Polşa yük maşınları noyabrın 6-da ixrac marşrutlarını blokadaya almağa başlayıblar. Etirazlar Ukraynanın idxalına zərbə vurur – yüksək vəzifəli məmur Uzun sürən etirazlar Ukraynaya ÜDM-in 1% artımına başa gələ bilər, o deyir
KYIV, 30 noyabr (Reuters) – Sərhəddə etiraz edən polşalı yük maşınlarının bir həftəlik yol blokadaları Ukraynanın ümumi idxalını noyabrda təxminən beşdə bir azaldacaq və onlar uzanarsa, Kiyevə ÜDM artımının bir faiz bəndi baha başa gələ bilər, – yüksək səviyyəli ukraynalı məmur dedi.
Oktyabrın 15-də keçirilən seçkilərdən sonra Avropa İttifaqının üzvü Polşada hakimiyyət dəyişikliyi baş verib və bu, ukraynalıların müharibə dövründəki dəyişikliklərdən istifadə edərək qaydalara icazə vermək üçün onları öz bazarlarından sıxışdırdıqlarını söyləyən daşıyıcıların etirazlarına son qoymaq üçün danışıqları çətinləşdirir.
Noyabrın 6-da kommersiya malları daşıyan yük maşınlarının qarşısını almağa başlayan etirazlar səbəbindən minlərlə yük maşını sərhəddə dəstəklənib.
Polşa daşıyıcılarının əsas tələbi Ukraynalı yük maşınlarının Aİ-yə icazəsiz girişini dayandırmaqdır, Kiyev və Brüssel bunu qeyri-mümkün hesab edir.
Ukraynanın ticarət nümayəndəsi və iqtisadiyyat nazirinin müavini Taras Kaçka Reuters agentliyinə müsahibəsində deyib: “Bu pozğunluq çox açıqdır. Bu, kəskin azalmadır; sanki aylıq idxalımızın beşdə biri sərhəddə ilişib qalıb”.
O, Ukraynanın noyabrın ilk 26 günündə 3,8 milyard dollar dəyərində mal və məhsul idxal etdiyini göstərən hökumətin dərc olunmamış məlumatlarına istinad edərək, bütün oktyabrda 5,2 milyard dollardan aşağı düşüb.
Rəqəmlər, etirazların Rusiyanın işğalından sonra keçən il təxminən üçdə bir azalan Ukrayna iqtisadiyyatına vurduğu zərərin həcmini göstərir.
Kaçka bildirib ki, hökumət zərəri minimuma endirməyə çalışır və əgər buna nail olarsa, alternativ ixrac marşrutlarına sərmayə yatıracaq – asan məsələ deyil.
“Çağırışın miqyası böyükdür. Mən bunun ÜDM artımının 1%-nə başa gələcəyini söyləyən insanlarla razıyam” dedi.
QİYMƏTLƏR ARTIR
Ukraynadan yol ixracı mühüm əhəmiyyət kəsb edir, çünki Rusiyanın müharibə vaxtı Ukraynanın əsas ixrac marşrutu olan Qara dənizi blokadaya almaq cəhdləri.
Polşadan keçən mallar adətən Ukraynanın yol ixracının 50%-ni təşkil edir, lakin yük maşınları ən böyüyü də daxil olmaqla səkkiz sərhəd keçidindən dördünü bağlayıb. Ukrayna həmçinin qərbdən Slovakiya, Macarıstan, Rumıniya və Moldova ilə həmsərhəddir.
“Hakimiyyətin bir neçə həftə vaxtı var, lakin bu, aylar olarsa, onlar iqtisadiyyat üzrə artım proqnozlarına yenidən (aşağıya) baxmalı olacaqlar. Ola bilər ki, 0,5%, 1%, lakin bu, əhəmiyyətli məbləğdir”, – analitik Vitali Vavrışçuk bildirib. Ukraynanın ICU investisiya evində.
Ukrayna rəsmiləri deyirlər ki, tədarükün azalması bəzi malların qiymətlərini artırıb, Ukraynada təxminən 1 milyon avtomobilçinin istifadə etdiyi mayeləşdirilmiş neft qazı (LPG) 30% artıb.
Təsərrüfat nazirinin birinci müavini Taras Vısotski bildirib ki, ət və süd məhsullarının tədarükünün azalması bu cür məhsulların qiymətinin 5% artmasına səbəb olub. O, televiziya şərhlərində bildirib ki, bəzi ərzaq məhsullarının qiymətləri 10% arta bilər.
İnfrastruktur nazirinin müavini Serhiy Derkach Reuters agentliyinə bildirib ki, Ukrayna, Polşa və Aİ arasında danışıqlar “dalanda” görünür, çünki etirazçılar Ukraynanın avtomobil nəqliyyatının Aİ-yə daxil olması üçün icazə sisteminin yenidən tətbiq edilməsini istəyirlər. İcazə sistemi ilk dəfə 2022-ci ilin iyununda imzalanmış müqaviləyə əsasən ləğv edilib və 2024-cü ilin iyul ayına qədər dayandırılıb.
“Əsas məsələ etirazçıları inandırmaqdır ki, biz hazırda icazələrlə bağlı bir şey edə bilməyəcəyik, ona görə də icazələrdən başqa bizə konkret tələblər verin və biz danışaq”, – Derkaç bildirib.
Polşanın əsas yük maşını biznesi assosiasiyasının rəhbəri Yan Buçek bildirib ki, Kiyev güzəştə getməyə hazır deyil və Ukraynada fəaliyyət göstərən Aİ yük maşınları üçün maneələr yaradır.
Onun sözlərinə görə, ukraynalı yükçülər Aİ-də fəaliyyət göstərmək üçün icazəsiz sistemdən qeyri-qanuni istifadə edir, nəinki Ukraynaya yük daşıyıb, Polşadan daha ucuz işçi qüvvəsi yaradır.
Onun sözlərinə görə, Ukraynanın sərhədi keçmək üçün elektron növbə sistemi tam yüklənmiş Aİ yük maşınları ilə yanaşı, boş yük maşınlarına da eyni şəkildə tətbiq edilir və bu, sonuncunun uzun gözləmə müddətinə səbəb olur.
POLŞA SİYASİ KEÇİDİ
Polşalı yük maşınları tələbləri yerinə yetirilənə qədər etirazlarını davam etdirəcəklərini və Polşanın əsas siyasi partiyalarından olan siyasətçilərin daha çox cəlb olunmasını istədiklərini deyirlər.
Polşada seçkilər demək olar ki, on illik mühafizəkar idarəçiliyə son qoydu və görünür ki, Aİ tərəfdarı olan keçmiş baş nazir Donald Tuskun rəhbərliyi altında hökumətə yol açır. Lakin prezident parlament çoxluğuna malik olmayan və uzun müddət davam edəcəyi gözlənilməyən hazırkı Qanun və Ədalət partiyasından hökumətə and içdi.
Avropalı avtomobil istehsalçıları üçün avtomobil kabelləri istehsal edən Almaniyanın Kromberg və Şubertin Ukrayna filialı problemlərlə üzləşən şirkətlər sırasındadır. Alternativ marşrutlardan istifadə etsə də, digər keçidlərdə də tıxac var, sərhəddə 12 gün gözləmək lazımdır. Çatdırılmalar həmişəkindən daha uzun çəkir.
Şirkətin Ukraynanın Jitomir vilayətindəki filialının logistika şöbəsinin rəhbəri Olena Makarçuk deyib: “Logistika xərclərinin artması bizi şübhəsiz ki, zərərli edir.
Kaçka bildirib ki, noyabrın ilk 26 günündə Ukraynanın yük maşını ilə ixracı oktyabrda 614 milyon dollardan sonra 465 milyon dollar olub.
Sənaye lobbi qrupu olan Ukrayna İşəgötürənlər Federasiyası iqtisadiyyata birbaşa itkiləri təqribən 400 milyon avro (437 milyon dollar) qiymətləndirib.
($1 = 0,9156 avro)
Varşavada Karol Badohal və Alan Çarlişin əlavə hesabatı; Mike Collett-White və xxxx tərəfindən redaktə
Standartlarımız: Thomson Reuters Trust Principles.
Lisenziyalaşdırma Hüquqlarını əldə edin, yeni nişanı açır
2023-11-30 17:34:15
Mənbə – reuters
Tərcümə“24 SAAT”
