Son dəqiqə: Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Əhali Fondu (UNFPA) 15 noyabr tarixinə dünya əhalisinin 8 milyard nəfərə çatdığını bildirdi. UNFPA-nın dərc etdiyi hesabata görə, dünya əhalisinin 2030-cu ildə 8,5 milyard, 2050-ci ildə 9,7 milyard, 2100-cü ildə isə 10,4 milyard nəfərə çatacağı təxmin edilir.
Dünyada əhalinin artım tempi yavaşlasa da, əhalinin 2100-cü ilə qədər artmağa davam edəcəyi gözlənilir.
1970-ci illərdən bəri azalan dünya əhalisinin artım tempi ilk dəfə 2020-ci ildə 1 faizdən (illik) aşağı düşüb.
Dünyanın 7 milyard insandan 8 milyarda yüksəlməsi üçün təxminən 12 il lazım olduğu halda, növbəti milyarda çatmaq üçün təxminən 14,5 il (2037-ci ilə qədər) olacağı gözlənilir.
Proqnozlara görə, Sahara-altı Afrikada əhalinin artımı yüksək məhsuldarlıq səviyyəsinə görə 2050-ci ilə qədər qlobal artımın yarısından çoxunu təşkil edəcək.
Getdikcə daha çox ölkədə əhalinin azalması yeni reallıq kimi üzə çıxsa da, gələcəkdə aktiv əhalinin azalması ilə üzləşən ölkələrin sayında artım olacağı proqnozlaşdırılır.
Bu gün 1990-cı ildəkindən daha az əhalisi olan 17 ölkə var ki, onların hamısı Şərqi Avropadadır. Cənubi Avropa və Şərqi Asiyada əhalinin sayının azaldığı bəzi ölkələr də var.
Qlobal miqyasda əhalinin azalması, əhalinin azalmasından ən çox təsirlənən Avropa ölkələrində aşağı və azalan doğum nisbətləri və yüksək immiqrasiya ilə bağlıdır.
Dünya əhalisinin 7 milyarddan 8 milyarda yüksəlməsi ilə əhalinin artımının böyük hissəsi aşağı-orta və aşağı gəlirli ölkələrdə, cəmi 250 milyon artım isə yuxarı-orta və yüksək gəlirli ölkələrdə baş verib.
Dünya əhalisinə əlavə olunan növbəti 8-9 milyard insanın 920 milyonunun aşağı-orta və aşağı gəlirli ölkələrdə yaşayacağı proqnozlaşdırılır.
Bu il Çinin əhalisinin pik həddə çatacağı, sonra isə azalmağa başlayacağı gözlənilir. Hindistanın 2023-cü ilə qədər “dünyanın ən sıx məskunlaşdığı ölkə” kimi Çini keçəcəyi təxmin edilir.
BMT dünya əhalisinin 7 milyarddan 8 milyarda yüksəldiyi halda, yeni 1 milyardı təşkil edənlərin yarısının Asiyadan olduğunu açıqlayıb.
Afrika əhalinin artımının ikinci ən böyük bölgəsidir (təxminən 400 milyon), Afrika əhalisinin 2038-ci ilə qədər 2 milyarda çatacağı gözlənilir.
Önümüzdəki dövrdə Avropanın əhali artımına töhfəsinin mənfi olacağı təxmin edilir.
Hindistan 7 milyarddan (177 milyon) 8 milyarda çatan dünya əhalisinə ən böyük töhfə verən ölkə olub, bunu müvafiq olaraq Çin (73 milyon) və Nigeriya (60 milyon) tutur.
Əhali artımının ümumi yavaşlamasının əmək qabiliyyətli insanların nisbəti artdıqca, iqtisadi artıma da təsir edəcəyi gözlənilir.
Əhalinin 7 milyarddan 8 milyarda qədər artımının yarıdan çoxunu yetkin əhalinin (30-64) artması ilə əlaqələndirmək olar. Digər tərəfdən, növbəti milyardın (8-9-cu milyardlar arasında) 400 milyondan çoxunun 65 yaşdan yuxarı şəxslər olacağı proqnozlaşdırılır.
Bu günün (15 noyabr) bəşəriyyət üçün həm dönüş, həm də məlumatlılıq anı olduğunu vurğulayan BMT qlobal birliyin üzləşdiyi çağırışlara və imkanlara da diqqət çəkir.
BMT bütün ölkələri 8 milyard insanın hər bir fərdinin eyni hüquq və seçimlərdən istifadə edə biləcəyi daha bərabər bir dünya qurmaq üçün birlikdə işləməyə dəvət edir.
8 milyard əhalinin arxasında bir uğur hekayəsinin olduğuna diqqət çəkən BMT, həyat keyfiyyətinin və ömrünün uzadılması, ana və uşaq ölümlərinin azaldılması kimi səhiyyə xidmətlərində irəliləyişlərin əldə edildiyini qeyd edir.
Tərcümə“24 SAAT”
