PRİŞTİNA, 2 may (Reuters) – Kosovo və Serbiya liderləri Kosovonun şimalındakı serblərin çoxluq təşkil etdiyi ərazilərdə gərginliyin necə azaldılması ilə bağlı razılığa gələ bilmədilər, çərşənbə axşamı Aİ-nin xarici siyasət komissarı Josep Borrell, hər hansı tekrar gərginliyin Aİ-yə xələl gətirə biləcəyi barədə xəbərdarlıq etdi. əlaqələrin normallaşdırılmasına dair razılaşmanı dəstəkləyib.
Mart ayında Priştina və Belqrad Qərbin dəstəklədiyi əlaqələri yaxşılaşdırmağa yönəlmiş planı həyata keçirmək barədə şifahi razılığa gəliblər, lakin o vaxtdan bəri çox azca irəliləyiş müşahidə olunub.
Kosovonun şimalında yaşayan təxminən 50,000 serb ötən ilin noyabrında tərk etdikləri polis, məhkəmə və bələdiyyə hökumətləri də daxil olmaqla Kosovo institutlarında hələ də iştirak etməkdən imtina edir. Onlar ötən ay Kosovo hakimiyyətinin təşkil etdiyi yerli seçkiləri boykot ediblər.
Borrell bildirib ki, Kosovonun baş naziri Albin Kurti və Serbiya prezidenti Aleksandr Vuçiç ilə görüşdə o, “çox aşağı fəallıq” ilə keçirilən seçkilərdən sonrasında Kosovonun şimalındakı vəziyyətlə bağlı “ciddi narahatlığını” ifadə edib.
O, tərəfləri güzəştə getməyə çağırıb və xəbərdarlıq edib ki, hər hansı daha da gərginləşmə Aİ-nin əlaqələri normallaşdırmaqla bağlı dəstəklədiyi sazişin həyata keçirilməsinə “xırdalaya” bilər.
Vuçiç və Kurti serblərin əksəriyyətini təşkil edən bələdiyyələrə daha çox muxtariyyətin təmin edilməsi üçün çərçivə haqqında razılığa gələ bilmədilər, bu, Serblərin Kosovo institutlarında iştirak etmək üçün qoyduğu şərtdir.
Kurti jurnalistlərə bildirib ki, çərşənbə axşamı günü keçirilən iclasda təqdim edilən və əksəriyyətin serb olan bələdiyyələrə daha çox muxtariyyət verilməsi təklifi Kosovo konstitusiyasına uyğun gəlmir və qəbul edilə bilməz.
“Mən çox narahatam” dedi Vuçiç jurnalistlərə. “Aydındır ki, Priştina üzərinə götürdüyü öhdəlikləri yerinə yetirmək istəmir”, o, serb bələdiyyələrinin assosiasiyasını nəzərdə tutaraq əlavə edib.
Bununla belə, çərşənbə axşamı hər iki tərəf 1998-99-cu illərdəki münaqişədə hələ də itkin düşənlərin qalıqlarını müəyyən etmək üçün Kosovo müharibəsi dövründən qalan dəfn yerlərinin tapılması üçün birgə işləməyə söz verib.
Təxminən 24 il sonrasında, 13.000-dən çox insanoğlunun ölümünə səbəb olan müharibədə 1621 nəfər itkin düşüb. Ölən və itkin düşənlərin əksəriyyəti etnik albanlardır.
Hər iki tərəf məxfi olan sənədlər də daxil olmaqla sənədləri paylaşmağa və şübhəli kütləvi məzarların yerlərini aşkar etmək üçün peyk məlumatlarından və digər texnologiyalardan istifadə etməyə razılaşıb.
Müharibə 1998-ci ildə o vaxt Serbiyanın bir əyaləti olan Kosovodakı etnik albanların Belqrad hakimiyyətinə qarşı üsyana qalxması ilə başladı. 1999-cu ilin iyununda NATO müdaxiləsindən sonrasında başa çatdı. Kosovo o vakit inzibati cəhətdən BMT tərəfindən idarə olunurdu
Kosovo 2008-ci ildə müstəqilliyini elan edib, lakin Serbiya keçmiş vilayətinin dövlətçiliyini tanımaqdan imtina edir.
Fatos Bytyci tərəfindən reportaj, Rosalba O’Brien tərəfindən redaktə
Standartlarımız: Thomson Reuters Trust Principles.
2023-05-03 09:02:04
Mənbə – reuters
Tərcümə“24 SAAT”
