2023-02-17 09:38:08
Kahramanmaraşla birlikdə 11 şəhəri də təsir edən zəlzələlərdən sonra dünyanın hər yerindən axtarış-xilasetmə qrupları bölgəyə gedib.
74 ölkədən ən azı 7000 insan zəlzələdən sağ çıxanlara axtarış-xilasetmə işlərindən tutmuş sağlamlıq fəaliyyətlərinə qədər müxtəlif üsullarla yardım edib.
BBC Türkcəyə danışan müxtəlif ölkələrdən olan xarici axtarış-xilasetmə qrupu əməkdaşları bu böyük fəlakətin törətdiyi dağıntıdan çox təsirləndiklərini və bölgə xalqının köməyini və səxavətini unuda bilmədiklərini bildiriblər.
“XALQ ÇOX KÖMƏK ETDİ, BİZİM HEÇ BİR PROBLEMİMİZ OLMAZ”
Matthias Gerber K9 itləri ilə axtarış-xilasetmə işləri aparan İsveçrədə yerləşən REDOG təşkilatı ilə Türkiyəyə gəlmiş könüllüdür.
class=”medianet-inline-adv”>
Gerber, “Zəlzələ yerinə çatanda böyük dağıntılarla qarşılaşdıq, həqiqətən də dəhşətli idi. Uçmuş binalar, onların altında qalan insanlar… Axtarış işləri ümumiyyətlə çətin idi, çünki insanların üzərində çoxlu dağıntılar var idi. Köpəklərin aşkarlaya biləcəyi çox qoxu olmadığı üçün dağıntıları təkrar-təkrar boşaltmalı olduq”, o, ilk müşahidələrini təsvir edərək deyir.
İspaniyada fəaliyyət göstərən Samu tibbi yardım təşkilatının vitse-prezidenti və hələ də Qaziantepdə olan Borja González de Escalada, zəlzələ bölgəsinə gəldiklərini və fəlakətin miqyasından xəbərdar olduqlarını və görüləcək çox şey olduğunu başa düşdüklərini bildirir:
“Biz bir qəzadan digərinə fasiləsiz işləyirdik. İnsanlar bizə çox kömək etdilər, heç bir problemimiz yox idi. Hər kəs bizə necə minnətdar olduqlarını göstərdi. Hansı ölkədən gəlməyimizdən asılı olmayaraq, məqsədimiz və missiyamız nə olursa olsun, hamı bir-birinə kömək etməyə çalışırdı”.
“ZAMAN İLE RƏQİBƏ EDİRİK”
Yunanıstandan zəlzələ bölgəsinə gedən yanğınsöndürmə briqadası komandolarından Panayottis Yannopoulos, zəlzələ bölgəsindəki şəhərləri “tamamilə viran” gördüklərini söylədi.
class=”medianet-inline-adv”>
Bölgəyə ilk gələn qruplar arasında olduqlarını bildirən Yannopulos, İsveçrə axtarış-xilasetmə qrupları ilə razılaşaraq zəlzələ koordinasiya mərkəzi qurduqlarını bildirdi:
“Zəlzələ bölgələrinə gələn beynəlxalq yardım qrupları ilk günlərdə bu mərkəz vasitəsilə istiqamətləndirilib.
“Zəlzələ bölgələrində dağıntılar altında qalanlar barədə məlumat toplamaq üçün yerli əhali ilə əlaqə saxladıq. Onların göstərdiyi yerlərə gedib dağıntıların xilas edilməsi işlərinə başladıq.
“Təbii ki, bu sahədə işləmək çətin idi. Çünki hər şey qarışmışdı. Zəlzələlər zamanı xilasetmə işlərimizdə də çətinliklərlə üzləşdik.
“Zamanla yarışırdıq. İlk günlərdə dağıntıların altından gələn səslərə diqqət yetirirdik”.
“TÜRK KOMANDALARI İLƏ HƏMRƏYƏ İŞLƏDİK”class=”medianet-inline-adv”>
Yaponiya Beynəlxalq Əməkdaşlıq Agentliyinin (JICA) Türkiyəyə göndərdiyi 140 axtarış-xilasetmə mütəxəssisinin lideri Hideaki Yamamoto sahədəki könüllülərin böyük həmrəylik içində olduğunu vurğulayıb.
Yaponiyaya qayıtdıqdan sonra hava limanında BBC Türkcəyə danışan Yamamoto bu yolla Ankaradan gələn bir türk komandası ilə birlikdə Kahramanmaraşda bir qadının dağıntılar altından çıxarılmasına köməklik göstərdiyini və yapon həkimlərin ilkin tibbi yardım göstərdiyini bildirib.
Yapon qrupu, 24 saat aparıldıqları Kahramanmaraşda hansı binadan işə başlayacaqları müəyyən edilmədikdə dağıntılara yaxın olan vətəndaşların təkidi nəticəsində Onikisubat məhəlləsindəki binaya getməyə qərar verib. zəlzələdən sonra.
class=”medianet-inline-adv”>
“İTLƏRİN ÖZ VAXTINA GÖRƏ İŞLƏYİRİK”
Fədakarlığı və səyi ilə axtarış-xilasetmə işlərinin simvoluna çevrilən itlər canlıların tapılması və yerlərinin müəyyən edilməsi baxımından böyük əhəmiyyət kəsb edir.
Axtarış-xilasetmə qrupları ilə işləyən itlərə dağıntılar altında olanları iyləməklə tapmaq üçün xüsusi təlimlər keçirilir.
İtləri öyrətməkdə ilk addım əvvəlcə asan tapılan iti tapmaqdır.
İtlər itkin adamı tapdıqda oyuncaqlar və yeməklərlə mükafatlandırılır, buna görə də itkin insanları tapmağı sevirlər.
İsveçrənin REDOG komandasından Gerber, “Sonra biz axtarış əməliyyatının çətinliyini tədricən artıraraq, daha az qoxuların gəldiyi şərait və insanların daha dərin olduğu ssenarilər yaradırıq. Beləliklə, biz itləri daha çətin şərtlərə öyrədirik”, – o, itlərin təlim prosesini təsvir edir.
class=”medianet-inline-adv”>
İspan Samu təşkilatından Borja Qonzales de Eskalada vurğulayır ki, itlərin işinin ritmi axtarış-xilasetmə əməliyyatlarının müddətini müəyyən edir:
“İtlərlə nə qədər çox işləyə bilsək, bir o qədər çox işləyə bilərik.
“İtlər öz vaxtlarında işləyə bilər, onları dayanmadan işləməyə məcbur edə bilməzsən.
“Onlar da yorulurlar. Bəzən diqqətlərini axtarış əməliyyatlarından yayındırmalı olurlar”.
Yamamoto izah etdi ki, ilk gecə koordinasiya təcrübəsindən sonra Yapon komandası rəhbərliyi öz üzərinə götürdü və digər xarici komandalarla koordinasiyada işləməyə başladı.
O, bundan sonrakı günlərdə AFAD tərəfindən hər gün səhər saat 6-da və 18.00-da mütəmadi iclasların keçirildiyini və xilasetmə işlərinin aparılacağı binaların siyahılarının hər bir komandaya verildiyini və işlərin bu şəkildə əlaqələndirildiyini bildirib. .
Yamamoto, AFAD-ın sonrakı günlərdə Yaponiya komandasına kömək etdiyini və onların nəqliyyat və benzin kimi çox zəruri ehtiyaclarını qarşıladığını bildirib.
“BİR AİLƏYƏ QARŞI OLMAQ VƏ ONLARIN YAXŞILARINI İTİRDİKLƏRİ DEMƏK ÇOX ÇƏTİNDİR”
Xarici axtarış-xilasetmə qrupları üçün ən çətin vəziyyət yaxınlarını axtaran ailə üzvlərinə yaxınlarını itirdiklərini bildirmək olub.
Ancaq xarici qruplar cənazələrin heç olmasa ailələrə çatdırılmasının vacib iş olduğunu çatdırırlar.
Bəzi qruplar zəlzələ qurbanlarının qohumlarının olduğu yerdə axtarışda israrlı olması səbəbindən çətinlik çəksələr də, bu vəziyyəti anladıqlarını ifadə edirlər.
İsveçrənin REDOG komandasından Gerber Antakyadakı təcrübələrini belə izah edir:
“Antakyada eyni vaxtda çoxlu dağıntılar üzərində işləməmizi istəyən yerli insanlarla bəzi problemlər yaşadıq, təbii ki, onlar çox ümidsiz idilər. Onların hamısına kömək edə bilmədik.
“Ona görə də biz istədiyimizdən tez ərazini tərk etməli olduq.Bizi dağıntıların yanına aparmaq istədilər, çünki bu tərəf onlar üçün daha vacib idi.
“Mən bunu çox yaxşı başa düşürəm. Lakin imkanlarımız çox məhdud olduğundan diqqətimizi müəyyən yerə cəmləməli olduq.
“Biz oradan ən yaxşısını əldə etməliyik, buna görə də tez-tez hərəkət etmirik.”
İspan Samu təşkilatından Borja Qonzales de Escalada Antakyada dağıntıların çox olduğu üçün çox üzücü xəbərlər vermək məcburiyyətində qaldıqlarını söyləyənlərdən biridir.
“Təəssüf ki, Antakyada sağ kimsə tapa bilmədik, vəziyyət daha pis idi. Orada edə biləcəyimiz yeganə şey ailə üzvlərinə yaxınlarının artıq həyatda olmadığını söyləmək idi “dedi Eskalada. “Bir ailə ilə üz-üzə gəlib yaxınlarını itirdiklərini söyləmək çox çətin idi.
Pies axtarış-xilasetmə qrupuna göndərilib
Macarıstandan gedən Huba Rescue 24 axtarış-xilasetmə qrupunun koordinatoru Mark Szabo, “Xəstəxanaların və təcili yardım maşınlarının imkanlarından artıq dolu olması problem idi” dedi və bu problemin sağ qalma şansını əhəmiyyətli dərəcədə azaltdığını ifadə etdi. yaralılar.
Szabo dağıntıların başlanğıcında çox çətin qərarlar verməli olduqlarını və psixi yorğunluğunun ağır olduğunu bildirib. Yaxud dağıntıların altından üç metr aralıda iki qardaşın ataları ilə danışdığını eşidirsən, ürəyin parçalanır”.
TÜRK XALQININ CƏSARƏTİNDƏN VE SƏHƏMƏTİNDƏN ÇOX TƏSİR EDİRİK
Dünyanın başqa yerlərində də fəlakət bölgələrində olan Escalada “Türkiyədə insanlar çox səxavətli və yardımsevərdirlər” deyir:
“Əməkdaşlıq və sağ qalmaq ruhu ilə dağıntılar altından çıxanlara kömək etmək istəyi çox təsir edici idi. Nə elektrik enerjisi, nə də dam örtüyü olmasa da, insanlar başqa yerə getməkdənsə, qalıb kömək etmək istəyirdilər. Hər hansı bir köməyə ehtiyac olarsa, günlərlə küçədə yatırdılar”.
REDOG-dan Matthias Gerber, sahədə Türkiyənin GEA axtarış-xilasetmə qrupu ilə birlikdə 40 nəfəri dağıntılar altından çıxardıqlarını söylədi. “Hətta indi də sənə bunu deyəndə ürəyim ağrıyır” ifadəsini işlədir.
İspaniyadan Zəlzələ bölgəsinə gələn GIREcan yanğınsöndürmə briqadası da yerli əhalinin cəsarətindən və səxavətindən çox təsirləndiklərini vurğulayır.
“Beynimizdə Eşitdiyimiz Qışqırıqları Əbədi YAŞAYACAQ”
Komandanın sözçüsü Xuan Manuel Qomez Rama” deyir.
Yunan atəş komando Konstantinos Nikas bölgədəki təcrübələrini belə izah edir:
“Yerli insanlar bizi qucaqladı. Bizə yemək təklif edirdilər. Yunanıstandan olduğumuzu deyəndə bizə qardaş kimi yanaşırdılar. Çox emosional anlar yaşadıq. Eşitdiyimiz insan fəryadlarını ömrümüzün sonuna qədər xatırlayacağıq”.
Tərcümə“24 SAAT”
