “Türkiyə keçidə icazə verərsə, taxıl tədarükünü davam etdirməyə hazırıq” deyib. Zelenski sözlərinə belə davam edib;
“Qorxmuruq, taxıl dəhlizindən istifadə etmək üçün hər şey edilməlidir”
Ukrayna prezidenti Zelenski də prezident Ərdoğan və BMT-nin baş katibi Quterreşə məktub göndərərək taxıl sazişinin davam etməsini istəyib.
AFP Zelenskinin açıqlamalarından sonra “Ukrayna Qara dəniz vasitəsilə taxıl ixracını davam etdirməyə hazırlaşır” şərhini verib.
Tərcümə“24 SAAT”
