Neçə insan tanıyırsan? Onları bir-bir saymaqla məşğul olmayın, alimlər bu sualın cavabını tapıblar.
class=”mediyanet-inline-adv”>
Neçə insan tanıyırsan? Yəqin ki, heç birini saymamısınız. Artıq saymağa ehtiyac yoxdur, çünki bu rəqəm müəyyən edilib.
ABŞ-ın Vaşinqton Universitetində statistika və sosiologiya departamentlərində dərs deyən Dr. Tyler McCormick-in hesablamalarına görə, Bir insanın tanıdığı insanların sayı 611-dir.
Əslində, bu rəqəm ABŞ üçün etibarlı orta göstəricidir. Bununla belə, McCormick hər kəs üçün fərdi olaraq hesabladıqda, rəqəm 600 ətrafında olur.
McCormick tərəfindən hazırlanmış texnika statistikanın cəmiyyəti anlamaq üçün necə istifadə olunacağına dair maraqlı ipuçları da təqdim edir.
Çünki bu yolla həm bir insanın dostlarının sayını, həm də müəyyən yerdəki evsizlərin sayını və ya oxşar çətin ələ keçirilən icmaların əhalisini müəyyən etmək olar.
Təbii ki, “tanımaq” çox geniş anlayışdır və müxtəlif dərəcələrə malikdir. McCormick-in istifadə etdiyi model xüsusi tərifə əsaslanır.
class=”mediyanet-inline-adv”>
YAXIN DOSTLARIN SAYI 3, FACEBOOK DOSTLARININ SAYI 338
2021-ci il sorğusuna görə, amerikalıların təxminən yarısı “Neçə yaxın dostunuz var?” Sualın cavabı “üç və ya daha azdır”.
İnsanların və digər primatların beyin ölçüsünə dair araşdırmalara əsaslanaraq, britaniyalı antropoloq Robin Dunbar bir insanın maksimum 150 əlaqə saxlaya biləcəyini təklif edir. “Dunbar nömrəsi” olaraq da bilinən bu dəyər “tanışları deyil, keyfiyyətli münasibətləri” əhatə edir.
Pew Research tərəfindən aparılan araşdırmaya görə, Facebook-da yetkin istifadəçilərin dostlarının orta sayı 338 nəfərdir.
Ancaq özünüzü dost saymasanız belə, tanıdığınız insanların sayı bundan qat-qat çoxdur…
TANIŞ KONSEPSİYASININ MÜƏYYƏN MEYARLARI VAR
McCormick kimisə tanımağa belə tərif verir: “Siz o insanı tanıyırsınız, onlar sizin adınızı və ya necə göründüyünüzü bilirlər, ABŞ-da yaşayırlar və son iki il ərzində bir növ əlaqəniz olub.”
Bu böyük tanışlıq qrupu az sayda dostla müqayisədə olduqca vacibdir.
class=”mediyanet-inline-adv”>
Sosioloq Mark Granovetter 1973-cü ildə yazdığı “Zəif bağların gücü” məqaləsində vurğuladığı kimi, iş axtararkən təsadüfi əlaqələr və tanışlıqlar yaxın dostlardan daha faydalıdır.
LinkedIn-in beş il ərzində tanıdığınız insanlar alqoritmi üzərində apardığı təcrübə oxşar nəticələr göstərdi.
Bu təcrübə çərçivəsində bəzi istifadəçilərə üst-üstə düşən karyera yolları olan və ya qarşılıqlı tanışlıqları olan, digərlərinə isə daha çox maraq göstərmədikləri insanlar tövsiyə edilib. İkinci qrupdakı insanların yeni iş tapma əmsalı birinci qrupdakılardan xeyli yüksək olmuşdur.
ƏN ÜMUMİ ADLAR ÜZRƏ HESABLANIR
class=”mediyanet-inline-adv”>
Bu zəif bağlarla nə qədər insanla bağlı olduğunuzu müəyyən etmək asan deyil. Axı heç birimiz oturub neçə dostumuz olduğunu saymırıq.
McCormick-in Princeton Universitetindən Metyu Salganik və Kolumbiya Universitetindən Tian Zheng ilə birlikdə yazdığı məqalədə oturub saymaq əvəzinə ağıllı bir həll təklif olunur. Mütəxəssislər ABŞ-da Maykl, Stefani və Ceyms kimi ən çox istifadə edilən 12 adı müəyyənləşdirib və araşdırma iştirakçılarından bu adlarla tanış olanların sayı barədə soruşublar.
ABŞ Sosial Təminat İdarəsinin məlumatına görə, ölkə vətəndaşlarının 3 milyondan çoxu və ya təxminən 1 faizi Maykl adını daşıyır.
Bu o deməkdir ki, Maykl adlı şəxsin tanışlarının sayı bütün tanışlarının 1 faizini təşkil edir. Başqa sözlə desək, tanışları arasında 8 Maykl olan şəxs təxminən 800 nəfəri tanıyır.
class=”mediyanet-inline-adv”>
Eyni əməliyyatı digər ümumi adlarla yerinə yetirdikdə, nəticə proqnozlardan istifadə etməklə aydınlaşdırılır.
ƏSAS MƏQSƏD İCMALARA ÇATMAQ ÇƏTİN OLANLARI SAYMAQDIR
Bu yanaşma 2001-ci ildə Kristofer Makkarti və Florida Universitetindəki həmkarları tərəfindən irəli sürülüb. Həmin araşdırmada iştirakçılardan 12 ad, həmçinin yerli amerikalı, poçtalyon, böyrək dializ xəstəsi, dul qadın və diabet xəstəsi kimi xüsusiyyətlərə malik olan tanışlarının sayını qeyd etmələri istənilib.
McCormick isə, insanın tanıdığı birinin etnik mənsubiyyətini və ya diabet xəstəsi olub-olmadığını bilə bilməyəcəyi fərziyyəsinə əsaslanaraq yalnız adlara diqqət yetirir.
Bu əyləncəli hesablamanın ən mühüm cəhəti odur ki, o, cəmiyyəti daha yaxşı anlamağa imkan verən statistik texnikanın məhsuludur.
class=”mediyanet-inline-adv”>
McCormick tərəfindən hazırlanmış modelin əsas məqsədi evsiz insanlar kimi çətin əldə edilən icmaların sayını hesablamaqdır. Çünki bu insanlara gəldikdə, telefon sorğusu kimi standart üsullar işləmir.
Bəs böyük bir nümunənin üzvlərindən nə qədər evsiz insan tanıdıqlarını soruşsanız nə olar? İştirakçıların sosial şəbəkələrinin miqyasını təxmin edə bilsəniz, onların cavablarına əsasən, evsizlərin ümumi əhalidəki faizini hesablaya bilərsiniz.
YENİ NƏSİLDƏ DAHA DAHA MİKAYLLAR
Son illərdə tədqiqatçılar seks işçilərinin sayı, performansını artıran dərmanlardan istifadə tezliyi, HİV riski altında olan narkomanlar və hətta ölçməsi çətin və hətta qeyri-mümkün olan populyasiyalar üçün təxminlər etmək üçün bu texnikadan istifadə ediblər. dini kimlik qrupları.
Ancaq bu texnikanın mükəmməl olduğunu söyləmək mümkün deyil. Bir çox sorğularda olduğu kimi burada da verilən cavabların düzgünlüyünü yoxlamaq mümkün deyil. Çünki biz əhali nümunəsini müqayisə etməyə və müqayisə etməyə kömək edəcək rəsmi tanışlıq sayından danışa bilmərik.
Müəyyən bir ad və ya xüsusiyyətin nə qədər tez-tez görünməsi də cəmiyyətin xüsusiyyətlərindən asılı olaraq dəyişir. Məsələn, Michael adlı insanlar Robert və ya Ceymsdən kiçikdirlər. Üstəlik, müxtəlif etnik mənşəli icmalara gəldikdə ənənəvi Qərbi Avropa adları işləmir.
BİLMƏYƏNLƏRİ DƏ NƏZƏRƏ ALMALIQ
İnsanı çətin əldə edilən kateqoriyaya salan davranışların çoxu onların tanıdıqlarına məlum deyil.
Məsələn, uzaqdan tanıdığınız bir insanın hansı narkotik və ya maddələrdən istifadə etdiyini bilə bilməzsiniz. Ona görə də tədqiqatçılar narkotik istifadəçisinin neçə tanışının bu vəziyyətdən xəbərdar olması kimi detalları nəzərə almalıdırlar.
McCormick və digər statistiklər müxtəlif irqlər və yaş qrupları üçün xüsusi adlar təyin edərək texnikanı mükəmməlləşdirməyə çalışırlar.
Bir sözlə, cari hesablamalarla əldə edilən nəticələr mükəmməl deyil. Amma bu, zəif bağlı tanışlarımızın iş həyatında və cəmiyyəti dərk etməyimizdəki rolunu aradan qaldırmır.
The Wall Street Journal-ın “Yəqin ki, siz 611 nəfəri tanıyırsınız. Biz bunu necə bilirik.” başlıqlı xəbərdən hazırlanıb.
2023-12-27 12:24:40
Tərcümə“24 SAAT”
