Rusiya prezidenti Vladimir Putinin rəhbərlik etdiyi Vahid Rusiya Partiyasının direktoru Andrey Klimov rəsmi təmaslar üçün gəldiyi Türkiyədə jurnalistlərin suallarını cavablandırıb.

“Pandemiya başlayanda beynəlxalq münasibətlər gərginləşdi. Ona görə də iki ilə yaxın idi ki, üzbəüz görüşmürdük. İndi bizim ən mühüm və aktual məsələlər haqqında danışmaq imkanımız oldu” deyən Klimov, “Noyabrda İstanbulda Asiya Siyasi Partiyasının qurultayı keçiriləcək. Plenar iclas olacaq. Asiya və Avrasiyadan 400-dən çox partiya iştirak edir. Maraqlandım ki, Türkiyə və həmkarlarımız noyabrın ortalarında İstanbulda keçiriləcək tədbirə necə hazırlaşır? Parlamentinizdə Rusiya-Türkiyə dostluq qrupunun nümayəndələri ilə də danışıqlar apardıq”, – deyə o bildirib.

MÜNASİBƏTLƏRİMİZ YÜKSƏK SƏVİYYƏDƏDİR

Qərbin Türkiyə-Rusiya əməkdaşlığına yanaşmasına da toxunan Klimov, “Beynəlxalq hüquqda sanksiyalar Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Təhlükəsizlik Şurası çərçivəsində qəbul edilən qərara görə edilən işlərdir. Tətbiq olunan bu məhdudiyyətlər həm də beynəlxalq hüquqa və dünya ticarət qaydalarına ziddir. Bu, həm də icraçı ölkələrin mülki qanunvericiliyinə ziddir. Ona görə də bu mövzuda qeyri-qanuni məhdudiyyətlər ifadəsini işlədirəm. Rusiya-Türkiyə münasibətləri ilə bağlı türk dostlarımızla münasibətlərimizin səviyyəsini yüksək qiymətləndirdik. Bizim münasibətlərimiz həqiqətən yüksək səviyyədədir. Bu həm Türkiyənin, həm də Rusiyanın xeyrinədir. Bu müddət ərzində Türkiyə ilə Rusiya arasında müxtəlif sahələrdə əlaqələr yüksəlib. Nüvə enerjisindən tutmuş turizmə qədər. “Dövlətlərimiz siyasi münasibətlərlə bağlı özünəməxsus münasibətlər qurublar.

UKRAYNADA KİM QƏRAR VERİR, BİLMİRƏM

“Rusiya Ukrayna ilə müharibə aparmır. Biz Ukraynaya təbii qaz satırıq. Belə bir müharibə ola bilərmi?’ Klimov sözünü belə davam etdirdi;

‘Biz elektrik verirdik. Özləri Amerika raket sistemləri ilə elektrik xətlərini atəşə tutmağa başladılar. Bütün təkliflərimiz masanın üstündədir. İstanbula gəldilər. Mən bütün nümayəndə heyətimizi yaxşı tanıyıram. Onlar hörmətli insanlardır. Fikrimizi əks etdirən sənədləri vermişik. Başqa bir problem var. Qərar qəbul edə bilən insanlarla müsahibələr aparıla bilər. Məsələn, Türkiyə müstəqil və suveren bir ölkədir və qərarı prezident və parlament verir. Rusiyada qərarları prezident, hökumət və parlament qəbul edir. Ukraynada qərar verənin kim olduğunu bilmirəm. Bu səbəbdən burada vasitəçilikdən danışmaqdansa, Ukraynanın artıq müstəqilliyini itirməsindən danışmaq lazımdır”.

ZELENSKI O SƏNƏDİ MƏHV ETDİ

“2014-cü ildən başlayaraq bütün Ukrayna hökumətləri ikitərəfli münasibətlərimizi pozmağa çalışırdı”, – Klimov bildirib. Amma 2019-cu ilə qədər çox vacib bir sənəd var idi. Bu sənəd Rusiya ilə Ukrayna arasında münasibətlərin fundamental prinsiplərini əks etdirən sənəddir. Buna dostluq və əməkdaşlıq müqaviləsi deyilir. Bu sənəddə iki tərəfin bir-birinin ərazi bütövlüyünə hörmət etdiyi yazılıb. Bu sənəd problemlərin həlli mexanizmlərini özündə əks etdirirdi. Amma bu sənədi məhv edən Zelenskidir. O, bu sənədi Ukrayna prezidenti olandan dərhal sonra məhv etdi. O, Ukrayna dövlətinin yeganə zəmanətini məhv etdi. Onu məhv etdikdən sonra Rusiya ərazisini atəşə tutmağa başladılar.

LAZIM OLDUĞUNDA FƏLAKƏT SON EDƏCƏK

Zelenskinin Münhendə Krımı Rusiyadan alacaqlarını açıqladığını xatırladan Klimov, “Krım Rusiyanındır. Onun hakimiyyəti dövründən istifadə edərək Rusiyaya qarşı müharibəyə hazırlaşdılar. İstəyirik ki, xalqımız təhlükə olmasın. 30-dan çox ölkə Ukraynanı silahlandırır. Vətəndaşlarımızı hər gün öldürən silahlardır. Bu silahları götürmək bizim haqqımızdır. Biz fevralın 24-də edilməli olanı etməliydik. “Bunlar yerinə yetirildikdə, o zaman fəlakət sona çatacaq” dedi.

19 TON TAHIL HARA GETDİ?

Taxıl dəhlizinə münasibət bildirən Klimov, “Ukraynadan Qara dənizdən keçən gəmilərlə bağlı razılığa gəldik. Əvvəllər buna qarşı deyildik. Qadağan olunmayan yüklərin getməsindən narahat olmamalı idik. Qadağan olunmuş yüklərin getməməsi vacib idi. Türkiyənin nəzakətli təklifi nəzarət mexanizminin yaradılmasından ibarət idi. Yəni Ukrayna taxılının Rusiya tərəfindən satılmasından söhbət gedə bilməz. Ukrayna öz taxılını kiməsə satır. Afrikaya gedən bu taxıllardan danışırdılar. Amma bu 20 tonun 1 tonu Afrikaya gedir. Ona görə də istəyirik ki, bütün dünyanı aldatmasınlar. Bu 19 ton hara gedir? Amma biz heç bir maneə yaratmırıq. “Bütün taxıl Afrikaya getsə belə, bu ölkələri aclıqdan xilas edə bilməz.

RUSTANIN BLOKLANMASI ƏFSANƏDİR

‘Dünya gübrə bazarının 40 faizini Rusiya və Belarus qarşılayır’ deyən Klimov sözlərini belə davam etdirdi;

“ABŞ və Aİ dövlətləri bu kimi malların getməsinin qarşısını almaq üçün qeyri-qanuni məhdudiyyətlər tətbiq ediblər. Formal olaraq göndərilməsinə heç bir qadağa yoxdur. Amma daşınma, sığorta və hesablaşmalar qadağandır. Bu aclığın səbəbidir. Söhbət taxıl müqaviləsindən getmir. Ankara ilə imzaladığımız müqavilə gəmilərin içindəkilərə nəzarətlə bağlı müqavilə idi. Heç vaxt Rusiyanın Ukraynadan malların getməsinə mane olmasından söhbət gedə bilməz. Bu əfsanədir.’

LAZIM YOXDUR

Taxıl müqaviləsinə yeni qaydaların gəlib-gəlməyəcəyi ilə bağlı suala Klimov belə cavab verdi: “Mən buna ehtiyac görmürəm. Düşünürəm ki, o, unikal bir şey etdi. Sadəcə, qadağan olunmuş yüklərin ora daşınmadığına əmin olmaq istəyirik. O, Türkiyədə vasitəçi kimi fəaliyyət göstərib. Bu iş davam edir. Əgər Ukrayna bu məhsulu satırsa, Avropa onu alırsa, bu, onların münasibətləridir”.

HİNDİSTAN BİZDƏN ALIR VƏ BAŞQALARINA SATIR

Avropadakı enerji böhranına toxunan Klimov, “2020-ci ildə təbii qazın qiyməti 100 avro civarında idi. Hazırda 2500 avro civarındadır. Amma bunu qəbul etmək istəmirlər. Bu problemi necə həll edə bilərik? Bizim üçün böhran yoxdur. Bu vəziyyətdə alətin nə edə biləcəyini başa düşmürəm. Amma bəzi ölkələr çoxlu qazanc əldə edirlər. Hindistanlı dostlarımız 10 dəfə çox almağa başladı. Bizdən alıb başqalarına satırlar. Qiymətlər də fərqli idi. Bu 6 ayda Rusiya Aİ-nin 3 ən böyük tərəfdaşından biri oldu. ABŞ, Çin və Rusiya. Qiymətlər artıb. Qazancımız artdı. 2022-ci ildə rubl möhkəm valyuta olub. Aİ-dəki həmkarlarımız bizə zərər verib-vermədiklərini düşünürlər. Onlar öz xalqlarına pislik edirlər. Amma ağlı olmayan insanlara kömək etmək çox çətindir. Dünya dövlətlərinin dörddə biri Rusiyaya qarşı mövqe tutub. Yəni Türkiyə bu xəstəliyin olmadığı, dörddə üçü olan ölkələrdən biridir.

HEÇ BİR STRESS

S-400 məsələsi ilə bağlı Klimov, “Bu danışıqlar sakitlik tələb edir. Bəzən qeybət yaranır. Yalnız bir şeyi deyə bilərəm. Düşünürəm ki, S-400 ilə bağlı heç bir problem yoxdur. Bizim belə kommersiya təcrübəmiz olub. Müsbət idi. Bu, hər iki tərəf üçün faydalı bir şeydir. Bu, üçüncü ölkəyə qarşı edilən bir iş deyil. Çünki S-400 müdafiədir. Məsələn, ABŞ-ın Yunanıstana satdığı təyyarələr fərqlidir. Hücum silahları o.’ dedi.

BİRGƏ SƏY İLƏ İŞLƏYƏCƏK

Klimov “Mən Dəməşqə gedəndə silahlılar Əsədin sarayından 8 kilometr aralıda idilər” dedi.

“İclas keçirdiyimiz zalların yaxınlığında yanğınlar olub. Amma indi rus ordusunun töhfəsi ilə bağlı vəziyyət fərqlidir. Biz daha yaxşı formadayıq. Birgə səylərlə biz bu problemləri də həll edə bilərik. Moskvanın həm Dəməşqlə, həm də Ankara ilə çox açıq, güclü və ciddi dialoqu var. Ona görə də bizim bir ildə deyil, on ildə yığılmış bütün problemləri həll etmək potensialımız var. Ona görə də bu vəziyyətə ehtiyatlı nikbinliklə baxıram”.