2022-11-29 15:30:49
Sosial Demokrat Baş nazir Olaf Şolzun rəhbərlik etdiyi koalisiya hökumətinin yaxın günlərdə parlamentə təqdim etməyi planlaşdırdığı dəyişikliklərlə türklərin illərdir gözlədiyi “ikili vətəndaşlıq” artıq mümkün olacaq və alman dilinə keçid vətəndaşlıq asanlaşacaq.
Hökumət sözçülərinin verdiyi məlumata görə, Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən hazırlanan 39 səhifəlik qanun dəyişikliyi layihəsi bir neçə gün ərzində müvafiq nazirliklərə təqdim olunacaq və koalisiya tərəfdaşları layihəni yekunlaşdıracaq. Nazirlər Şurasının təsdiqindən sonra təklifin Bundestaqa təqdim edilməsi və 2023-cü ilin birinci yarısında səsverməyə çıxarılması gözlənilir.
Scholz-un rəhbərliyi ilə keçən il Sosial Demokrat Partiyası, Yaşıllar və Libveral Demokrat Partiyasının qurduğu üçlü koalisiya hökuməti koalisiya razılaşmasında Almaniya üçün “müasir mühacirət ölkəsi” vizyonunu irəli sürdü və bu barədə bir söz verdi. müasir vətəndaşlıq qanunu üçün hərtərəfli siyasət dəyişikliyi.
QANUN DƏYİŞİKLİK NƏ GƏTİRƏCƏK?
Almaniya hökuməti yeni qaydalarla ölkədə yaşayan mühacirlərin Almaniya vətəndaşlığına keçidini sürətləndirməyi və asanlaşdırmağı hədəfləyir. Vətəndaşlıq üçün müraciət etmək üçün Almaniyada 8 il qanuni yaşamaq tələbi 5 ilə endiriləcək.
Əslində inteqrasiyada xüsusi uğur əldə edənlər üçün bu müddət daha da qısalacaq.Almaniyada 3 il yaşamaq kifayət sayılacaq.Bu kontekstdə hesab edilə bilər.
TÜRKLƏRƏ BAĞLI QAYDALAR NƏDİR?
Almaniyada türk əsilli insanların illərdir gözlədiyi ikili vətəndaşlıq hüququ da islahatlar paketinə daxildir.
Almaniya vətəndaşlığını qəbul edən hər kəs öz vətəndaşlığını saxlamaq hüququna malik olacaq.Almaniyada mövcud qaydalar Avropa İttifaqına üzv dövlətlərin və İsveçrənin vətəndaşlarına ikili vətəndaşlıq verir.
Bundan əlavə, İran, Suriya, Argentina, Braziliya və Meksika kimi imtinaya icazə verməyən bir çox ölkədən gələnlər kriteriyalara cavab vermələri şərti ilə ikili vətəndaşlıqdan yararlana bilərlər.
Ölkədəki ən böyük mühacir qrupunu təşkil edən türk əsillilərə ikili vətəndaşlığın verilməməsi bu səbəbdən uzun illərdir müzakirələrə və ayrı-seçkilik tənqidlərinə səbəb olub.Bir çox türk əsilli insan Almaniya vətəndaşlığı üçün müraciət etmir. gəldikləri ölkə ilə əlaqələrini itirməmək.
Son illər Almaniya vətəndaşlığını alanların sayı azalmaqdadır. Hüquqşünaslar və immiqrasiya ekspertləri xəbərdarlıq edirlər ki, əhalinin 10 faizindən çoxunun vətəndaş hüquqlarının olmaması və siyasi qərarların qəbulu proseslərində iştirak etməməsi demokratiya boşluğudur.
67 YAŞDAN ÜÇÜN YENİ Obyektlər
Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən hazırlanan, lakin hələ yekunlaşdırılmamış layihə Almaniyaya gələn ilk nəsillər üçün mühüm dəyişiklikləri nəzərdə tutur.
Bu nəslin Almaniyanın iqtisadi və sosial inkişafına mühüm töhfələr verdiyi vurğulanaraq, bu töhfələrə “şərəf” verilməli olduğu vurğulanır.
Vaxtilə “qonaq işçi” kimi görünən bu nəslin dil öyrənib ona uyğunlaşması üçün dövlət tərəfindən dəstəklənməməsi, Almaniya vətəndaşlığını ala bilməsi üçün qaydaların yumşaldılması planlaşdırılır. .
Bu çərçivədə Almaniya vətəndaşlığına keçiddə 67 yaşdan yuxarı olanlar üçün dil biliyi tələbləri yüngülləşdiriləcək. Sadə bir şifahi imtahanla bu insanların alman dili biliklərinin gündəlik həyatlarını davam etdirməyə kifayət edib-etmədiyi yoxlanılacaq.
ALMAN QANUNUNA SAĞLIQ MEYARLARI
Almaniyada mühacir əleyhdarı və ifrat sağçı partiyaların tez-tez gündəmə gətirdiyi təbliğata qarşı, radikal dinlərə, demokratiyaya və azadlıqlara qarşı olan siyasi islamçılara vətəndaşlıq veriləcək hökumət, bir sıra yeni meyarlar ortaya qoymağı hədəfləyir.
Mövcud təcrübədə Almaniya vətəndaşlığı üçün müraciət edənlər üçün “Konstitusiyaya uyğunlaşma və Almaniyada yaşayış şəraiti” kimi ümumi şərtlər mövcuddur.
Hökumət isə bu kontekstdə daha ətraflı yeni meyarlar tətbiq etməyi planlaşdırır. Mətbuata sızan məlumatlara görə, dini təfsir və inanc anlayışlarını Konstitusiyadan yuxarı görənlərin, qadın-kişi bərabərliyini pozan, kök salmış patriarxal ailə quruluşuna malik şəxslərin vətəndaşlıq müraciətləri rədd edilə bilər.
Bildirilir ki, rəsmi nikahdan başqa dini nikahla birdən çox qadınla nikaha girdiyi aşkarlanan və qadınların hüquqlarına məhəl qoymayan kişilərin də müraciətləri rədd ediləcək.
TƏHLÜKƏSİZLİK NARAHATLARI, SIZMALARA QARŞI TƏDBİRLƏR
2015-ci ildən bəri qeyri-qanuni immiqrasiyanın artması ilə Yaxın Şərq ölkələri, Əfqanıstan, Belarus və Rusiyadan Almaniyadan yüz minlərlə mühacir gəldi, vətəndaşlıq meyarlarının əyilməsi bəzi təhlükəsizlik mütəxəssisləri tərəfindən tənqid edilir.
Xüsusilə terror təşkilatları və ya bəzi kəşfiyyat orqanları ilə əlaqəsi olan şəxslərin asanlıqla Almaniya vətəndaşlığını ala biləcəyini iddia edən bu ekspertlər buna qarşı tədbir görülməsini tələb edirlər.
22 milyondan çox miqrant mənşəli insanın yaşadığı Almaniyada 9 milyon insanın vətəndaşlığı yoxdur.
“Der Spiegel” jurnalının xəbərinə görə, Almaniya vətəndaşlığını almaq istəyənlər haqqında daha dolğun məlumat toplanacaq, təhlükəsizlik qurumları qarşısında ediləcək sorğu-sualın əhatə dairəsi genişləndiriləcək.
Müvafiq olaraq, məlumat yalnız daxili kəşfiyyat agentliyi BfV-dən deyil, həm də xarici kəşfiyyat agentliyi BND-dən, həmçinin Federal Polis Xidmətindən və Federal Kriminal Polis İdarəsindən tələb olunacaq.
Bu yolla “terror təşkilatları” və ya radikal dini qruplarla əlaqəsi olan şəxsləri vətəndaşlığa çevirərək Almaniyanın dövlət qurumlarına sızmasının qarşısını almağa çalışılacaq.
XRİSTİYAN DEMOKRATLAR ƏLAVƏ EDİR
Ana müxalifətdə olan Xristian Birlik Partiyaları (CDU/CSU) Almaniya vətəndaşlığına keçidin asanlaşdırılmasının qeyri-qanuni miqrasiyaya təkan verəcəyi və inteqrasiya problemlərini artıracağı səbəbi ilə qarşı çıxır.
Mühafizəkar siyasətçilər bu həftə verdikləri açıqlamalarda Almaniya vətəndaşlığının dəyərini vurğulayaraq, müəyyən müddət ərzində ölkədə yaşayan az qala hər kəsin vətəndaşlığa alınmasının bu dəyərin itirilməsinə səbəb olacağını iddia ediblər.
Əvvəlki illərdə “ikili vətəndaşlıq” təşəbbüslərinə qəti şəkildə qarşı çıxan Xristian Demokratlar da bu məsələ ilə bağlı öz etirazlarını təkrarladılar.
LİBERALLARIN TƏNQİDİ MÜZAKİRƏYİ VERDİ
Scholz hökumətinin qanunu dəyişmə cəhdi Almaniyada xüsusilə mühacirlərdə böyük həyəcan yaratsa da, müxalifətin sərt tənqidlərindən sonra koalisiya ortağı liberal FDP-nin açıqlamaları diqqət çəkib.
FDP-nin baş katibi Bijan Diji-Sarai Almaniya mətbuatına verdiyi açıqlamada qeyri-qanuni immiqrasiya ilə mübarizədə arzu edilən irəliləyişin hələ əldə edilmədiyini, ona görə də vətəndaşlığa qəbulun asanlaşdırılmasının “vaxtını” görmədiklərini bildirib.
SPD-nin daxili işlər naziri Nensi Faeser isə “Tagesspiegel” qəzeti üçün yazdığı məqalədə koalisiyanın böyük tərəfdaşı Sosial Demokratların qərarlı olduğu mesajını verib. Vətəndaşlıq qanununda nəzərdə tutulan dəyişiklikləri “gecikmiş islahat” olaraq xarakterizə edən Faeser, immiqrasiya ölkəsi olan Almaniya üçün bir paradiqma dəyişikliyinin zəruri olduğunu və islahatın sosial birlik üçün böyük bir fürsət təqdim etdiyini vurğuladı.
SPD ilə yanaşı, koalisiyanın ikinci ən böyük tərəfdaşı olan Yaşıllar vətəndaşlıq qanununda islahatların aparılmasını qətiyyətlə müdafiə edir və ikili vətəndaşlığın tətbiqini dəstəkləyir.
ŞANSDAN KRİTİK MESAJLAR
Almaniya kansleri Olaf Şolz çərşənbə axşamı günü işarə etdi ki, koalisiya hökuməti vətəndaşlıq qanununda hərtərəfli islahatların həyata keçirilməsinə sadiqdir.
Miqrasiya və inteqrasiya ilə bağlı keçirilən yığıncaqda çıxış edən Scholz, Almaniyanın güclü iqtisadiyyatı, liberal nizamı və siyasi sabitliyi ilə çoxlarının ümid ölkəsinə çevrildiyini bildirib və bu uğurda mühacirlərin də töhfəsinin göz ardı edilə bilməyəcəyini vurğulayıb.
İndiyədək Türkiyə vətəndaşları Almaniya vətəndaşı olmaq üçün Türkiyə və ya Almaniya vətəndaşlığı arasında seçim etməli, Türkiyə vətəndaşlığından imtina etməli idilər.
On illərdir Almaniyaya gələnlərin ölkənin inkişafına böyük töhfələr verdiyini vurğulayan Şolz, “Ölkəmizdəki həkimlərin dörddə biri alman əsilli deyil, mühacir mənşəlidir. Tibb bacıları və baxıcıların nisbəti daha da yüksəkdir, immiqrantların üçdə biri Almaniyada doğulmayıb. “Koronavirusun yayılması bunun nə qədər dəyərli töhfə olduğunu çox diqqətəlayiq şəkildə nümayiş etdirdi.”
Almaniyada işləyən əhalinin sayının 45 milyonu keçdiyini və bunun Almaniya tarixindəki ən yüksək səviyyə olduğunu izah edən Scholz, “Son dövrlərdə işçi sayındakı artımın üçdə ikisini Almaniya vətəndaşlığı olmayanlar təşkil edir. ”
Almaniyada təqribən 9 milyon insanın illərdir burada yaşayıb işlədiyini, lakin hələ də alman vətəndaşlığına sahib olmadığını bildirən Scholz, demokratiyanın zərurətindən seçmə və seçilmə hüququnun əhəmiyyətini vurğuladı.
“Demokratiya ancaq söz sahibi olmaq imkanı ilə mövcud ola bilər. Legitimliyin bu şəkildə formalaşdığını bildirərək, dövlətin qəbul etdiyi qərarların qəbulu da bu yolla gücləndirilə bilər”.
Olaf Scholz bir çox insanın vətəndaşlıqdan imtina etməmək üçün Almaniya vətəndaşlığını almaqda tərəddüd etdiyini, ona görə də bu şərti aradan qaldırmaq istədiklərini bildirib.
“Niyə buna təkid etdiyimizi heç vaxt başa düşmədim, çünki mənsubiyyət və kimlik bir tərəfin qalib, digərinin uduzduğu oyun deyil… Almaniya vətəndaşlığını alanların 60 faizi vətəndaşlıqdan imtina etmək məcburiyyətində deyil. Qalan 40 faiz üçün çoxluğa verilən hüququn niyə onlara verilmədiyini anlamaq son dərəcə çətindir. Ədalətin rəyi bu şəkildə formalaşa bilməz”.
Tərcümə“24 SAAT”
