Pikassonun ABŞ-ın Milwaukee şəhərində keçiriləcək sərgisi üçün Parisdən yola düşən məşhur “Qadın və muşketyorun portreti” tablosu 1969-cu ilin fevralında Bostondakı Loqan hava limanının yükləmə sahəsində yoxa çıxdı.

FTB-ni təşvişə salan hadisədən iki ay sonra rəsm naməlum şəxslər tərəfindən İncəsənət Muzeyinin qapısına qoyulub.

Saytların yığılması

Yaxşı, bir filmin mövzusu ola biləcək itmə hekayəsində nə baş verdi? İllər sonra ortaya çıxan detallar…

* * * * *

Fevralın sonunda uzun sürən qar Bostonu iflic edib. Bütün şəhər, o cümlədən hava limanı metrlərlə qar altında qalıb, yük təyyarələrinin çatdırılması ciddi şəkildə pozulub. İri konteynerlər aşıb, qiymətli yüklər ətrafa səpələnib.

Konteynerlərdən birində tapılan və o zaman bazar dəyəri on minlərlə dollar olan Pikassonun rəsminin itdiyini eşidən şəhərdə böyük hiddət yaranıb.

‘BUNDAN NECƏ QURTARAQ?’

Forkliftdən bir yeşik düşərək hava limanının əməkdaşı Bill Rummelin qarşısına yuvarlanıb və rəsmdən xəbəri olmayan gənc yükü avtomobilinin baqajına aparıb.

Rummel sandığı evə gətirəndə şok həqiqətlə üzləşdi. O, Pikassonun məşhur rəsmini oğurlamışdı və vəziyyəti düzəltmək üçün çox gec idi.

Nişanlısı Sem düşdükləri vəziyyətdən panikaya düşüb və polisə getməli olduqlarını deyib. Lakin bu, Bill Rummelin həbsinə səbəb ola bilərdi.

Bu yaxınlarda The New York Times-a danışan Sam Rummel dedi: “’Bundan necə çıxa bilərik?’ Biz fikirləşirdik. Rəsmdən qurtulmaq mümkün deyildi; “Nə onu geri verə bilmədik, nə də bunun əvəzini ödəməyə maddi gücümüz var idi.” dedi.

Bill və Whit Rammel qardaşları…

ŞƏHƏR TARAFINDAN ‘KİTİLƏN’ İKİ QARDAŞ

Bu zaman Bill Rummel onları bu vəziyyətdən xilas edəcək adamı düşündü. Problemləri aradan qaldırmaqda çox məharətli olan və hər çətinliyə düşəndə ​​onu xilas edən şəxsin telefon nömrəsi var idi. Həmin şəxs onun atası Uitkomb Rummel idi…

Billin atası Uitkomb kiçik yaşlarından uşaqlarına hər şeyi “plagiat” etməyə çox öyrəşmişdi. Bill və qardaşı Uit 1950-ci illərdə böyüdükləri Mene ştatının Waterville şəhərində məşhur xırda oğrular idi.

İki qardaş pul yığmaq üçün parkomatları sındırır, mağazalardan qələm oğurlayır və hurdaya çıxan maşınlardan radio aparatlarını çıxarırdılar. Bu oğurluqlar tez-tez qardaşları çətin vəziyyətə salır və atalarını narahat edirdi.

Hər oğurluqdan sonra Baba Rummel polis bölməsinə çağırılır və uşaqlarını polisin əlindən xilas edərək nəzarətdə saxlayacağına söz verir. Bir dəfə 12 yaşlı Uit geyim mağazasından oğurluq edərkən yaxalananda Uitkomb oğlunun bir il ərzində heç bir mağazaya girməməsi şərti ilə azadlığa buraxılmasını təşkil etdi.

Bu gün 76 yaşı olan Whit o günlərdən bəhs edərkən, “Hətta mənə kola almaq üçün küncdəki ərzaq mağazasına getməyim qadağan edildi.” ifadəsini işlədib əlavə etdi:

“Anam seçdiyi paltarı maşına gətirməli idi ki, mən şalvar geyinim. Çünki geyim mağazasına girməyim qəti qadağan idi”.

“ATAM BİZƏ ÇOX ÇƏTİN OLDU”

İki qardaş heç vaxt atalarına qarşı çıxmağa cəsarət etmədilər. The New York Times-a həmin günləri təsvir edən Whit Rummel dedi: “O, hər şeyi bilirdi. “Biz bilirdik ki, o, hər şeyi görür və baş verənlərin hamısı onun qulağına gəlir”. dedi.

Çətin uşaqlıq keçirdiklərini, anaları qrip nəticəsində kiçik yaşda dünyasını dəyişdikdən sonra bir müddət bibisi ilə yaşadıqlarını, orta məktəbi bitirdikdən sonra atalarının yanına qayıtdıqlarını söyləyən Vit. “Atam bizi heç vaxt qucaqlamamışdı. Evdə çox maraqlı vaxt keçirdik. “Bəzən çox əyləncəli idi və hətta çılğın əylənə bilərdik, amma çox vaxt atam bizə qarşı çox sərt davranırdı.” dedi.

Rummel qardaşları Waterville-dən ayrılanda şəhər rahat nəfəs aldı.

Whit Yeni Orleandakı Tulane Universitetinə daxil olarkən, Bill Miçiqanda Sahil Mühafizəsində xidmət etməyə başladı. 1968-ci ildə Sahil Mühafizəsi vəzifəsi başa çatdıqda, Bill ölkənin ən böyük yük hava yolu şirkəti olan Emery Air Freight-da işə başladı. O, xırda oğurluq edənlər üçün çox cəlbedici yer olan şirkətdə gecə növbəsində işləyirdi.

Whitcomb Rummel

RESM ABŞ-A 40 MİN DOLLARA GƏLİB

Billin hava limanındakı yükləmə yerindən “oğurladığı” baqajdan. “Qadın və muşketyorun portreti” Rəsmin hekayəsi də olduqca maraqlıdır.

80-ci illərin sonlarında Pikasso Rembrandtdan ilhamlanaraq muşketyor fiqurları ilə maraqlanmağa başladı. Bu rəsm də o dövrün əsəri idi. Pepe Karmel, Nyu York Universitetinin sənət tarixi professoru “Bu, onun gec işinin idée fixe (vəsvəsə) idi. Düşünürəm ki, o vaxt o, öz-özünə sual verirdi: “Mənim sənətim köhnə ustadlarla necə əlaqədə olacaq?”. deyə soruşurdu dedi.

Rəsmi ABŞ-a gətirən şəxs o vaxt qalereya sahibi olan İrvinq Luntz idi. Luntz bu əsəri Parisdə Pikassonu dəstəkləməklə tanınan Daniel-Henry Kanveylerdən 40 min dollara alıb.

Əsər Miluokiyə gedərkən qəfildən yoxa çıxdı. Yük şirkəti ilə əlaqə saxlayan Luntz, fırtınalar səbəbindən bütün nəqliyyat şəbəkəsinin çökdüyünü öyrəndi. Bu xaosda Pikassonun tablosu da itirildi və heç kim bunun nə olduğunu bilmirdi.

Luntz günlərlə tablosunu axtardıqdan sonra FTB ilə əlaqə saxladı. FTB-nin ilk işi Loqan hava limanının ətrafındakı ərazini araşdırmaq olub.

‘Mənim nəyə sahib olduğumu heç vaxt təxmin etməyəcəksiniz’

Digər tərəfdən, Bill Rummelin hekayəsi yeni başlayırdı. Rummel 2007-ci ildə qonaq olduğu o günlərdə yaşadıqlarından danışıb. “Bu Amerika Həyatı” O, bu barədə radio verilişində danışıb.

Həmin gün hava limanının alt-üst edildiyini bildirən Rummel, menecerlərindən birinin ona qarışıqlığı təşkil etmək tapşırığını verdiyini söylədi. Rummel menecerinin etiketi onun üzərinə düşən sandığı göstərərək dedi. “Bu axşam evə gedəndə bunu özünüzlə aparın.” dedi. (Bu menecer daha sonra oğurluqda şübhəli bilinərək işdən çıxarıldı, Rummel xatırlayır.)

Baqajı 1962-ci ildə istehsal etdiyi Chevy Impala avtomobilinin baqajına yerləşdirən Rummel evə gələndə Pikassonun məşhur tablosunu qarşısında tapıb.

Bu gün 79 yaşı tamam olan Sem Rummel Bill ilə aralarında olan dialoqları The New York Times-a belə çatdırıb:

“O, mənə zəng etdi və dedi:” Məndə nə olduğunu heç vaxt təxmin edə bilməzsən. Bu Pikassodur!” dedi. Mən ondan soruşdum: ‘Sərxoşsan?’ “Mən danladım.”

Sem evə qayıdanda rəsm divara söykənmişdi. Billin “Onu görmək istəyirsən?” Sam suala çox aydın cavab verdi: “Əlbəttə yox!”

Sam və Bill Rummel

‘Atamızı çağırdın?’

Cütlük tablonu pilləkən qəfəsinə qaldıraraq mümkün qədər gizlətməyə çalışıb. Sam Rummel, “Biz o şeyi şkafımızın arxasına itələdik və qabağı çox şeylə doldurduq. Bir daha bu barədə danışmadıq.” dedi.

Ancaq ciddi problem var idi. Sem və Bill rəsmin onları problemə sala biləcəyindən narahat idilər.

Bill Rummel nə edəcəyini bilməyən sənətdən daha çox məlumatlı olan qardaşı Uitə zəng etdi. Bir dəfə Pikassonun fotosunu qardaşının yataq otağında asmaq üçün kitabxanadakı kitabdan cırdığını xatırlayan Bill, hadisəni Uittə uzun-uzadı izah etdi.

İlk sual: “Atamızı çağırdın?” baş verdi.

Uşaqlıqda törətdikləri oğurluqlardan sonra atalarının araya girdiyini və problemi həll etdiyini xatırlayan Bill, Uitkomb Rummelə zəng edərək onu evinə dəvət edir.

İKİ VARİANT: ÇIRTILANMIŞ KREM VƏ YA İSTİ ŞOKOLAD?

Uitkomb Rummel böyük oğlunun sıxıntısını dinlədi və sakitcə qazlı içkidən bir qurtum aldı və oğluna iki variant təklif etdi:

“Çırpılmış krem, yoxsa isti şokolad?”

Birinci variant, çırpılmış qaymaq, Pikassonun rəsmini atasının ortaq sahibi olduğu Waterville restoranının təməlində basdırmaq demək idi. Onlar 30 ildən sonra tablonun üstünü açıb cüzi bir sərvətə sata bilərdilər.

İkinci seçim, isti şokolad, rəsmin geri qaytarılması idi. Bill, “Mən bu rəsm əsərini qaytaracam” Atası deyəndə ki, “Bu işdə sizə kömək edəcəm” Deyərək oğlunu və gəlinini sakitləşdirib.

ATA VƏ OĞUL RESMİN GERİ GÖNDƏRİLMƏK ÜÇÜN ƏMƏLİYYƏTƏ BAŞLADILAR

Whitcombe Rummel, New Orleansdakı kiçik oğlu Whit-ə zəng etdi və ona izlənilməsi mümkün olmayan bir qeyd hazırlamaq üçün ətraflı təlimat verdi. O, ondan yüksək keyfiyyətli dəftərxana ləvazimatlarından istifadə etməyi, sağ əli ilə yazmağı (Whit solaxay idi), bədii cümlələr işlətməsini və məktubu hava poçtu ilə onun göstərdiyi ünvana göndərməsini xahiş etdi.

Bu arada FTB də həyəcan təbili çalırdı. Onun şimal-şərq bölgəsindəki bütün agentlər oğurlanmış tablonu axtarırdılar.

Ata Rummel bir neçə gündən sonra oğlunun yanına təzə palto və planla gəldi, əvvəlcə tablonun qablaşdırmasına çoxlu vazelin sürtdü, sonra isə kiçik oğlunun yazdığı məktubu qablaşdırmaya yapışdırdı. Trençkotunu, şlyapasını və əlcəklərini geyindikdən sonra günəş eynəyini taxdı; Getmək vaxtı idi…

1 apreldə Rummels həyatları boyu unutmayacaqları bir anı paylaşırdılar. Oğurlanmış Pikassonun rəsmini maşına yükləyib yola düşdülər. Bill atasının dediyi hər şeyə qulaq asırdı. Cütlük Bostondakı Hantinqton küçəsinə gedərək avtomobillərini burada saxlayıblar.

Qoca Rummel tablonu taksiyə yüklədi və sürücüyə 20 dollar verdi və paketi küçənin aşağısında yerləşən Gözəl Sənətlər Muzeyinə çatdırmağı söylədi. Sonra əynində olan hər şeyi çıxarıb zibil yeşiyinə atdı və tez maşınla evə qayıtdılar.

‘ÖLKƏ MUZEYLƏRİNDƏN DAXİL EDİLƏN rəsmlərin Əvəzində BUNU QƏBUL EDİN’

Axşam xəbərləri rəsmin varlığını son xəbər olaraq bildirdi. Muzey direktoru Perry T. Rathbone bir əlində 75 min dollar dəyərində Pikassonun rəsmini, digər əlində isə rəsmə əlavə edilmiş qeydi tuturdu. Jurnalistlərin marağına səbəb olan qeyddə deyilir:

“Xahiş edirəm bunu ölkə üzrə muzeylərdən qaçaqmalçılıq yolu ilə çıxarılan rəsm əsərlərinin əvəzi kimi qəbul edin”.

Notada “Robbin Hud” imzalanıb.

Miluokidəki qalereyanın sahibi Luntz televiziya kanallarına açıqlama verib. “Bu rəsmin geri qaytarılmasından çox xoşbəxtəm” dedi. Rəsmin dəyəri əsrarəngiz hekayəsinə görə daha da artdı.

Bir neçə gündən sonra hava limanının yükdaşıma şöbəsinin müdiri qəfil Billi yanına çağırdı. Rəhbəri Billə döşəmənin ortasında dayanmış Pikassonun tablosunun olduğu boş sandığı göstərdi və ona rəsmin tapıldığı müjdəsini verdi.

WHIT RUMMEL HEKAYƏYİ ÇƏKİLMƏK İSTƏDİ

Bu macəradan üç il sonra Whitcomb Rummel 63 yaşında qəflətən öldü. Bill təqaüdə çıxmadan və Cənubi Karolinada məskunlaşmadan əvvəl regional menecer vəzifəsinə yüksələrək Emery-də gəmiçilik şöbəsində 30 il keçirdi. Bill Rummel də 2015-ci ildə 71 yaşında vəfat edib.

Bu gün Şimali Karolinada yaşayan Whit Rummel kino biznesinə girib. İndi Robbin Hud kimi tanınan Rummel ailəsinin Pikasso hekayəsini lentə almaq istəyirdi və bu məqsədlə qəzet parçaları toplayırdı.

Bununla belə, vacib bir sual var idi: Pikassonun tablosu hazırda haradadır və kimin ixtiyarındadır?

Rəsm hərrac qeydlərində və ya Pikasso məlumat bazasında qeyd olunmayıb. Pikasso bir çox silahşüur temalı rəsmlər çəkdi, lakin sözügedən əsərin taleyi qeyri-müəyyən idi.

RESMİN HARADA VƏ KİMDƏ OLDUĞU BİLMİR.

Rummel, rəsmin izinə düşmək üçün redaktor və maliyyə yazıçısı Monika Boyeri işə götürdü.

Boyer 1971-ci ildə Milwaukeedə keçirilən tədbiri axtarırdı “Pikasso Miluokidə” adlı sərginin kataloqunda tapıb. Cədvəl “‘“Qadın və muşketyorun portreti” Sidney və Doroti Kohlun izni ilə…” Deyərək sərgiləndi.

Boyer Florida ştatının Palm Beach şəhərində yaşayan 92 yaşlı Sidney Kohl ilə əlaqə saxlayıb. Son dərəcə zəngin insan və sənət kolleksiyaçısı olan Kohl 2012-ci ildə yaratdığı səkkiz sənət əsərini 101 milyon dollara hərraca çıxarıb. Pikassonun tablosu bu əsərlər arasında deyildi.

Boyerin Pikassonun rəsminin hələ də Kolun şəxsi kolleksiyasında olub-olmadığını təsdiqləmək cəhdi uğursuz oldu. ““Qadın və muşketyorun portreti” Rəsmin harada olduğu bu gün də məlum deyil.

The New York Times qəzetində dərc olunmuş “Ay ata, oğurladığım Pikassonu qaytarmaqda mənə kömək edə bilərsənmi?” adlı məqalədən tərtib edilmişdir.