class=”mediyanet-inline-adv”>

Elektron siqaretlər uzun müddətdir ki, siqareti tərgitmək üçün bir üsul kimi bazara çıxarılsa da, mütəxəssislər elektron siqaretin uzunmüddətli təsirlərinin hələ tam olaraq bilinmədiyini iddia edirlər. Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatı (ÜST) son dövrlərdə getdikcə populyarlaşan elektron siqaretlərlə bağlı son hesabatında elektron siqaretlərin tütündən imtinada təsirli olmadığını, əksinə fərqli bir asılılıq inkişaf etdirdiyini vurğuladı.

Açıqlamada xüsusilə gənclərə təklif olunan elektron siqaretlərin sosial media vasitəsilə uşaq və gənclərə heç bir yaş məhdudiyyəti qoyulmadan satıldığı bildirilib. ÜST səlahiyyətliləri təcili tədbirlər görməyə çağırıb. “Elektron siqaretlər açıq bazara buraxıldı və gənclərə aqressiv şəkildə satıldı. “34 ölkədə elektron siqaretlərin satışını qadağan edir, 88 ölkədə elektron siqaretlərin alınması üçün minimum yaş həddi yoxdur və 74 ölkədə bu zərərli məhsullarla bağlı heç bir tənzimləmə yoxdur”. dedi.

Saytların yığılması

ABŞ-ın Con Hopkins Universitetinin araşdırmasına görə, elektron siqaretlə xroniki ağciyər xəstəlikləri və astma arasında əlaqə var.class=”mediyanet-inline-adv”>

“YÜKSƏN AŞILILIQ VƏ SƏĞƏMLƏRƏ ZƏRƏRLİ”

Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatının Baş direktoru Tedros Adhanom Ghebreyesus uşaqların erkən yaşda tələyə düşdüyünü və elektron siqaretdən istifadə etməyə başladığını ifadə edərək, “Ölkələri vətəndaşlarını qorumaq üçün siqaret alışının qarşısını almaq üçün sərt tədbirlər görməyə dəvət edirəm. “Xüsusən də uşaqlar və gənclər.

ÜST elektron siqaretlərin ürək və ağciyər xəstəliklərinə səbəb olduğunu vurğulayaraq, “Nikotinli elektron siqaretlər çox asılılıq yaradır və sağlamlığa zərərlidir. Onların uzunmüddətli sağlamlıq təsirləri tam başa düşülməsə də, onların bəzilərinin xərçəngə səbəb olduğu, digərlərinin isə ürək və ağciyər xəstəlikləri riskini artırdığı bilinən zəhərli maddələr çıxardıqları aşkar edilmişdir.

Elektron siqaretdən istifadə beyin inkişafına da təsir edərək gənclərdə öyrənmə qüsurlarına səbəb ola bilər. Dölün elektron siqaretə məruz qalması hamilə qadınlarda dölün inkişafına mənfi təsir göstərə bilər. “Elektron siqaretlərin atılan tullantılara məruz qalması ətrafımızdakılar üçün də risk yaradır.

class=”mediyanet-inline-adv”>

“MEDİA İLƏ UŞAQLARI HƏDƏF EDİR, 16 MİN DAVA VAR”

ÜST direktorlarından biri Dr. Ruediger Krech, uşaqların elektron siqaret istifadəsinin artması ilə əlaqədar olaraq, “Elektron siqaretlər ən az 16 min ləzzətlə sosial media vasitəsilə uşaqları hədəf alır. Məhsullarda cizgi filmi personajlarından istifadə edildiyi və qəşəng dizayna malik olduğu üçün gənc nəslin diqqətini cəlb edir. “Bir çox ölkələrdə uşaqlar və gənclər arasında elektron siqaret istifadəsində narahatlıq doğuran artım müşahidə olunur, bu, bir çox ölkələrdə böyüklərin istifadəsini üstələyir. Ölkələr üzrə uşaqların elektron siqaretdən istifadə etməsi ilə bağlı bəyanatda aşağıdakı ifadələr yer alıb:

“ÜST-nin bütün regionlarında 13-15 yaşlı uşaqlar elektron siqaretdən böyüklərdən daha yüksək nisbətdə istifadə edirlər. Kanadada 16-19 yaşlı gənclər arasında elektron siqaretdən istifadə nisbətləri 2017-2022-ci illər arasında iki dəfə, Böyük Britaniyada isə son üç ildə gənc istifadəçilərin sayı üç dəfə artıb. Hətta sosial mediada elektron siqaret məzmununa qısa müddətli məruz qalma bu məhsullardan istifadə etmək niyyətinin artması və elektron siqaretlərə daha müsbət münasibətlə əlaqələndirilə bilər. Araşdırmalar göstərir ki, daim elektron siqaretdən istifadə edən gənclərin sonrakı yaşlarında siqaret çəkmə ehtimalı təxminən üç dəfə çoxdur. “Milli şəraiti nəzərə alaraq, elektron siqaretdən istifadənin qarşısını almaq və nikotin asılılığı ilə mübarizə aparmaq üçün təcili tədbirlərə, eləcə də tütünə qarşı mübarizəyə kompleks yanaşmaya ehtiyac var”.

Avstraliyalı alimlər elektron siqaretlərdə istifadə edilən mayelərin tərkibindəki kimyəvi maddələrin ağciyərlərin sağlamlığına təsir etdiyi barədə xəbərdarlıq ediblər.class=”mediyanet-inline-adv”>

AVSTRALİYA İDXALINI QADAĞA ETDİ

Avstraliya son həftələrdə qəbul etdiyi qərarla nikotin asılılığı ilə mübarizə çərçivəsində yanvarın 1-dən etibarən birdəfəlik elektron siqaretlərin ölkəyə girişini qadağan edəcəyini açıqladı.

İdxal qadağası ilə yanaşı, birdəfəlik siqaretlərin istehsalı və reklamı üçün də yeni qaydalar tətbiq olunacaq. Ölkədə elektron siqaretlərin istirahət məqsədləri üçün istifadəsinə tamamilə son qoyulması hədəflənir.

2021-ci ildən etibarən ölkədə nikotin olan elektron siqaretləri yalnız reseptlə almaq olar. Lakin bu məhdudiyyətlərə baxmayaraq, asılılığın səviyyəsinin xeyli artdığı bildirilir. Sidney Universitetinin bu ilin əvvəlində apardığı araşdırmaya görə, 14-17 yaşlı gənclərin dörddə birindən çoxu elektron siqaretdən istifadə edib. Avstraliya Xərçəng Şurasının xeyriyyə fondunun araşdırmasına görə, eyni yaş qrupunda olan hər 10 gəncdən 9-u nikotin ehtiva edən elektron siqaretləri əldə etməyin asan olduğunu söyləyir.

Sinqapur və Tayland kimi bəzi ölkələr əvvəllər elektron siqaretləri qadağan etmişdi.