(1/3)Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov 30 noyabr 2023-cü il, Şimali Makedoniyanın Skopye şəhərində Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatına (ATƏT) üzv ölkələrin xarici işlər nazirlərinin iclası ərəfəsində hava limanına çatdıqdan sonra təyyarədən enir. REUTERS vasitəsilə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyi/Təqdimat Lisenziyalaşdırma Hüquqlarını Alır
BRUSSELS/VYENNA, 29 noyabr (Reuters) – Üzv ölkələr Avropada Təhlükəsizlik və Əməkdaşlıq Təşkilatının xarici işlər nazirlərinin cümə axşamı Baltikyanı ölkələr və Ukrayna ilə keçirilən illik toplantısında Rusiyanın Sergey Lavrovun iştirakı ilə bağlı iştirakdan imtina etməsi ilə bağlı fikir ayrılığına düşüblər.
57 üzvdən ibarət ATƏT Sovet və Qərb güclərinin məşğul olması üçün Soyuq Müharibə dövründəki təşkilatın davamçısıdır, lakin indi Rusiyanın hər bir ölkənin malik olduğu effektiv vetodan davamlı istifadə etməsi səbəbindən iflic vəziyyətinə düşüb.
ABŞ və müttəfiqləri eyni vaxtda ATƏT-i yaşatmağa və Ukraynaya təcavüzünə görə Rusiyadan hesab çəkməyə çalışırlar. Onlar Moskvanın hərəkətlərini pisləyərək, Ukraynanın ən yaxın müttəfiqlərindən bəzilərinin az yük maşınına sahib olduğu mövqedə iştirak edirlər.
“Soyqırım törədən təcavüzkarla, digər üzv dövlətə, Ukraynaya qarşı tam aqressivliklə necə danışmaq olar?”. Estoniyanın xarici işlər naziri Marqus Tsahkna çərşənbə günü NATO toplantısında iştirak etdiyi Brüsseldə jurnalistlərə bildirib.
Estoniya, Litva və Latviya bu məsələdə Ukraynanın tərəfindədir. Rusiyanın Tass xəbər agentliyinin məlumatına görə, Lavrov Rusiya təyyarələrinə qadağa qoyan ölkələrin hava məkanından yayınan beş saatlıq dövrə uçuşundan sonra çərşənbə günü Skopyeyə gəlib.
Avropa Birliyinin xarici siyasət komissarı Josep Borrell Lavrovun Şimali Makedoniyanın Skopye şəhərində keçirilən görüşdə iştirakından narahatlığını anladığını bildirib. Lakin o, bildirib ki, bu, Lavrovun Rusiyanın Ukraynadakı müharibəsini geniş şəkildə pisləməsini eşitmək şansıdır.
Skopyedə birgə mətbuat konfransında Şimali Makedoniyanın baş naziri Dimitar Kovacevski ilə söhbətində Borrell deyib: “Lavrovun iştirakına icazə vermək qərarınız bizim çoxtərəfliliyi yaşatmaq üçün ümumi məqsədimizə uyğundur”.
“Lavrov bir daha hamıdan Rusiyanın niyə qınandığını və təcrid olunduğunu eşitməlidir”, – Borrell bildirib. Sonra o, Kremlə qayıda və Kreml ustasına hesabat verə biləcək”.
Estoniya ATƏT-ə illik sədrliyi öz üzərinə götürməli idi, lakin Rusiya aylardır ki, buna mane olub. Neytral Maltanın sədrliyi təhvil alması üçün son dəqiqə razılaşması cümə axşamı və cümə günü keçirilən iclasda rəsmi olaraq təsdiqlənməlidir.
‘HƏMİŞİ KİMİ BİZNES’ YOXDUR
ATƏT məsələsi Ukrayna ilə bağlı daha geniş diplomatik sualları əks etdirir. ATƏT-in iclaslarında yalnız Belarus müntəzəm olaraq Rusiyanın tərəfində olsa da, bu həftə iştirak etməyənlər Qərb dövlətlərinin Ukrayna ilə bağlı öhdəliklərinin tərəddüd etməsindən narahatdırlar.
Birləşmiş Ştatlar Rusiyanın razılaşdığı standartları qoruyan ATƏT-in Moskvanı cavabdehlik daşıması üçün doğru yer olduğunu iddia edərkən onları sakitləşdirməyə çalışır.
“İlk növbədə… bizim Rusiya ilə heç bir planlaşdırılmış qarşılıqlı əlaqəmiz yoxdur. Biz həmçinin İkinci Dünya Müharibəsindən sonra Avropa qitəsində ən böyük quru müharibəsi ilə nəticələnən bu təcavüzün ortasında həmişəki kimi işə qayıtmağı qəbul etməyəcəyik. Bu barədə jurnalistlərə ABŞ-ın ATƏT-dəki səfiri Maykl Karpenter bildirib.
“Rusiyanın vəhşiliklərini ifşa etmək üçün çox işlər görülüb və mən gözləyirəm ki, bu, Rusiyanın Ukraynaya təcavüzünün bütün formalarda pislənməsinin mövzusu olacaq”.
Lakin sonradan məlum oldu ki, ABŞ dövlət katibi Antoni Blinken yalnız çərşənbə günü Şimali Makedoniyadan və digər həmfikir ölkələrdən olan həmkarı ilə görüşlərə qatılacaq və cümə axşamı Nazirlər Şurasının rəsmi olaraq işə başlamazdan əvvəl gedəcək.
ATƏT Qərblə Rusiyanın görüşdüyü yeganə beynəlxalq qurum deyil. Lavrov hələ də dünya üzrə Qrup 20 tədbirlərində və Nyu-Yorkda Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyasında iştirak edir.
Mahiyyət baxımından Skopyedə paylar aşağıdır. Sədrlik məsələsi həll edildikdən sonra əsas açıq məsələ ATƏT-in baş katibi Helqa Şmid də daxil olmaqla dörd yüksək səviyyəli rəsminin səlahiyyət müddətinin uzadılıb-uzadılmayacağıdır.
Qaçırılan ölkələr isə Lavrovun görüşdən platforma kimi istifadə edəcəyindən ehtiyat edirlər. “Belə olur ki, təcavüzkar ölkə veto hüququna malikdir və müəyyən mənada ATƏT-in gündəmini ələ keçirməyə çalışır. Məncə, bu, sadəcə olaraq yanlışdır”, – Latviyanın xarici işlər naziri Krisjanis Karins deyib.
Brüsseldə Humeyra Pamuk, Skopyedə Aleksandar Vasoviç və Ronald Popeskinin əlavə reportajları; Francois Murphy tərəfindən yazılmış, William Maclean və Cynthia Osterman tərəfindən redaktə edilmişdir
Standartlarımız: Thomson Reuters Trust Principles.
Lisenziyalaşdırma Hüquqlarını əldə edin, yeni tab açır
2023-11-30 12:57:43
Mənbə – reuters
Tərcümə“24 SAAT”
