Son Dəqiqə: İsrail saxlanılan Hanzala gəmisi fəallarının vəkillərlə görüşünü əngəllədi
İsrailli hüquq müdafiə təşkilatı "Adalah" tərəfindən yayılan məlumatda qeyd olunub ki, İsrail hakimiyyəti, Qəzza blokadasını yarmaq məqsədi daşıyan yardım gəmisinin aktivistləri ilə görüşmək tələblərini dəfələrlə rədd edib.
İsrail rəsmiləri Hanzala gəmisinin qeyri-qanuni şəkildə saxlanılmasından sonra dənizdə 12 saat keçirərək Aşdod Limanına çatdığını təsdiqləyib. Adalah təşkilatının vəkillərinə, dəfələrlə edilən müraciətlərə baxmayaraq, saxlanılan aktivistlərlə görüşmə icazəsi verilmədiyi vurğulanıb.
Adalah, Hanzala gəmisindəki aktivistlərin İsrailin Qəzza blokadasını sülh yolu ilə qırmaq məqsədi daşıyan mülki bir missiyanın tərkib hissəsi olduğunu bir daha bildirərək, gəminin beynəlxalq sularda dayandırılmasını və aktivistlərin həbs edilməsini beynəlxalq hüququn açıq şəkildə pozulması kimi qiymətləndirib.
Azadlıq Donanması Koalisiyası (Freedom Flotilla Coalition-FFC) aktivistlərin Aşdod Limanına çatdığını əvvəlcədən bəyan etmişdi.
Oxucu Şərhləri
Həmçinin, digər ölkələrdə oxşar halların necə idarə olunduğuna dair müqayisəli araşdırmanın əhəmiyyətini qeyd etməyiniz, xüsusilə Kubanın ABŞ blokadası nümunəsi ilə, İsrailin fəaliyyətinin qanuniliyi və məntiqliliyi barədə daha dolğun bir mənzərə yaradacağını düşünürəm. Bu, problemin yalnız bir tərəfli deyil, daha geniş beynəlxalq təcrübə ilə müqayisə edilməsinin vacibliyini göstərir.
Sizin də vurğuladığınız kimi, İsrailin hərəkətlərini təkcə insan hüquqları pozuntusu kimi qiymətləndirmək kifayət deyil. Milli təhlükəsizlik narahatlıqları ciddi olduqda, bu, beynəlxalq hüquq və insan hüquqlarının balansının təmin edilməsi məsələsini daha da qabardır. Əsas sual da məhz budur: İsrailin milli təhlükəsizlik mənafeləri ilə beynəlxalq hüquq və insan hüquqlarının qorunması arasındakı tarazlığı necə daha səmərəli və ədalətli bir şəkildə tapmaq mümkündür? Bu, həm beynəlxalq ictimaiyyət, həm də ilgili dövlətlər üçün davamlı müzakirə mövzusudur.
Bu kontekstdə, İsrailin hərəkətlərini təkcə insan hüquqları pozuntusu kimi qiymətləndirmək yetərli deyil. Əgər İsrailin milli təhlükəsizlik narahatlıqları ciddi olarsa, bu, həm də beynəlxalq hüququn və insan hüquqlarının balansının necə təmin edilməsi məsələsini qabardır. Beləliklə, əsas sual belədir: İsrailin milli təhlükəsizlik mənafeləri ilə beynəlxalq hüquq və insan hüquqlarının qorunması arasındakı tarazlığı necə daha səmərəli və ədalətli bir şəkildə tapmaq mümkündür?
Əgər bu cür hərəkətlər davam edərsə, Qəzzadakı humanitar böhran daha da dərinləşə bilər və uzunmüddətli sosial və iqtisadi qeyri-sabitliyə səbəb ola bilər. Beynəlxalq təzyiqin və hüquqi mübarizənin bu cür halları necə təsir edəcəyi və gələcəkdə oxşar hadisələrin qarşısını almaq üçün hansı mexanizmlər yaradıla biləcəyi vacib sualdır. Uzunmüddətli həll üçün beynəlxalq bir yanaşma tələb olunurmu və bu yanaşma hansı prinsiplərə əsaslanmalıdır?
Bu səbəbdən, problemin həlli üçün üçüncü tərəf vasitəçiliyinin, məsələn, BMT-nin və ya beynəlxalq bir təşkilatın, tərəflər arasında dialoq qurmaq və hüquqi məsələlərin qanuni və şəffaf bir şəkildə həll edilməsini təmin etmək məqsədilə araşdırılması təklif olunur. Bu, həm fəalların hüquqlarının qorunmasını, həm də İsrailin təhlükəsizlik narahatlıqlarını nəzərə alan daha balanslı bir həll yolu ola bilər.
Adalah təşkilatının verdiyi məlumatların dəqiqliyini müstəqil şəkildə təsdiqləmək lazımdır, amma məqalədəki açıqlamalar Qəzza blokadasının insan hüquqlarına və beynəlxalq hüquqa təsirini göstərən konkret nümunələrdir. Maraqlıdır ki, beynəlxalq birliyin bu cür hadisələrə cavabı necə olacaq və Qəzza əhalisinin uzunmüddətli perspektivdə insan hüquqlarının təmin olunması üçün hansı tədbirlər görüləcək?
Şərh Yaz