XülasəAİ diplomatları deyirlər ki, 11-ci sanksiya paketinin razılaşdırılması vaxt apara bilər. Plan sanksiyalardan yan keçən ölkələrlə ticarəti kəsəcək.
BRUSSELS, 8 may (Reuters) – Avropa İttifaqının icra hakimiyyəti bir neçə Çin şirkətini qara siyahıya salmağı və Ukraynaya qarşı müharibəyə görə Moskvaya qarşı yeni sanksiyalar çərçivəsində Rusiyanın ticarət məhdudiyyətlərini yan keçməkdə iştirak edən ölkələrə ixracı məhdudlaşdırmağı təklif edib.
Bazar ertəsi bir neçə diplomatik mənbə bildirib ki, yeni sanksiyaların qüvvəyə minməsi üçün hamısı razılaşmalı olan 27 Aİ üzv ölkəsi çərşənbə günü Avropa Komissiyasının xarici siyasət bölməsinin təklifi ilə bağlı ilk müzakirəni keçirəcək.
Mənbələr Aİ-nin potensial günahkar kimi Çin, Türkiyə, BƏƏ, eləcə də Mərkəzi Asiya və Qafqaz ölkələrini müəyyən etməsindən sonrasında təklifin əsas diqqəti üçüncü ölkələr vasitəsilə mövcud ticarət məhdudiyyətlərindən yayınma ilə mübarizəyə yönəldib.
Təkliflə tanış olan diplomatlar bildiriblər ki, Çindəki yeddi şirkət Aİ-dəki aktivlərinin dondurulmasına məruz qalacaq, bu, Pekinin Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsindəki roluna görə ittihamlara görə Çini cəzalandırmaq üçün blok üçün bir ilk olacaq.
Bazar ertəsi Çin Xarici İşlər Nazirliyinin sözçüsü Wang Wenbin, Çinin Aİ-ni “səhv yola” getməməyə çağırdığını və onun hüquq və maraqlarını qorumaq üçün tədbirlər görməyə hazır bulunduğunu söylədi.
“Çin, Çin-Rusiya əməkdaşlığından Çinə qarşı qeyri-qanuni sanksiyalar və ya uzunmüddətli yurisdiksiya tətbiq etmək üçün bəhanə kimi istifadə edən hərəkətlərə qarşıdır”, – Vanq adi mətbuat konfransında deyib.
Financial Times bazar ertəsi daha əvvəl bildirdi ki, iştirak edən şirkətlər materik Çində yerləşən 3HC Semiconductors və King-Pai Technology, eləcə də Sinno Electronics, Sigma Technology, Asia Pacific Links, Tordan Industry və Alpha Trading Investments Honq-Konqdadır.
Bazar ertəsi Avropa Komissiyasının sözçüsü təklifin üzv ölkələrə göndərildiyini və Rusiyanın ticarət məhdudiyyətlərindəki boşluqları aradan qaldırmaq məqsədi daşıdığını təsdiqlədi, lakin təfərrüat verməkdən imtina etdi.
ƏZƏLƏLƏRİNİ FLEXING
Mənbələrin bildirdiyinə görə, blok Moskvanı Ukraynaya qarşı döyüş meydanında istifadə olunan texnologiyadan məhrum etməyə çalışdığı üçün Rusiyadan tranzitinə qadağa qoyulan malların siyahısını genişləndirə bilər.
Mənbələrin bildirdiyinə görə, qara siyahıya daxil edilənlər içinde ukraynalı uşaqların deportasiyasında və Ukraynadakı döyüş bölgəsindən Rusiyaya mədəni malların daşınmasında iştirak etdiyi hesab edilən şəxslər də olacaq.
2022-ci ilin fevralında Ukraynanı işğal etdikdən sonrasında Aİ-nin Rusiyaya qarşı tətbiq etdiyi 11-ci sanksiyalar paketində blok Rusiya sanksiyalarından yan keçməkdə iştirak edən üçüncü ölkələrə ixracını azaltmaq üçün yeni mexanizm tətbiq edəcək.
“Bu, hələlik boş gəmilər olacaq və lazım olduqda doldurula bilər” dedi AB diplomatlarından biri. “Tüm məsələ ondan heç vaxt istifadə etməmək, ilk növbədə diplomatik desteğe getmək və texniki yardım təklif etməkdir.”
“Yalnız son çarə olaraq bu təhlükəni dayandıracağıq.”
Rusiyanın işğalından sonrasında Almaniyanın ixrac məlumatlarının təhlilinə əsaslanaraq, Avropa Yenidənqurma və İnkişaf Bankı (AYİB) keçən fevral ayında bildirmişdi ki, Aİ-nin bəzi qadağan olunmuş ticarəti Qafqaz və Mərkəzi Asiya vasitəsilə Rusiyaya axır.
“Təhlil… 2022-ci ilin martında sanksiyaların tətbiqindən sonrasında Aİ-dən Rusiyaya birbaşa ixracın kəskin azaldığını göstərir. Eyni zamanda, Aİ-nin Ermənistan, Qazaxıstan və Qırğızıstan Respublikasına ixracında artım… müşahidə etdi.”
“Hər iki nümunə qismən və ya tamamilə Aİ sanksiyalarına məruz qalan məhsul qrupları, eləcə də sanksiya tətbiq edilənlərə bənzər mallar üçün xüsusilə açıqlanır” dedi AYİB.
Bəzi mənbələr üzv ölkələr içinde müzakirələrin uzun və gərgin ola biləcəyini irəli sürdülər, çünki təklif iqtisadi və siyasal əlaqələri pozmaq riski daşıyır.
“Çərşənbə günü və ya gələn həftə də qərar gözləməzdim. Üzv dövlətlərin bunun yaxşı bir prospekt olub-olmaması, bunun onlara əslində necə təsir edəcəyi ilə bağlı çoxlu fikirləri olacaq”, – ikinci diplomatik mənbə bildirib.
Təklif, blokun uzun müddətdir ki, ABŞ-a bənzər ekstraterritorial tədbirlər görmədiyini israr etsə də, Aİ-nin sanksiyaları ilə üçüncü ölkələri və xarici qurumları hədəf almağa artan hazırlığını vurğulayır.
Sanksiyaların hazırlanmasında bilavasitə iştirak edən üçüncü Aİ diplomatı, “Etiraf etmək istəsək də, istəməsək də, işlərin getdiyi aydındır” dedi.
Ayrı-ayrılıqda, bazar ertəsi Rusiya, İkinci Dünya Müharibəsində nasist Almaniyasının məğlubiyyətini qeyd edən 9 May bayramı ərəfəsində hücumları artıraraq, aylar ərzində Ukraynaya ən böyük pilotsuz təyyarə zərbələri dalğasına başladı.
Qabriela Baczynska tərəfindən reportaj Kristina Finçerin redaktəsi
Standartlarımız: Thomson Reuters Trust Principles.
2023-05-08 17:54:47
Mənbə – reuters
Tərcümə“24 SAAT”
