HİROSİMA, Yaponiya, 20 may (Reuters) – Ukraynalı Vladimir Zelenski Rusiyanın işğalına qarşı dəstək çağırışını şənbə günü Yaponiyada keçirilən Yeddilik Qrupunun (G7) sammitinə çatdırıb, burada liderlər Moskvaya qarşı sanksiyaları sərtləşdirməyə və Çinə qarşı təsirləri azaltmağa razılaşıblar.
ÇİN
* G7 liderləri dünyanın fabriki kimi qəbul edilən bir ölkə ilə iqtisadi əlaqəni “riskdən çıxarmaq, ayırmaq deyil” axtararaq Çinə qarşı ortaq yanaşmanı qeyd etdilər.
G7, Çinin aşağı gəlirli ölkələrdə təsirini azaltmaq strategiyasının bir hissəsi olaraq, infrastruktur və borcların azaldılmasına diqqət yetirərək, “Qlobal Cənubda” inkişaf etməkdə olan iqtisadiyyatlarla geniş bir uçurumu aradan qaldırmağa çalışır.
* ABŞ prezidenti Co Bayden və Yaponiyanın baş naziri Fumio Kişida müdafiə sahəsində əməkdaşlığı gücləndirmək və Çin tərəfindən məcburi davranışa qarşı mübarizə yollarını müzakirə ediblər, Ağ Ev bildirib.
* Çin G7 sammitində Çinlə əlaqəli “mənfi” hərəkətlərin son əlamətlərindən ciddi şəkildə narahatdır və Yaponiyanı bunu Çinə qarşı “siyasi şou”ya çevirməməyə və ya cilovlamamağa çağırır, ölkənin Yaponiyadakı səfirliyi bildirib. Onun Londondakı səfirliyi xəbərdarlıq edib ki, Çinin maraqlarına xələl gətirən hər hansı söz və ya əməl “möhkəm və qəti əks tədbirlər”lə qarşılanacaq.
UKRAYNA
* Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov bildirib ki, G7 ölkələrinin Yaponiyada keçirilən sammitində qəbul etdikləri qərarlar Rusiya və Çinin “ikiqat həbsinə” yönəlib.
* G7 liderləri Ukraynanın bu il və 2024-cü ilin əvvəlində ehtiyac duyduğu büdcə dəstəyinə malik olmasını təmin etdiklərini bildiriblər: “Bu gün biz Rusiyanın suveren Ukrayna dövlətinə qarşı qanunsuz təcavüzünün iflasa uğramamasını təmin etmək və Ukrayna xalqını öz işlərində dəstəkləmək üçün yeni addımlar atırıq. Beynəlxalq hüquqa hörmətə əsaslanan ədalətli sülh axtarışı”, – deyə onlar bəyanatda bildiriblər.
* Ukrayna Prezidenti Vladimir Zelenski dünya liderləri ilə arxa-arxaya ikitərəfli görüşlər keçirmək üçün G7 sammitində iştirak etmək üçün Yaponiyaya gəldikdən sonra səmimi qarşılandı.
* Birləşmiş Ştatlar Rusiyanı Ukraynanı işğal etdiyinə görə cəzalandırmaq və indiyə qədər həyata keçirilən ən sərt sanksiya səylərindən birini gücləndirmək məqsədi ilə 300-dən çox hədəfə qarşı sanksiyalar elan edib.
* Sammit zamanı ABŞ prezidenti Co Bayden Ukraynaya artilleriya, sursat və HIMARS reaktiv yaylım atəşi sistemləri daxil olmaqla 375 milyon dollarlıq hərbi yardım paketini açıqlayacaq.
* Bayden G7 liderlərinə Vaşinqtonun müttəfiqlərlə ukraynalı pilotlara F-16 döyüş təyyarələrində təlim keçmək üçün birgə səyləri dəstəkləyəcəyini bildirib, CNN ABŞ administrasiyasının yüksək rütbəli rəsmisinə istinadən xəbər verir.
* Almaniya kansleri Olaf Şolz bildirib ki, onun hökuməti Rusiyaya qarşı tətbiq edilən sanksiyaların qarşısını almaq üçün praqmatik tədbirlər görmək istəyir.
* Britaniya Rusiya almaz, mis, alüminium və nikel idxalını qadağan etmək planlarını dərc etdi və Ukrayna taxılının oğurlanması ilə əlaqəli şirkətləri hədəf alaraq Rusiyaya qarşı yeni sanksiyalar dalğası elan etdi.
* Prezident Vladimir Zelenski, Rusiyanın 2022-ci ilin fevralında Ukraynanı işğal etməsindən sonra keçirilən G7 sammiti çərçivəsində baş nazir Narendra Modi ilə danışıqlar zamanı Hindistanı Ukraynanın sülh formulasına qoşulmağa dəvət etdiyini söylədi.
* G7 liderləri Qara dəniz taxıl sazişinin bütün iştirakçılarını “maksimum potensialda və lazım olan müddət ərzində onun düzgün işləməsini davam etdirməyə və tam şəkildə həyata keçirməyə” çağırıb”, – bəyanatda deyilir.
İQTİSADİYYAT, İQLİM, NÜVƏ YAYILMASI
* İtaliyanın baş naziri Giorgia Meloni, bu həftə ölkəsinin şimalında baş verən daşqınlara cavab vermək üçün Xirosimada keçiriləcək G7 sammitini planlaşdırılandan bir gün əvvəl tərk etməyə hazırlaşır, iki mənbə bildirib.
* G7 liderləri iqtisadi asılılığı silahlandırmağa cəhd edən hər hansı bir aktyorun uğursuzluğa düçar olacağını və nəticələrlə üzləşməsini təmin etmək üçün tədbirlər görməyə söz verərək, “iqtisadi məcburiyyətə” qarşı çıxmaq təşəbbüsü ilə razılaşdılar.
* G7 zəngin ölkələrin qanunvericilərinin diqqətini yeni texnologiyaya yönəltdiyi üçün “etibarlı” süni intellekt (AI) üçün beynəlxalq texniki standartların işlənib hazırlanmasına və qəbul edilməsinə çağırıb.
* G7 liderləri 2030-cu ilə qədər yüksək karbonsuzlaşdırılmış yol sektoruna sadiqliklərini təsdiqlədilər və 2050-ci ilə qədər yollarda xalis sıfır emissiyaya nail olmaq məqsədinə sadiq qaldılar.
* Hollandiya və Çili də daxil olmaqla yeddi ölkənin liderləri, neft, kömür və qazdan tədricən imtina etmək üçün bu il qlobal razılaşmaya təkan verməyə çalışaraq, G7-nin qalıq yanacaqların mərhələli şəkildə dayandırılmasında liderlik etməlidir.
* G7 hesab edir ki, qaz sektoruna dövlət tərəfindən dəstəklənən sərmayə müvəqqəti olaraq məqsədəuyğun ola bilər, bu zaman ölkələr Rusiyadan asılılıqdan qurtulmağı sürətləndirir, Reuters tərəfindən görülən kommunike layihəsində göstərilir.
* G7 liderləri Rusiya, İran, Çin və Şimali Koreyanı nüvə eskalasiyasını dayandırmağa və nüvə silahlarının yayılmamasını qəbul etməyə çağıraraq, “nüvə silahı olmayan dünya”ya çağırıblar, Ağ Evin yaydığı bəyanatda göstərilirdi.
DƏRİN HEKAYƏLƏR
* Hirosima G7-də bombadan sağ qalanlar təxirə salınmış tərksilah arzusu ilə mübarizə aparırlar
* Öz sözləri ilə desək: Xirosima bombasından sağ qalan bir adam hekayəsini danışmaq üçün ingilis dilini öyrənir
* Yaponiyanın G7 qaçqın balansı aktı: qapı ukraynalılar üçün açıqdır, lakin digərləri üçün deyil
Reuters redaktorları tərəfindən tərtib edilmişdir
Standartlarımız: Thomson Reuters Trust Principles.
2023-05-20 18:39:41
Mənbə – reuters
Tərcümə“24 SAAT”
