YENİ DELHI, 2 may (Reuters) – Çinin dəstəklədiyi Hindistan, G20 qrupu daxilində ölkələrin qalıq yanacaqların istifadəsini dayandırmaq üçün son tarix təyin etmək əvəzinə karbon emissiyalarını azaltmaq üçün yol xəritəsi seçməsinə icazə vermək üçün konsensus yaratmağa çalışır, üç Hindistan hökumət rəsmiləri bildiriblər.
G20-nin hazırkı prezidenti olan Hindistan, sentyabrda keçiriləcək qrup sammitində açıqlanacaq kommunikedə “çox enerji yolları” ifadəsini təqdim etməkdə maraqlıdır və Çin və Cənubi Afrika da daxil olmaqla ölkələr tərəfindən dəstəklənir, rəsmilərdən biri deyib. Üç məmur media ilə danışmaq səlahiyyəti olmadığı üçün kimliyini açıqlamaqdan imtina edib.
Enerji keçidinin çoxsaylı yolları ölkələrə xalis sıfır emissiya planları üzərində işləyərkən resursları, hətta kömürü də seçməyə olanak verəcək.
Keçən ay Qərbi Qucarat əyalətində keçirilən G20 Enerji Keçidləri üzrə İşçi Qrupunun (ETWG) iclasında Hindistan zəngin dövlətlərin kömürdən istifadəni dayandırmaq üçün təklif etdiyi müddətə qarşı çıxdı, görüşdə olan rəsmi dedi. Hökumətin məlumatına görə, Hindistanın illik elektrik enerjisi istehsalının təxminən dörddə üçünü kömür təşkil edir və Yeni Dehli digər ölkələrlə müqayisədə adambaşına düşən tullantıların daha aşağı bulunduğunu əsas gətirərək yanacaqdan istifadəsini uzun müddət müdafiə edir.
Çin, görüş zamanı Hindistanı dəstəkləyərək, qazıntı yanacaqlarından asılılığa son qoymaq üçün vaxt təyin edə bilməyəcəyini və “tüm” mövcud resurslarını optimal istifadəyə sərf etmək istədiyini söylədi.
Bu iki ölkə dünyada kömür istehlakı üzrə ilk iki ölkədir.
Çinin xarici işlər və ətraf mühit nazirlikləri Reuters-in göndərdiyi sorğulara cavab verməyib.
Hindistanın güc nazirliyi şərh verməkdən imtina edib. Ekologiya və Bərpa Olunan Enerji nazirlikləri cavab vermədi.
“Yeddilik” zəngin ölkələrinin iqlim nazirləri keçən ay “en geci 2050-ci ilə qədər enerji sistemlərində xalis sıfıra nail olmaq üçün azaldılmayan qalıq yanacaqların mərhələli şəkildə dayandırılmasını sürətləndirmək” barədə razılığa gəliblər.
Rəsmilər Hindistanın kömürdən istifadəni dayandırmaq üçün Qərb ölkələrinin təkrar tələblərinə qarşı qlobal iqlim danışıqlarında “çox yol” ifadəsini ilk dəfə istifadə etdiyini söylədi.
İkinci bir məmur bu ifadənin “müxtəlif ulusal şəraitdə ümumi, lakin fərqli məsuliyyətlərə” üstünlük verən iqlim dəyişikliyi ilə mübarizə üzrə 2015-ci il Paris sazişinə uyğun bulunduğunu söylədi. Onun sözlərinə görə, zəngin ölkələr kömürdən çıxmağı tələb edərkən buna göz yumur.
“Hər bir ölkədə öz ulusal öhdəliklərinə və ianələrinə nail olmaq üçün fərdi yolların olması ilə bağlı üstünlük təşkil edən bir düşünce ortaya çıxdı” dedi görüşdə iştirak edən üçüncü rəsmi.
2022-ci ilin noyabrında Misirdə keçirilən iqlim dəyişikliyi ilə bağlı son müzakirələrdə kömürdən istifadəni mərhələli şəkildə azaltmaq çağırışları ilə üzləşən Hindistan, təbii qaz da daxil olmaqla, tüm qalıq yanacaqların mərhələli şəkildə ləğv edilməsi lazım bulunduğunu söylədi. Üçüncü rəsmi, keçən ay keçirilən G20 toplantısında Hindistanın kömürə üstünlük verməkdənsə, fosil yanacaqlara diqqət yetirdiyini söylədi.
Dünyanın ən çox əhalisi olan iki ölkəsi olan Hindistan və Çin uzun müddətdir davam edən sərhəd mübahisələrinə baxmayaraq, beynəlxalq iqlim dəyişikliyi danışıqlarında tez-tez ortaq mövqe tuturlar.
Mart ayında Avropa İttifaqı noyabrda Dubayda keçiriləcək COP28 sammitindən əvvəl qlobal qalıq yanacaq mərhələsini təşviq etməyə razılaşdı.
Dehli sentyabr ayında ABŞ prezidenti Co Bayden və Çin sədri Si Cinpin də daxil olmaqla G20 liderlərinin sammitinə ev sahibliyi edəcək. Qrupun qlobal məsələlər, o cümlədən iqlim dəyişikliyi ilə bağlı mövqeyini yekunlaşdırmaq üçün rəsmilər həmin iclas ərəfəsində görüşür.
G20-yə G7 ölkələri ilə yanaşı, Rusiya, Çin, Hindistan, Braziliya, Avstraliya və Səudiyyə Ərəbistanı da daxildir.
Yeni Dehlidə Sarita Çaqanti Sinqh tərəfindən reportaj; Valerie Volcovici-nin Vaşinqtonda və Laurie Chen-in Pekində əlavə hesabatı; Raju Gopalakrishnan tərəfindən redaktə
Standartlarımız: Thomson Reuters Trust Principles.
2023-05-02 14:30:29
Mənbə – reuters
Tərcümə“24 SAAT”
