class=”mediyanet-inline-adv”>

PREZİDENT Rəcəb Tayyib Ərdoğan ötən gün Azərbaycan və Ermənistan liderləri ilə Rusiyanın iştirakı ilə dördtərəfli zirvə görüşünün keçirilməsini təklif etdiyini açıqlasa da, İrəvanın atdığı birtərəfli addımlar və qanun pozuntuları səbəbindən bir müddət gərginlik yaşanıb. Türkiyə və Azərbaycan Ermənistanla problemlərin həlli üçün yekun razılığın əldə olunmasını istədiyi halda, İrəvan danışıqlara Qərb aktorlarını cəlb etməyə çalışır.

Saytların yığılması

– AZƏRBAYCAN NƏ İSTƏYİR?

2020-ci ilin payızında başlayan İkinci Qarabağ müharibəsində qalib gələn Azərbaycan 30 ilə yaxın erməni işğalı altında olan 7 vilayəti azad edib. Dağlıq Qarabağ bölgəsində tarixi Şuşa şəhərini geri aldı. 2022-ci il noyabrın 9-na keçən gecə Rusiya lideri Putinin vasitəçiliyi ilə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev və Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan arasında 10 maddədən ibarət atəşkəs sazişi imzalanıb. Azərbaycan administrasiyası bu sazişlə Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin bitdiyini bəyan edib. Əliyev Qarabağ bölgəsində yaşayan erməni azlığının bütün hüquqlarına təminat verilməklə bərabərhüquqlu Azərbaycan vətəndaşları olacağını bəyan edib. Yekun razılaşmanı istəyən Azərbaycan ərazi bütövlüyü prinsipi çərçivəsində ölkə sərhədləri daxilində boz zonaların buraxıla bilməyəcəyini bəyan edir.

class=”mediyanet-inline-adv”>

– ERMƏNİSTAN NƏ İSTƏYİR?

44 gün davam edən İkinci Qarabağ müharibəsində məğlubiyyəti qəbul edən Ermənistan Azərbaycana qaytarmalı olduğu 7 vilayətdən fərqli olaraq, Qarabağ bölgəsinin statusunun Qərb dövlətlərinin iştirakı ilə həll edilməli olduğunu iddia etməyə başladı. Ermənistan və Azərbaycan arasında illərdir davam edən Minsk danışıqlarından. Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Dağlıq Qarabağın Azərbaycan ərazisi olduğunu rəsmən qəbul etsə belə, bölgənin müəyyən muxtariyyət statusunun olmasını istəyir. O, Qarabağla Ermənistan arasında Laçın quru dəhlizinin saxlanmasını tələb edir. Azərbaycan 2023-cü il aprelin 23-də Dağlıq Qarabağ ermənilərinə silah keçdiyini əsas gətirərək Laçın dəhlizini nəzarətə götürüb. Rusiyaya qarşı da müəyyən addımlar atan İrəvan ötən həftə ilk dəfə olaraq ABŞ-la birlikdə meydanda hərbi təlimə başlayıb.

class=”mediyanet-inline-adv”>

– RUSİYA NƏ DEYİR

Rusiya orbitdən həm Azərbaycanı, həm də Ermənistanı itirməmək istəyir. Bu xəttlə hərəkət edərkən son 30 ildə daha müstəqil, suveren və güclənən Azərbaycana müəyyən güzəştlər etməli oldu. Rusiya lideri Vladir Putin 2022-ci ilin noyabrında üçtərəfli atəşkəs sazişinə əsasən Qarabağ bölgəsinin Azərbaycan ərazisi kimi qəbul edildiyini Ermənistan tərəfinə rəsmən bildirib. O, 15 minlik əsgərdən ibarət sülhməramlı qüvvə ilə Qarabağ bölgəsində mövcudluğunun saxlanmasının tərəfdarıdır. Rusiya da Türkiyə kimi Azərbaycanla Ermənistan arasında dövlət sərhədlərinin yekun şəkildə müəyyənləşdirilməsini və onlar arasında hərtərəfli sülh sazişinin imzalanmasını istəyir.

class=”mediyanet-inline-adv”>

– Türkiyə NƏ TƏKLİF EDİR?

Türkiyə regionun böhrandan çıxmasını və dünya iqtisadi proseslərinə qatılmasını istəyir. O, Bakı ilə İrəvan arasında sülh sazişindən əlavə, regionda bütün nəqliyyat xətlərinin açılmasını tələb edir. O, Azərbaycanla Naxçıvan arasında Zəngəzur quru nəqliyyat dəhlizinin tezliklə istismara verilməsinin tərəfdarıdır. Beləliklə, Türkiyə ilə Azərbaycan arasında əlaqə Naxçıvan üzərindən təmin ediləcək.