Çin lideri Si Cinpin üçüncü prezidentlik müddətində ilk səfərini Rusiyaya edib. Bu həm də Xi-nin Ukraynaya təcavüzündən sonra Rusiyaya ilk səfəridir. Üç gün müddətinə planlaşdırılan səfər Rusiya lideri Vladimir Putinin Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi tərəfindən həbs qərarı çıxarıldıqdan sonra həyata keçirilir. Qərardan sonra dünyanın ikinci böyük iqtisadiyyatının liderinin Putinlə yan-yana görünməsi Putinə əhəmiyyətli bir dəstək olaraq görülür. Pekin Rusiya lideri Putin haqqında həbs qərarı çıxaran Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsini “ikili standart” tətbiq etməkdə günahlandırıb və “dövlət başçılarının beynəlxalq hüquqa əsasən təqibdən immunitetə ​​malik olduğunu” bəyan edib.

Saytların yığılması

Dörd saat yarım çəkdi

Dünən Çin liderinin təyyarəsi Moskvanın Vnukovo hava limanına enərkən Putinin onu qarşılamaq üçün orada olub-olmayacağı ilə bağlı sual yaranıb. Xi-ni qırmızı xalıda Putin əvəzinə baş nazirin müavini Dmitri Çernışenko qarşılayıb, hərbi orkestr iki ölkənin himnlərini səsləndirib. Hava limanında Putinlə görüşünün məzmunu ilə bağlı ipucları verən Xi Jinping bildirib ki, təkcə ikitərəfli münasibətlər deyil, həm də “regional və beynəlxalq məsələlər müzakirə olunacaq”. Rusiya lideri isə “onlar hər zaman danışıqlara açıqdır” mesajını verib.

class=”medianet-inline-adv”>

Kreml sarayında Putin və Xinin təkbətək görüşü dörd saat yarım davam edərkən, iki liderin bu gün də görüşəcəyi açıqlanıb.

MASA ÜZRƏ SÜLH PLANI

Xi-nin ötən ay elan etdikləri 12 bəndlik atəşkəs planı çərçivəsində Rusiyanı Ukrayna ilə danışıqlara razı salmağa çalışacağı gözlənilir. Plan Rusiyaya qarşı sanksiyaların ləğvi müqabilində atəşkəs əldə etməyi nəzərdə tutur. Lakin o, rus qoşunlarının Ukrayna ərazisindən çıxarılmasını nəzərdə tutmur və Ukrayna buna etiraz edir. Müvafiq olaraq, Rusiyadan Krım yarımadasına və Zaporojye və Xerson vilayətlərinə qədər uzanan sahil xətti qismən Rusiyanın nəzarətində qalacaq. Donbas regionunda isə Donetsk və Luqansk Rusiya Federasiyasının tərkib hissəsi sayılacaq. Kiyev administrasiyası bundan əvvəl də bunu qətiyyən qəbul etməyəcəklərini bildirib. Gözlənilir ki, Çin lideri Kremldəki görüşlərdən sonra Ukrayna prezidenti Zelenskiyə telefonla məlumat verəcək və onun cavabına görə, Putinlə bir daha görüşəcək.

class=”medianet-inline-adv”>

UKRAYNADAN ZƏNG

Xi-nin səfərindən əvvəl Ukrayna Çini “müharibəyə son qoymaq üçün öz gücündən istifadə etməyə” çağırıb. Zelenski Çinin vasitəçiliyinə açıq olduqlarını bildirib. Lakin tərəflər hərtərəfli münaqişəyə hazırlaşdıqları üçün mümkün atəşkəsə ümidlər güclü deyil. Xi-nin səfərindən bir gün əvvəl müharibənin ağır dağıntılara məruz qaldığı Ukraynanın Mariupol şəhərinin küçələrində gəzən Putin də geri addım atmayacağına işarə edib.

Obyektivlik pozulubmu?

Səfər Qərb güclərinin, xüsusən də Vaşinqtonun Çinin “müharibədə iştirak etməsi” ilə bağlı ittihamlarının artdığı bir vaxta təsadüf edir. Rusiyaya silah tədarük etdiyinə dair iddiaları rədd edən Pekin özünü vasitəçi kimi göstərmək istəyir. İqtisadiyyatı Qərb ölkələri ilə iç-içə olan Çin Rusiya ilə müqayisədə Qərbin mümkün sanksiyalarına daha həssasdır.

class=”medianet-inline-adv”>

MEDVEDEV: HƏMİN MƏHKƏMƏYİ LAHAAQDA VƏ OLAYACAQ

Rusiyanın keçmiş prezidenti Dmitri Medvedev Putini axtarışda elan edən Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsini (BCM) “raket”lə hədələyib. Hazırda Rusiya Təhlükəsizlik Şurası katibinin müavini olan Medvedev deyib: “Bu, tamamilə xəttdən kənardır. Arktikada Rusiyanın hərbi gəmisindən atacağımız “Onix” hipersəs raketi Haaqadakı o məhkəməni dəqiq bir atəşlə məhv edə bilər. Bunu etsək, NATO-nun Rusiyaya müharibə elan edəcəyini düşünmürəm. “Onsuz da həmin məhkəmədə heç bir Avropa vətəndaşı yoxdur. Medvedev həmçinin bildirib ki, bu qərar “beynəlxalq hüquq sisteminə bomba”dır.

UKRAYNA AYDA 350 MİN GÜL İSTƏYİR

class=”medianet-inline-adv”>

Moskvada müharibənin gələcəyi ilə bağlı mümkün ssenarilər müzakirə edilərkən, Brüsseldə Kiyevə yeni silah yardımı müzakirə olunub. Avropa İttifaqının xarici işlər və müdafiə nazirləri Kiyevə 2 milyard avroluq yeni sursat dəstəyini təsdiqləyib. Son yardım paketi Ukraynanın “hazırda aylıq 350 min artilleriya mərmisinə ehtiyacını” ödəməyi hədəfləyir. İşğal başlayandan bəri Ukraynanın ayda orta hesabla 110 min 155 mm-lik top mərmisi xərclədiyi bildirilir. Digər tərəfdən, yardımın qarşısında ən böyük maneə siyasi və ya iqtisadi deyil, logistik çətinliklərdir. Avropanın mühüm sursat istehsalçıları tam gücü ilə işlədiklərini, lakin hələ də ehtiyacı ödəməkdə çətinlik çəkdiklərini bildirdilər. Dünən 350 milyon dollarlıq yeni hərbi dəstək paketini açıqlayan ABŞ-da istehsalçılar tükənən ehtiyatları doldurmaq üçün illər lazım olacağını açıqladı.

class=”medianet-inline-adv”>

QƏRB MƏTBUATI NECƏ BAXIN

Çin lideri Si Cinpinin Moskva səfəri ilə bağlı diqqət çəkən şərhlər belə olub:

– The Wall Street Journal Pekinin özünü potensial vasitəçi kimi göstərdiyini qeyd etdi, lakin bunun asan olmadığını vurğuladı, çünki həm Moskva, həm də Kiyev yazda böyük münaqişəyə hazırlaşır.

– Washington Post, Xi-nin Moskvaya beynəlxalq məhkəmə tərəfindən Putin üçün həbs qərarı çıxarıldığı bir mühitdə enməsinə diqqət çəkdi və iki liderin Qərbə qarşı ortaq mövqe tutduğunu bildirdi.

– “İşğalın başlanğıcından bəri bu, Putinə dəstək nümayişidir” deyən CNN, “Qərb hökumətləri iki ölkə əlaqələrini dərinləşdirərkən görüşləri diqqətlə izləyəcək” dedi.

– BBC də səfərin Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin qərarından sonra həyata keçirildiyini vurğuladı. Pekinin səfər üçün “dostluq və sülh üçün” şərhini verdiyini xatırladan Britaniya ictimai yayımı Pekinin 12 bəndlik təklifinə də toxunub.

– Guardian qəzeti qeyd edib ki, Si-ni hava limanında qarşılayan baş nazirin müavini Dmitri Çernışenkodur. “ÇİN lideri qlobal vasitəçi rolunu axtarır” dedi.